Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın hayalim diye nitelendirdiği muhalefetin ise karşı çıktığı Kanal İstanbul projesi ile ilgili tartışmalar sürerken yeni detaylar ortaya çıktı.
Milliyet Gazetesi'nden Mithat Yurdakul'un haberine göre Kanal İstanbul Projesi'nin çevresel etki değerlendirmesi (ÇED) raporunda, “Kanal İstanbul’un, Montrö Boğazlar Sözleşmesi’nde ticaret gemisi olarak tanımlanan gemilerin geçişlerine açık tutulması Savaş gemisi geçişlerinin 81 yıldır uygulandığı şekliyle Boğazlar yoluyla yapılmasının en uygun hal tarzı olacağı değerlendirilmektedir” ifadelerine yer verildi.
Türkiye'nin Montrö Boğazlar Sözleşmesi'nin hükümlerine zarar vermeden gemilerin geçişlerini düzenleyebileceği kaydedildi.
MONTRÖ BOĞAZLAR SÖZLEŞMESİ DETAYI
Raporda, Montrö Sözleşmesi’nde ticaret gemilerinin açık bir tanımının yapılmadığı, “savaş gemileri” kapsamına girmeyen bütün gemilerin ticaret gemisi olarak kabul edildiği belirtilerek, şunlar kaydedildi:
“Kanal İstanbul geçişleri sebebiyle, Montrö Boğazlar Sözleşmesi’nin tartışmalardan uzak tutulması ve yaşanması muhtemel bölgesel ve küresel istikrarsızlık ve belirsizliklerin önlenmesi amacıyla Kanal İstanbul’un, Montrö Boğazlar Sözleşmesi’nde ticaret gemisi olarak tanımlanan gemilerin geçişlerine açık tutulması, savaş gemisi geçişlerinin 81 yıldır uygulandığı şekliyle boğazlar yoluyla yapılmasının en uygun hal tarzı olacağı değerlendirilmektedir.”
SAVAŞ GEMİLERİ DE KANALDAN GEÇSİN ÖNERİSİ
İstanbul Boğazı'ndan geçen savaş gemilerinin durumuna ilişkin olarak ise gemilerin sınıf, tonaj, süre sınırlamasına yönelik kayıtlara Kanal İstanbul yoluyla Karadeniz’e giriş çıkış yapan savaş gemilerinin de dahil edilmesi gerektiği raporda vurgulandı.
İlgili devletlerin Ankara’daki temsilciliklerine de bu bilgilerin verilmesi ve Kanal İstanbul’un Karadeniz’in hukuki statüsünde değişiklik yaratmaması gerektiği kaydedildi.
GEÇİŞLER ÖZEL HUKUKA TABİİ
Boğazların “doğal su yolu” özelliği ile insan yapımı olan kanallardan ayrıldığına dikkat çekilen raporda, kanallardan geçişlerin, aksine bir uluslararası düzenleme yoksa, özel hukuksal rejimler çerçevesinde ve kanala egemen olan devletin yetkilerine herhangi bir sınırlama getirmeden yapılabildiği vurgulandı.
Kaynak: Milliyet, Bölge Gündem.