Müslüman aleminin bayramı olarak Kurban Bayramını yaşayacağız. İmkanı el veren her Müslümanın yerine getirmesi gereken kurban vazifesinde az bilinen ibadet kurban kesiminden sonra kılınacak namaz'ın kaç rekat olacağı ve hangi duaların okunacağı konusunda, Kurban bayramı arefesinde en çok merak edilen konuların başında gelen kurban başını kesen kişinin yerine getirmesi gerektiği vazife olan kurban namazının nasıl kılınacağı yönünde dini vazife olan kurban ibadetinin sadece kurbanı kesmek ve etini tüketmek olmadığını Müslüman toplum olarak bilsek de bir çok kişinin hala yerine getirmediği ibadet olan kurban başını kesenin kılması gereken namazın inceliklerini sizler için hazırladık.
Kurban bayramında Müslümanların kurban kesme ibadetini yerine getirdikten sonra iki rekat şükür namazı kılması gerekiyor. Kurban'ın başını kesenin kılması gereken bu namaz aslında şükür namazıdır. Kurban bayramı arefesinde en çok merak edilen konuların başında gelen kurban başını kesen kişinin yerine getirmesi gerektiği vazife olan kurban namazının nasıl kılınacağı yönünde dini vazife olan kurban ibadetinin sadece kurbanı kesmek ve etini tüketmek olmadığını Müslüman toplum olarak bilsek de bir çok kişinin hala yerine getirmediği ibadet olan kurban başını kesenin kılması makbuldür.
KURBAN NAMAZI NASIL KILINIR?
Bu namaz iki rekat olup,1.rekatte- fatihadan sonra "inna A'tayna" (kevser suresi. 2.rekatte-Fatihadan sonra" kul hüvellahü ehad"(ihlas suresi) okunur. Namazdan sonra: "Allahümme hazel-kebşü, (ev haze'lbakaru,ev hazel-ma'zü)minke ve leke ve ileyke.Fetekabbel min İbrahime Halilike ve ismaile zebnihıke ve Muhammedin habibike bifazlike ve cu'dikeve keremike ya ekramel-ekramin" duasını okuyup dünyevi ve uhrevi hacetler dileyebilir. Manas: "Ya Rabbi, bu koyun (veya sığırveya keçi ne kesildiyse)senden, rızan için sanadır.Lutfunla ve kereminle Halilin İbrahim 8a.s.) ve zebihin (kurbanın) İsmail a.s.'dan ve Habibin Muhammed (s.a.v.)'den kabul ettiğin gibi kabul et.Fazlın ,keremin ve lütfunla,ey ekramel ekramin... Allahümme inne salatii ve nüsüki ve mahyaye ve mematii lillahi rabbil alemiin diyerek dua edilir.
Kurban - Akıllı, hür, mukim ve dini ölçülere göre zengin sayılan mümin, ilâhî rızayı kazanmak gayesiyle kurbanını keser. Kurban ibadeti, İslam toplumlarının şiarı sayılan ibadetlerden biri olarak asırlardan beri devam ede gelmektedir. Ayrıca kurban, bir Müslüman’ın gerektiğinde bütün varlığını Allah yolunda feda etmeye hazır olduğunun da bir nişanesidir. Kurbanlığın kesilmesi, etinin değerlendirilmesi, kimlere kurban kesmenin farz olduğu gibi konulara dair tüm detayları içeren bilgiler tamamiyle Diyanet İşleri Başkanlığı sitesinden alınmıştır.
Kurban, sözlükte yaklaşmak, Allah’a yakınlaşmaya vesile olan şey anlamlarına gelen kurban, dinî bir terim olarak, ibâdet maksadıyla, belirli şartları taşıyan hayvanı, kurban bayramı günlerinde usulüne uygun olarak kesmeyi ve bu amaçla kesilen hayvanı ifade eder. Bu yıl Kurban Bayramı 11-12-13-14 Ağustos 2019 tarihlerine denk gelmektedir.. Kurbanın genel biçimleriyle bu şekilde olurken ince detaylarında mezhepler ayrı düşünmüşlerdir. Hanefi Mezhebine mensup olanlar, Kevser suresini baz alarak şartları taşıyan herkesin kurban kesmesini vacip tutmuştur.Kurban Hanefi mezhebine göre vacip, diğer mezheplere göre ise, sünnet-i müekkededir.
KURBAN NAMAZI KAÇ REKAT?
Dini kaynaklarda Peygamber Efendimizin kurbanını daima kestiği ifade edilmektedir. Kurban kesmeyi Allah’a olan teslimiyetin ve saygının bir sembolü olarak anlamak ve Allah’a yaklaşmaya bir vesile görmek gerekir. Yoksa ayetinde ifadesiyle kesilen hayvanların ne etleri ne de kanları Allah’a ulaşmaz Allah’a ulaşacak olan sadece kulların takvalarıdır. İşte Kurban şükür namazı kılınışı: Aslında Kurban Şükür Namazının diğer nafile namazlardan ya da 2 rekatlık farz namazlardan bir farkı yok. Bayramda Kurban kesen kişi böyle bir ibadeti yapma fırsat ve imkanını kendisine verdiği için Allah'ın nimetine şükür olarak Kurban şükür namazı olarak 2 rekatlık bir namaz kılıp namaz sonunda da dua eder. Namazda normal namazlarında olduğu gibi (İlk rekatta Sübhaneke olmak kaydıyla) Fatiha ve zammı sure okumak şeklinde namazını tamamlayabilir. Namaz sonunda da yine söz konusu imkanlar için Rabbimize teşekkür ederiz...
KURBAN İBADETİNİN DİNİ DAYANAĞI NEDİR?
Genel anlamda kurbanın bir ibadet olduğuna dair Kur’an-ı Kerim’de birçok ayet yer almaktadır. Hz. İbrahim’in oğlu İsmail’in yerine, Allah tarafından bir kurbanın verildiği açıkça bildirilmektedir. (Saffat, 37/107) Ayrıca aşağıdaki ayetler de genel anlamda kurban ibadeti ile ilgilidir : - “Her ümmet için, Allah’ın kendilerine rızık olarak verdiği hayvanlar üzerine ismini ansınlar diye kurban kesmeyi meşru kıldık…” (Hac, 22/34) - “... kendilerine rızık olarak verdiği kurbanlık hayvanlar üzerine belirli günlerde Allah’ın adını ansınlar. Artık onlardan siz de yiyin, yoksula fakire de yedirin”(Hac, 22/28) “Kurbanlık büyükbaş hayvanları da sizin için Allah’ın dininin nişanelerinden kıldık. Sizin için onlarda hayır vardır. Onlar saf saf sıralanmış dururken kurban edeceğinizde üzerlerine Allah'ın adını anın. Yanları üzerlerine düşüp canları çıkınca onlardan siz de yiyin, istemeyen fakire de istemek zorunda kalan fakire de yedirin. Şükredesiniz diye onları böylece sizin hizmetinize verdik.” “Onların etleri ve kanları asla Allah'a ulaşmaz. Allah'a ulaşacak olan ancak, sizin O’nun için yaptığınız, gösterişten uzak amel ve ibadettir.” (Hac 22/36-37) Bu ayetlerde zikredilen hayvan kesiminin, ibadet amaçlı birer uygulama oldukları açıktır. Bu amaçla kesilen hayvanların, et ve kanlarının Allah’a ulaşamayacağı asıl olanın ihlas ve takva olduğunun vurgulanması, kurban kesmenin ibadet olduğunun açık bir göstergesidir.
KURBAN KESERKEN NELERE DİKKAT EDİLMELİDİR?
Kurban edilecek hayvana acı çektirilmemeli ve eziyet verilmemelidir. Hayvanlar ehil kişiler tarafından kesilmeli ve kesim işlemi süratli bir şekilde yerine getirilmelidir. Ayrıca, çevre temizliği için gerekli tedbirler alınmalıdır. Kesim esnasında hayvanların, birbirlerinin kesimini görecek şekilde yan yana bulundurulmamalarına özen gösterilmelidir.
Kurban bayıltılarak kesilebilir mi? Ölmeden kesilmesi kaydıyla, ihtiyaç halinde veya hayvana eziyet vermemek amacıyla kurbanlık hayvanın uygun tekniklerle bayıltılmasında bir sakınca yoktur. Ancak hayvan henüz kesilmeden, şok etkisiyle ölürse, kurban olmayacağı gibi, eti de yenmez.
KURBAN KESİLİRKEN BESMELE ÇEKİLMESİNİN HÜKMÜ NEDİR?HANGİ DUA OKUNMALIDIR?
İster kurban niyetiyle olsun ister başka bir amaçla olsun hayvan kesilirken besmele çekilmesi gerekir. Hayvanın kesimi esnasında besmele kasten terk edilirse o hayvanın eti yenilmez. Ancak kasıtsız ve unutularak besmele çekilmezse bu hayvanın eti yenilir. Kurban kesileceği yere eziyet verilmeden götürülür. Hayvanın yüzü ve ayakları kıbleye gelecek şekilde sol tarafı üzerine yatırılır. Sağ arka ayağı serbest bırakılarak, diğer üçü bağlanır ve kıbleye karşı durularak üç defa “Bismillahi Allahü ekber” denilir kurban sahibi veya vekili tarafından şu ayetler okunur: (el-En’âm, 79) Okunuşu: “İnnî veccehtu vechiye lillezî fataras semâvâti vel arda hanîfen ve mâ ene minel muşrikîn.” Anlamı:”Ben hanîf olarak, yüzümü gökleri ve yeri yoktan yaratan Allah’a çevirdim ve ben müşriklerden değilim.” (el-En’âm, 162) Okunuşu: “İnne salâtî ve nusukî ve mahyâye ve memâtî lillâhi rabbil âlemîn.” Anlamı: “Şüphesiz benim namazım da, diğer ibadetlerim de, yaşamam da, ölümüm de âlemlerin Rabbi Allah içindir.”
KURBAN KESERKEN ABDESTLİ OLMAK ŞART MI?
Kurban kestiren kişinin abdestli olması şart olmamakla birlikte, kurban bir ibadet olduğu için kesenin abdestli olması daha faziletlidir.
KADIN KURBAN KESİLİR Mİ?
Hayvan kesiminde, gerekli yeterlilik ve şartları taşıyan kişi kadın olsun, erkek olsun kurban kesebilir.
Kimler kurban kesmelidir? Kurban kesmek, âkıl-baliğ (akıllı-ergen), dinen zengin sayılacak kadar mal varlığına sahip ve mukim olan bir Müslüman’ın yerine getirmesi gereken mali bir ibadettir. Temel ihtiyaçlarından ve borcundan başka 80.18 gr. altın veya bunun değerinde para veya eşyaya sahip olan kişi dinen zengindir. Dolayısıyla, Allah'ın kendisine bahşetmiş olduğu nimetlere şükran ifadesi ve Allah yolunda fedakarlığın nişanesi olmak üzere kurban kesmelidir.
ZENGİN OLAN KARI-KOCADAN HER BİRİNİN KURBAN KESMESİ GEREKİR Mİ?
İbadetlerde sorumluluk bireyseldir. Bu nedenle, dinen zengin olan karı-kocadan her birinin ayrı ayrı kurban kesmesi gerekir. Ancak İmam Malik’e göre aile reisi tüm aile efradı adına bir adet büyükbaş veya küçükbaş hayvan keserse, bu aile bireylerinin hepsi için yeterli olur.
YOLCUNUN KURBAN KESMESİ GEREKİR Mİ?
Yolcu kurban kesmekle mükellef değildir. Ancak kesmesi halinde, sevabını kazanır. Sefer halinde iken kurban kesenler; bayram günleri içinde memleketlerine dönerlerse, yeniden kurban kesmeleri gerekmez. Sefer halinde iken kurban kesmeyip de bayram günlerinde memleketlerine dönenler, kurbanlarını keserler.
Kurban ne zaman kesilir? Kurban, kurban bayramının ilk üç gününde kesilir. Kurban kesim vakti, Bayram namazı kılınan yerlerde, bayram namazı kılındıktan sonra, bayram namazı kılınmayan yerlerde ise sabah namazı vakti girdikten sonra başlar. Bayramın üçüncü günü güneş batıncaya kadar devam eder. Bu süre içinde gece ve gündüz kurban kesilebilir. Ancak kurbanların gündüzleri kesilmesi uygundur. Şafii mezhebine göre ise, kurban bayramın dördüncü günü de kesilebilir.
HANGİ HAYVANLAR KURBAN OLARAK KESİLİR?
Kurban; koyun, keçi, sığır, manda ve deveden olur. Bunların dışındaki hayvanlar kurban olarak kesilemezler. Söz konusu hayvanların kurban olarak kesilebilmesi için devenin 5; sığır ve mandanın 2; koyun ve keçinin 1 yaşını doldurmuş olması gerekir. Bu sayılan yaş sınırını geçtiği halde süt dişlerini değiştirmeyen hayvanlar da kurban edilir. Bunun yanında, 6 ayını tamamlayan koyun, bir yaşını doldurmuş gibi gösterişli olması halinde kurban edilebilir. Kurban edilecek hayvanın, sağlıklı, azaları tam ve besili olması, hem ibadet açısından, hem de sağlık bakımından önem arz eder. Bu nedenle, kötürüm derecesinde hasta, zayıf ve düşkün, bir veya iki gözü kör, boynuzlarının biri veya ikisi kökünden kırık, dili, kuyruğu, kulakları ve memesi kesik, dişlerinin tamamı veya çoğu dökük hayvanlardan kurban olmaz. Ancak, hayvanın doğuştan boynuzsuz olması, şaşı, topal, hafif hasta, bir kulağı delik veya yırtılmış olması, kurban edilmesine mani teşkil etmez.
KURBANLIK HAYVANLARDAN HANGİLERİ ORTAK KESİLEBİLİR?
Koyun veya keçinin bir kişi tarafından; sığır, manda ve devenin ise, yedi kişiye kadar ortaklaşa kurban olarak kesilebileceği Hz. Peygamber'in hadisleri ve uygulamaları ile sabittir (Ebû Dâvûd, Dahâyâ, 7-8). Ortak olarak kurban edilebilen hayvanlar tek veya çift hisse olarak kesilebilirler.
KURBAN ETİ NASIL DEĞERLENDİRİLMELİ?
Hz. Peygamber, kurban etinin üçe taksim edilip, bir bölümünün kurban kesmeyen yoksullara dağıtılmasını, bir bölümünün akraba, tanıdık ve komşularla paylaşılmasını, bir bölümünün de eve ayrılmasını tavsiye etmiştir (Ebû Dâvûd, Dahâyâ, 10). Ailenin ihtiyaç durumuna göre etin tamamı evde bırakılabileceği gibi, toplumda muhtaçların arttığı dönemde kurban etinin çoğunun hatta tamamının dağıtılması uygun olur.
KURBAN DERİSİ NASIL DEĞERLENDİRİLMELİ?
Kurbanın derisi, bir fakire veya hayır kurumuna verilmelidir. Hz. Peygamber, veda haccında Hz. Ali'ye, kurban olarak kesilen develerinin başında durmasını ve bunların derileri ile sırtlarındaki çullarını sadaka olarak vermesini, kasap ücreti olarak bunlardan bir şey vermemesini emretmiştir (Ebu Davud; Menasik, 20). Buna göre kurban derilerinin para karşılığında satılması, kurbanın kesimi veya bakımı için ücret olarak verilmesi caiz değildir. Derinin satılması halinde bedelinin yoksullara verilmesi gerekir.
VEKALAT YOLUYLA KURBAN KESİLEBİLİR Mİ?
Kurbanı, kişi kendisi kesebileceği gibi, vekalet yoluyla başkasına da kestirebilir. Zira kurban mal ile yapılan bir ibadettir; mal ile yapılan ibadetlerde de vekalet caizdir. Vekalet yoluyla kurban kestiren kişi, bulunduğu yerde ki birisine vekalet verebileceği gibi, başka bir yerdeki kişi veya kuruma da vekalet verebilir. Vekalet, sözlü veya yazılı olarak verilebileceği gibi telefon, internet, faks ve benzeri iletişim araçları ile de verilebilir.
KUYRUKSUZ KOYUNLAR KURBAN EDİLEBİLİR Mİ?
Doğuştan kuyruksuz olan veya besili olması için küçük yaşta kuyrukları boğulmak suretiyle düşürülen koyunların kurban edilmelerinde bir sakınca yoktur. Ancak bir kaza ile değerini azaltacak şekilde kuyruğunun tamamı veya yarısından çoğu kopan hayvanın kurban edilmesi caiz değildir. Ölmüş kimseler için kurban kesilir mi? Son zamanlarda halkımız arasında yaygınlaşma eğilimi gösteren; “ölü kurbanı” veya “kabir kurbanı” diye isimlendirilen bir kurban çeşidi yoktur. Ancak, ölmüş birisi adına veya sevabı ölüye bağışlanmak üzere kurban kesilebilir. Kurban borcu olup da hayatta iken vasiyet eden kişinin bıraktığı miras yeterli ise, mirasçıları tarafından vasiyetinin yerine getirilmesi gerekir. Vasiyeti yoksa, ölen kimseler için mirasçılarının kurban kesmeleri gerekmez. Ancak bir kimse, sevabını ölmüş bulunan anne veya babasına yahut diğer yakınlarına bağışlamak üzere, çeşitli hayır kurumlarına, fakir ve muhtaç kişilere bağışta bulunabileceği gibi, kurban da kesebilir.
TAKSİTLE KURBAN ALINABİLİR Mİ?
Kişi, ister peşin ister taksitle olsun satın aldığı hayvanı kurban olarak kesebilir
SATIL ALINAN KURBANA DAHA SONRA BAŞKALARI ORTAK EDİLEBİLİR Mİ?
Kişi, mülkiyetinde olan veya kurban etmek amacıyla satın aldığı büyükbaş hayvana yedi kişiyi geçmemek şartıyla başkalarını da ortak edebilir.
KURBAN YERİNE SADAKA VERMEKLE BU İBADET YERİNE GETİRİLMİŞ OLUR MU?
Fıkhi hükmü ister vacip, ister sünnet olsun; kurban ibadeti belirli şartları taşıyan hayvanın usulüne uygun olarak kesilmesiyle yerine getirilir. Kurban bedelini yoksullara ya da yardım kuruluşlarına vermek suretiyle, kurban ibadeti ifa edilmiş olmaz. Şüphesiz Allâh Teâlâ’nın rızasını kazanmak niyetiyle, fakir ve muhtaçlara yardım etmek, iyilik ve ihsanda bulunmak da Müslüman’ın önemli vazifelerinden biridir. Ancak, bu iki ibadetten birinin diğerinin alternatifi olarak sunulması dini açıdan doğru değildir. Nitekim Peygamber (a.s.) Efendimiz de, kurban meşru kılındıktan sonra her yıl kurban kesmiştir. (Buhârî, Hac 117, 119; Müslim, Edâhî 17). Ayrıca hadisi şeriflerde kurban bayramında, Allah katında en sevimli ibadetin kurban kesmek olduğu, kurbanın kesilir kesilmez Allah katında makbul olacağı ve kurban edilen hayvanın her unsurunun kişinin hayır hanesine yazılacağı ifade edilmiştir. (Tirmizî, Edâhî 1; İbnu Mâce, Edâhî 3).