10 sene boyunca Lyme hastalığı ile savaşan Elisabeth Kieselstein Cord Hamm hayatını kaybetti. Sanatçının ölüm nedeni henüz belli olmasa da ailesi Hamm'ın Lyme hastalığına bağlı komplikasyonlar sonucu öldüğünü düşünüyor. Çıkan haberler sonrası Lyme hastalığı nedir? | Belirtileri nelerdir? | Ölümcül mü? | Lyme hastalığı tedavisi nedir? sorularının yanıtı merak konusu oldu.
LYME HASTALIĞI NEDİR?
Lyme hastalığı ya da Borreliosis, genelde Ixodes ricinus (sakırga) türü kenelerin ısırması ile insana geçen Borrelia burgdorferi adlı ve benzer bakterinin yol açtığı bir hastalıktır.
Hastalık değişik şekillerde ortaya çıkmakla beraber, ilk belirti deride kenenin ısırdığı bölgede kızarıklıktır.
Hastalık antibiyotiklerle tedavi edilebilir. Bir kısım hastalarda hastalığın belirtileri tedaviden aylar ya da yıllar sonra da devam edebilir. Bu belirtiler kas ağrıları, kireçlenme, boyun tutulması, zihinsel arazlar, sinirsel şikayetler ve aşırı yorgunluğu içerebilir. Ayrıca bakterinin kansere neden olduğu şeklinde bulgulara da rastlanmıştır.
LYME HASTALIĞI BELİRTİLERİ NELERDİR?
Lyme hastalığı belirtileri bölgeden bölgeye ve kişiden kişiye değişiklik gösterir. Ayrıca, belirtiler kene ısırmasından sonra geçen süreye göre de farklılaşabilir. Kene ısırmasından sonraki 3 gün ila 30 gün içerisinde, ateş, yorgunluk, baş ağrısı, şişmiş lenf bezleri, kas ve eklem ağrıları görülebilir. Kenenin tutunduğu bölgede kırmızı döküntülerin oluşmasının ardından, hastalık; ortası pembe kenarları ise kırmızı halkalar (Eritema migrans- EM) şeklinde kendini belli eder. Eritema migrans olarak adlandırılan bu cilt döküntüleri, enfekte olmuş kişilerin yaklaşık %70-80’inde görülen bir komplikasyondur. Kene ısırmasından sonra 7 gün içerisinde ortaya çıkabilen bu döküntüler kademeli olarak büyür ve 30 cm’e kadar ulaşabilir. Ayrıca, bazı döküntülere dokunulduğunda o bölgede sıcaklık hissedilirken, bazılarında nadiren de olsa ağrı veya kaşıntı gözlenir.
Kene ısırmasından günler ya da aylar sonra Lyme hastalığı teşhisi konulmamış kişilerde ise daha ciddi belirtiler ortaya çıkabilir. Şiddetli baş ağrıları, vücudun diğer bölgelerinde EM döküntüleri, yüz felci, eklem ağrısı ve şişliği, kemik ve kaslarda ağrı, kalp çarpıntısı, düzensiz kalp atışı, baş dönmesi, nefes darlığı, beyin veya omurilik iltihabı, göz iltihabı, el ve ayaklarda uyuşma hissi, algılama güçlüğü, menenjit, konsantrasyon güçlüğü, uyku bozukluğu ve depresyon ilerleyen dönemlerde görülen belirtiler arasında yer alır.
LYME HASTALIĞI ÖLÜMCÜL MÜ?
Lyme hastalığı ciddi sağlık, sorunlarını hatta ölümcül sonuçları beraberinde getirebiliyor. Dolayısıyla bu hastalık hafife alınmamalıdır. Lyme hastalığına dört ana bakteri türü neden olur: Borrelia burgdorferi, Borrelia mayonii, Borrelia afzelii ve Borrelia garinii bakterileri. Borrelia afzelii ve Borrelia grinii Avrupa ve Asya'daki Lyme hastalığının başlıca nedenleridir Lyme hastalığı, genellikle bir geyik kenesi olarak bilinen, enfekte siyah bacaklı kene ısırması ile bulaşır. Çağın salgını olarak bilinen bu hastalık tedavi edilmediğinde AIDS'ten bile daha tehlikeli olabiliyor.
LYME HASTALIĞI TEDAVİSİ NEDİR?
Doğru hastalık tanısı konduğu sürece, Lyme hastalığı tedavisi mümkün olan bir hastalıktır. Erken teşhis ile hastalığın yayılmasının önüne geçmek ve ilerleyen dönemlerde oluşabilecek belirtileri önlemek için birkaç hafta süreyle oral antibiyotik tedavisi uygulanır. Vakaların çoğunda antibiyotik tedavisi ile birlikte hastaların hızlıca ve tamamen iyileştiği görülür. Geç tanı konan vakalarda ise antibiyotik tedavisi damardan uygulanır. Tedaviye rağmen, ileri evredeki bazı hastalarda eklem ağrısı ve nörolojik hasarlar ortaya çıkabilir.