Bugün sizlerle Kuzu Elbistan Tavası nasıl hazırlanır, Kuzu Elbistan Tavası yapılırken hangi malzemeler kullanılır ve tarifi ve yapılışı ile sizlerle birlikteyiz. Şimdiden afiyet olsun…
Kuzu Elbistan Tavası için Malzemeler:
1 kg kuzu eti 1 adet soğan 7 bardak un 2 adet yumurta ½ kg yoğurt 2 kaşık sıvıyağ, tuz
Kuzu Elbistan Tavası Yemek Tarifi Hazırlanışı:
Etleri ve soğanı doğrayarak az yağda kavurun. Et suyunu salıp çekince bir miktar su katıp kısık ateşte pişirin. Ayrı bir kapta yoğurt ile yumurtaları çırpın, unu ekleyin; etin suyundan da karıştırarak hamur yapın. Bu hamuru fırın kabına aldığınız etlere boca edin ve 170derecede pişirin.
YEMEKLERİN SAĞLIKLI PİŞİRİLMESİ VE SKLNMASI
Yemek yaparken ve yapılan yemekleri saklarken hangi kapları kullanılacağı sağlık açısından büyük önem taşır. Uzmanlar, yemek pişirirken paslanmaz çelik tencere, pişirilen yemeğin saklanmasında ise cam ürünlerinin kullanılmasını öneriyor.
Teflon tava kullanımında dikkat edilmesi gerekenler, saklama kapları, besinlerin derin dondurucuda saklanma şekilleri, süt ve süt ürünlerinin saklama süresi, dondurulmuş gıdaların çözünmesi, yumurtanın saklanması hakkında bilinmesi gerekenler, suların dondurulması gibi pek çok konu hakkında bilgi , sağlıklı mutfak için birtakım önerilerde şunlardır.
En sağlıklı pişirme kabı hangisidir? Mutfağımızda daha çok hangi tencereleri tercih etmeliyiz?
“En iyi pişirme kabı paslanmaz çelik tencerelerdir. Saklama için kullanılacak kaplar ise cam ya da plastik olmayan kaplar olmalıdır.
Pişirmek için kullanılan alüminyum tencereleri çok önermiyoruz, hala bununla ilgili yapılan çalışmalar var. Çok fazla alüminyum kullanılması sonrasında alzheimer'ın görülebileceği gözlenmiştir çünkü alüminyum bağırsaklardan sindirilebiliyor ve dolayısıyla sinir sisteminde harabiyet yaratabiliyor bu açıdan alüminyum kaplar değil başta paslanmaz çelik kullanılmalıdır.”
Alüminyum folyo da yemek pişirmede kullanılır. Bu da aynı riskleri taşıyor mu?
“Benzer bir risk taşıyor ama bunun sıklığı azaltılırsa bir sorun yaşanmaz çünkü bazen yemekler dolapta bekletilebiliyor. Sıcaklıkla beraber bu geçiş daha hızlı oluyor diyebiliriz. Alüminyum folyo alüminyum bir kap kadar hızlı bir şekilde etki göstermemektedir.”
“TEFLONLAR KISA SÜREDE PİŞECEK YEMEKLERDE KULLANILMALI”
Teflon tava ve tencerelerin çizilmesi durumunda uyarı yapılır. Gerçekten teflon tava ve tencerelerin çizilmesi zararlı mıdır? Bu konu hakkında da araştırma var mı?
“Kesinlikle doğru. Teflon tavalar kullanımı çok daha kolay tavalardır ve çok tercih ediliyorlar. Sağlıksız değiller fakat bu pişirilecek yemekle de alakalı bir durum. Örneğin, çok uzun süre pişecek bir yemek mesela dolma olabilir, etli bir yemek olabilir bunlar çelik tencerede pişirilmelidir. Teflonda daha kısa sürede pişecek, ızgara gibi yemekler pişirilmelidir.
Teflondaki çizik zararlıdır, özellikle bunları temizlerken de yumuşak bir süngerle temizlenmesini isteriz. Makine de yıkanmasından ziyade yine süngerle yıkanmasını öneriyoruz. Tencere ve tavalar çizildiğinde vücutta toksik öğeler birikebiliyor. Beyin ve sinir sistemi hastalıklarına sebep olabiliyor.”
Çoğu insan cam kap yerine plastik kapları tercih ediyor. Plastik kapların kullanılması ne gibi riskleri beraberinde getiriyor?
“Plastik kaplar hatta daha önceden kullanılmış yoğurt kabı, dondurma kabı kullanılabiliyor. Bunların raf ömrünü de hatırlatmak gerekiyor. Yoğurt kapları ya da dondurma kaplarının raf ömrü ne ise kapların da aynı şekilde raf ömürleri odur. Plastiğin sağlığı bozucu etkisi bilinmekte hatta artık plastikler toplanmaktadır.”
“KESİLEN SEBZE VEYA MEYVEDE BESİN KAYIPLARI OLUYOR”
Besinlerin vitamin değerlerini pişirirken ya da bunları saklarken nasıl koruyabiliriz? Yiyecekleri iri doğramanın doğru olduğu, çok fazla bıçak değdirmemek gerektiği söylenir. Bunlar doğru bilgiler midir?
“Özellikle sebze ve meyvede bunları çok vurguluyoruz. Çünkü bir besini ne kadar bıçakla doğrayıp ne kadar küçük parçalara ayırırsanız o kadar çok bıçağın değdiği noktadan itibaren C vitamini kayıpları artmaktadır. Bunlar yayınlarla, literatürle de desteklenmektedir. Dolayısıyla ıspanak pişirirken ya da salata yaparken elle parçalayarak yapılması önerilir. Gerek açıkta bırakıldığı zaman gerek çok fazla yıkanması besin için kayıptır. Pişmiş bir yemeğin bir hafta dolapta saklanması da kayıptır. Mümkün olduğunca ürünü satın aldıktan sonra pişirmeye, dolaba yerleştirmeye ve tüketime kadar her şeyine dikkat edilmesi gerekir. Sebzelerin, meyvelerin yine diğer besin gruplarının da örneğin pastörize bir süt alıyorsunuz ama çok uzun süre kaynatıyorsunuz bu da besin kalitesini düşürmektedir.”
“ÜRÜNLER PARÇALANMADAN SAKLANMALI”
Pratik olması açısından çoğu kadın sebzeleri parçalara ayırdıktan sonra derin dondurucuda saklıyor. Sebzeler derin dondurucuda ne kadar saklanabilir?
“Dışarıdan aldığımız sebzeler de olsa, evde turfanda olan sebzeler de olsa derin dondurucuda 3-6 ay saklanabilir. Mümkün olduğunca parçalamadan saklanmalıdır. Pratiklik açısından soğan bile parçalara ayrılarak saklanıyor, bunun yerine orta boy soğanı o şekilde saklamayı öneriyoruz.”
Alışverişten gelen kişi aldığı ürünleri (peynir, süt, sebze ve meyve) dolaba nasıl yerleştirmelidir?
“Çok hızlı bir şekilde bakterileri bulaşıp, kontamine olup gıda zehirlenmesine neden olan bazı potansiyel riskli besinler vardır. Bunlar süt, yoğurt, et, yumurta gibi besinlerdir. Evimizde pişmiş bir yemek varsa veya bir iki gün içerisinde kullanacağımız kıyma, tavuk varsa en üst rafa koyulmalıdır. Isısı çok çeşitli dolaplar vardır ama buzdolabının ısısı genelde yukarıdan aşağıya doğru biraz daha azalmaktadır.
En üst rafta daha hızlı kullanabileceğimiz, daha hızlı tüketebileceğimiz sebzeler olmalıdır. Bir alt rafta (orta raflar) da süt, yoğurt ve peyniri koyabiliriz. Dolabın yan kapaklarına da kullanılabilir. Alt raflara indikçe sebzeler ve meyveleri yerleştirebiliriz.”
Süt çoğunlukla açıldıktan sonra dolapta saklanmaya başlanır. Bu doğru mudur?
“Sütü marketlerde de sıcak ya da soğuk kısımdan alabiliyorsunuz. Sterilize edilmiş sütler, uzun ömürlü sütler açık alanda ortalama 1 buçuk ay kalmalılar ama buzdolabında yaklaşık 3 ay kadar raf ömrü vardır. Açılmış sütlerde ise süt eğer günlük süt ise bir veya iki gün diyoruz ama pastörize bir süt ise maksimum 3 gün içerisinde tüketilmelidir.”
Dondurulmuş gıdalar nasıl çözülmelidir, bunun bir ideali var mıdır?
“Öncelikle dondururken dikkat etmemiz gerekir. Pişireceğimiz ölçüde paketlememiz gerekiyor. İkincisi, aldığımız paketi nereye koyalım, eğer akşam yapılacak bir yemekse ürünü derin dondurucu kısmından alıyoruz ve buzdolabının normal bölümüne koyuyoruz. Açıkta, oda sıcaklığında veya sıcak suyun altında dondurulmuş ürünün çözülmesi yanlıştır çünkü bir besinin dondurulması için hem içinin hem dışının aynı anda çözülmesini bekliyoruz.
Bazı mikrodalga fırınların çözdürmek için uygulamaları var. En iyi yöntem ya mikrodalgada çözdürmek ya da daha önceden buzdolabında bırakmaktır. Dondurulmuş ürünlerde et ve et ürünleri riskli besinlerdir bu noktada kontaminasyon çok fazladır. Çözünen etin altına bir tabak konmalıdır ki etten sızan sıvı diğer sebzelere bulaşarak gıda zehirlenmelerine yol açmasın.”
Son kullanma tarihinden sonra derin dondurucudaki et, tavuk, balık ne kadar süre daha kalabilir?
“Balık daha uzun süre kalabilir. Derin dondurucuda 12 aya kadar diyebiliyoruz ama etleri derin dondurucuda ortalama 3 ay ile sınırlandırmamız gerekmektedir, beyaz ya da kırmızı et şeklinde bir ayrım yoktur.
Etlerin besin kalitesi dolapta kaldıkça düşmektedir. Etler için ortalama 3 ay diyebiliyoruz. Saklarken eğer dondurucuda değil de dolapta saklıyorsak mesela kıyma ise 1 gün, kuşbaşı ise 3 gün diyebiliriz.”
“DONDURMALAR 3 AY SAKLANABİLİR”
Kapağı açılan bir dondurma ne kadar süre içerisinde tüketilmelidir?
“Dondurmalarda derin dondurucularda 3 ay saklanabilir. Dondurucuda saklamamıza rağmen kullanacağımız ölçüde alıp tekrar koyuyoruz ama o kapak bir şekilde açılıyor. Veya aldığımız süreç içerisinde biraz erimesini bekliyoruz. Çözülen bir besinin tekrar dondurucuda kullanılmasını dondurma dışında diğer besinlerde önermiyoruz. Mutlaka kullanacağımız ölçüde paketleyelim, kullanacağımız ölçüde çıkaralım ama en fazla dolapta 3 ay kalabilir.”
Dondurulmuş buzlar hakkında ne söyleyeceksiniz?
“Su gerçekten çok önemli. Dışkı bulaşan kaynak suları var. Biz sebze ve meyve yıkarken bile çok dikkat etmeliyiz. Sebze ve meyvelerin yıkanmasıyla bile gıda zehirlenmeleri görebiliyoruz. Dışarıda tükettiğimiz buzlar genelde hazır su olmuyor, genelde musluk suyu oluyor. Bu nedenle mümkün olduğunca dışarıda buz kullanmayalım, evde kullanacağımız zaman da damacana suyu kullanalım.”
Yumurtaların son kullanma tarihi nedir? Bir de yumurta yıkanarak mı saklanmalı?
“Yumurtalar için ortalama 2 hafta diyebiliriz. Yumurtaların üzerinde üretim ve son kullanma tarihi yazar ama dolaba kendi kabıyla koyduktan sonra 14 gün içerisinde tüketmemiz gerekiyor.
Yıkanmadan saklanmalı çünkü yumurtanın üzerinde olan bir maddeden dolayı sulardan mikroorganizma bulaşması daha hızlıdır. Yumurta zaten gıda zehirlenmesi açısından risklidir bu yüzden yumurtanın kullanımın hemen öncesinde yıkanmasını öneriyoruz.”