Kurban Bayramı'nda kurban kesimlerini gerçekleştirecek vatandaşların cevap bulmak istediği konulardan birisi Kurban eti yıkanır mı? Kurban etinin kanı nasıl temizlenir? oldu. Biz de bu konuyu araştırıp haberimizde derledik.
KURBAN NEDİR?
Sözlükte yaklaşma ve Allah’a yakınlaşmaya vesile olan şey anlamlarına gelen kurban dinî bir terim olarak, Allah’a yaklaşmayı ve O’nun rızasına ermek için ibadet maksadıyla belirli şartları taşıyan hayvanı usûlüne uygun olarak kesmeyi ve bu amaçla kesilen hayvanı ifade eder. Kurban bayramında kesilen kurbana udhiyye, hacda kesilen kurbana ise hedy denir.
KURBAN İBADETİNİN HÜKMÜ NEDİR?
Hanefî mezhebine göre akıl sağlığı yerinde, buluğa ermiş, temel ihtiyaçları ve borçlarından başka -nâmî (artıcı) olup olmadığına ve üzerinden bir yıl geçip geçmediğine bakılmaksızın- nisap miktarı mala sahip olup seferî olmayan her Müslümanın kurban bayramı günlerinde udhiyye kurbanı kesmesi vaciptir. Diğer mezheplerin çoğuna göre ise bu kurbanı kesmek sünnet-i müekkededir.
KİMLER KURBAN KESEBİLİR?
Kurban kesmek, akıl sağlığı yerinde, büluğa ermiş, temel ihtiyaçları ve borçlarından başka -nâmî (artıcı) olup olmadığına ve üzerinden bir yıl geçip geçmediğine bakılmaksızın- nisap miktarı mala sahip olup seferî olmayan her Müslümanın yerine getireceği malî bir ibadettir. Buna göre yukarıda zikredilen şartları taşıyıp, temel ihtiyaçlarından ve borcundan başka 80.18 gram altın veya değerinde para ya da eşyaya sahip olan kimselerin kurban kesmesi gerekir.
KURBAN KESERKEN BESMELE ÇEKİLMESİNİN HÜKMÜ NEDİR?
İster kurban niyetiyle olsun ister başka bir amaçla olsun hayvan kesilirken besmele çekilmesi gerekir. Hayvanın kesimi esnasında besmele kasten terk edilirse, o hayvanın eti Hanefîlere göre yenmez. Ancak unutularak besmele çekilmezse, hayvanın eti yenilir. Şâfiîlere göre ise besmele çekilmese de kesilen hayvanın eti yenir.
KURBAN ETİ YIKANIR MI? KURBAN ETİNİN KANI NASIL TEMİZLENİR?
Kurban kesimlerinin ardından etlerin içeriğindeki bakterilerin insan sağlığını kötü etkileyebilecek olmasından dolayı etlerin doğru temizlenmesine dikkat edilmelidir. Bu etlerin Kurban eti ya da kasaptan alınma et olması fark eden bir durum teşkil etmemektedir. Kurban eti kesildikten sonra bir kabın içine koyularak güneş almayan serin bir ortamda 2-3 saat bekletilmelidir.
Dinlendirme yönünden zaman isteyen kurban eti için oda sıcaklığına geldikten sonra buzdolabına koyulabilir. Buzdolabında bekletilen et kanından temizlenmek için hazır hale gelmiş demektir.
Halk Sağlığı Uzmanı Doç. Dr. Oğuz Özyaral ise bu konuyla ilgili olarak “Et ve et ürünleri çok kolay bozulan gıdalar arasında yer alır. Kurban Bayramında kesilen kurbanlığın etinin saklanması, ne zaman tüketilmesi gerekliliği çok önemlidir. Kesilen ve parçalara ayrılan kurban etin önce soğuk su ile yıkamalıyız. Et parçalara ayrıldıkça ve özellikle elle yapılan satır kıymaya dönüştüğünde üzerindeki mikrobiyal yük artacaktır. Temizlenmeden ve yıkanmadan etler kıyma haline getirilmemelidir. Özellikle de kurban etini mümkün olduğunca kavurmalı ya da haşlayıp suyunu ayrı, etini ayrı poşetlere koyup bu şekilde dondurmalıyız.” diyerek öneri de bulundu.
KURBAN ETİ NASIL DEĞERLENDİRİLİR?
Hz. Peygamber(s.a.s.), kurban etinin üçe taksim edilip bir bölümünün kurban kesemeyen yoksullara dağıtılmasını, bir bölümünün akraba, tanıdık ve komşularla paylaşılmasını, bir kısmının da evde yenmesini tavsiye etmiştir (Ebû Dâvûd, Dahâyâ, 10). Kurban etinin tamamı evde bırakılabilir. Ancak, durumu iyi olan Müslümanların, toplumda muhtaçların arttığı bir dönemde kurban etlerinin çoğunu hatta tamamını dağıtmaları daha uygun olur. Şâfiî mezhebine göre ise kurban etinden az da olsa bir miktarın fakirlere verilmesi zorunludur.
KURBAN DERİSİ NASIL DEĞERLENDİRİLİR?
Kurbanın derisi, bir fakire veya hayır kurumuna verilmelidir. Hz. Peygamber(s.a.s.), veda haccında Hz. Ali’ye, kurban olarak kesilen develerinin başında durmasını ve bunların derileri ile sırtlarındaki çullarını sadaka olarak vermesini, kasap ücreti olarak bunlardan bir şey vermemesini emretmiştir (Müslim, Hac, 348; Buhârî, Hac, 120, 121; Ebû Dâvûd, Menâsik, 21). Buna göre kurban derilerinin para karşılığında satılması, kurbanın kesimi veya bakımı için ücret olarak KURBAN SIKÇA SORULANLAR 43 verilmesi caiz değildir. Derinin satılması hâlinde bedelinin yoksullara verilmesi gerekir. Ancak kurbanın derisi, bir yoksula veya hayır kurumuna bağışlanabileceği gibi, evde namazlık, kalbur ve benzeri ev eşyası yapılarak kullanılmasında da bir sakınca yoktur.
KURBAN ETİNİN DERİSİNİN VE SAKATATININ SATILMASI CAİZ MİDİR?
Kurbanın et, sakatat, deri, yün ve süt gibi unsurlarının satılması caiz değildir. Zira Hz. Peygamber (s.a.s.), “Kim kurbanın derisi- KURBAN SIKÇA SORULANLAR 44 ni satarsa, kurban kesmemiş gibidir.” (Beyhakî, es-Sünenü’l-kübrâ, IX, 496) buyurmuştur. Bu sebeple kurbanın derisi ya da etinin satılması hâlinde alınan bedelin sadaka olarak dağıtılması gerekir.