Dünyada bir çok dine mensup yaşayan insanlar var yaşadıkların dinin gereği ibadet ve giysileri farklıdır. Yahudiler başlarının tepesinde kipa diye adlandırılan bir giysi takarlar, İbranice bir kelime olan ve yarmulke olarak da bilinen kipa, internet kullanıcılarının aqrama motorlarından sıklıkla araştırdığı konulardan bir tanesi haline geldi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın da "(AB Adalet Divanı'nın başörtüsü kararı) Bu lafı gitsinler aynen kipa takanlar için de söylesinler. Acaba kipayı takanlar için bu tür bir şey söyleyebilirler mi?" sözleriyle değinmesi üzerine, yeniden gündeme gelen konu hakkında Kipa nedir, ne demek? Yahudilerin kullandığı kipa nedir? Yahudiler neden kipa kullanır? sorularının cevabını haberimizde derledik. İşte detaylar...
KİPA NEDİR?
Kipa veya yarmulke, inançlı Yahudi erkekler tarafından geleneksel olarak başın örtülmesi gerekliliğini yerine getirmek için takılan, kumaştan yapılmış bir başlıktır. Her zaman Ortodoks Yahudilik mensubu erkekler tarafından muhakkak giyilir. Ortodoks Yahudilik mensubu olmayıp takan insanlar, sadece dua sırasında, Sinagog'da veya bir dinî ritüellere katılırken yaparlar (ABD Başkanları'nın, Batı Duvarı ziyaretinde kipa takması buna örnektir). Çoğu Sinagog ve Yahudi cenaze hizmeti merkezleri, hazır bir kipa kaynağı her zaman bulundururlar.
YAHUDİLERNEDEN KİPA TAKARLAR?
Dünyada birçok dine inanıp yaşayan insanlar inandıkları dinin gereği bazı kural ve giydikleri elbiseler var. Yahudilerde başlarının bir kısmını örten kipa adı verilen bir dini sembolü kullanırlar. Başlarına taktıkları "kipa" isimli takkeninse, ibadet ederken Tevrat'tan gelen bir emir olduğuna işaret eden Harediler, Allah'ın sürekli üzerlerinde olduğunu hatırlatmak için gündelik hayatta da kipayı taktıklarını söyledi.
Harediler, Tevrat'tan gelen emir nedeniyle Yahudilerin saçlarının kenarlarındaki zülüfleri tıraş etmemeleri gerektiğini bazı kimselerin de bu emri daha sıkı uygulamak için zülüflerini daha da uzun bıraktıklarını dile getirdi.
Pantolonlarının kenarlarından sarkan püsküllerin "Tzitzit" şeklinde isimlendirildiğini aktaran Harediler, bu püsküllerin Tevrat'ta yer alan bir emir olduğunu, bu püsküllerle Tevrat'taki 613 emri daima yanlarında taşıdıklarını anlattı.
KİPA NE DEMEK?
İbranice'de Kippa terimi, görünümü bir kubbe'yi andırdığından dolayı 'kubbe' anlamına gelmektedir. Yidiş'de yarmulke terimi ise 'kraldan kork!' anlamına gelen Aramice kökenli (ירא מלכא) bir terimdir. Keppel veya koppel ise, aynı şey için başka bir Yidiş terimleridir.
YAHUDİLERİN KULLANDIĞI KİPA NEDİR?
Halaha yetkilileri arasında her zaman kipa giymenin gerekip gerekmediği konusunda tartışmalar mevcuttur. Rambam'a göre Yahudi kuralı, bir erkeğin yalnızca dua sırasında başını örtmesinin yeterli olduğudur.
Bununla birlikte bazı yetkililere göre, o zamandan beri Kidduş Haşem'in bir eylemi olduğu için bu kuralın nihai gücünü üstlenilmiştir. 17. yüzyıl otoritesi Haham David HaLevi Segal, bunun sebebinin Yahudileri Yahudi olmayan meslektaşlarından, özellikle dua ederken ayırmak olduğunu öne sürdü.