İnsan yaşamında uzun süren kabızlık sonrasında sıklıkla rastlanan makat çatlağı, günlük hayatı olumsuz şekilde etkileyen bir rahatsızlıktır. Makat çatlağında doğru teşhis kısa sürede geçmesi için oldukça etkili bir adım olacaktır. Peki, Magat çatlağı ( Anal Fisür) nedir, nasıl anlaşılır? Makat çatlağı nasıl tedavi edilir? İşte detaylar. detaylar haberimizde.
MAkAT ÇATLAĞI ( ANAL FİSÜR) NEDİR?
Anal Fissür, Anüs (makat) bölgesindeki deride oluşan yırtık veya çatlaktır. Görünüş olarak küçük olmasına karşın verdiği rahatsızlık çok belirgindir. İlk bir aylık dönemdeki yırtıklara “akut anal fissür”, daha uzun süreli ve meme (şişlik) yapmış yırtıklara da “kronik anal fissür” (KAF) denir. Kadın ve erkekte aynı oranlarda ve her yaş grubunda görülebilir. Genelde fissür yüzeysel olarak başlar ve hızla derinleşip altta yatan makat iç kasına ulaşabilir. Bu durumda hastalık kronik hale gelir.
Çoğunlukla anal spazm oluşumuyla birlikte hastalar makatlarını sıkarak dışkılama gerçekleştirir. Bu dışkılama esnasında makatta çatlak oluşur. Bu duruma bağlı olarak, ağrı korkusuyla dışkılama gerçekleştirilmedikçe dışkı sertleşir ve fissür iyice derinleşir. Anal Fissür her yaşta görülebilmekle birlikte, sıklıkla genç ve orta yaş erişkinlerde rastlanır. Kadın ve erkeklerde eşit sıklıkta görülür, cinsiyet ayrımı yoktur. Gebelikte; kabızlık ve karın içi basıncını arttıran durumlarda daha çok görülür.
Kalın bağırsağın cilde birleştiği bölüm olan anal kanal derisinde oluşan bir yırtık/çatlak makat çatlağı yani anal fissür olarak tanımlanır. Dışkılama esnasında batıcı karakterde keskin bir ağrı ve temizlenirken tuvalet kağıdına bulaşan birkaç damla kan sık karşılaşılan bulgulardandır. Anal fissür, Hemoroid (Basur) hastalığı ile yakınmaları benzerlik gösterir ve toplumda sık görülür. Görülme sıklığı kadın ve erkeklerde benzer olup, her yaşta karşılaşılabilir. Makatta genellikle arka kısımda orta bölümde ağrılı hassas bir çizgi şeklinde yara olarak gözlenir.
MAKAT ÇATLAĞI BELİRTİLERİ NELERDİR?
Makat çatlağı belirtilerinin başında tuvalet sonrası ağrı gelmektedir. Kanama makat çatlağı belirtileri arasındadır ancak genellikle 2. Plandadır. İlerleyen makat çatlaklarında dip kısımda deri çıkıntısı meydana gelebilmektedir.
Makat çatlağı belirtileri genel olarak şu şekilde sıralanabilir;
Makat çatlağı olan hastalarda tuvalet sırasında cam kesiği tarzında yaşanan ağrı. Ağrılar 1-2 dakika sürebildiği gibi 1-2 saat de sürebilmektedir.
Yaranın tekrar açılmasına bağlı olarak yaşanan kanama
Makat çevresinde deride görünür çatlak
Makat çatlağının yanında yumru
Yırtılma bölgesinde kaşıntı ve tahriş
Tuvalete çıkmakta güçlük
MAKAT ÇATLAĞI NASIL TEDAVİ EDİLİR?
İlk planda hastaya gaita yumuşatıcılar, bol fiberli diyet, sıcak su oturma banyoları verilir.
Hastalar genelde bu yöntemlerle geçici ya da kalıcı olarak rahatlar.
Hasta ilk tedavi basamağından fayda görmezse lokal kortizonlu kremler 7-10 gün verilebilir.
İlk iki basamağın tedavide etkin olmadığı durumlarda bir üst aşamaya geçilir. Lokal olarak kullanılan makatın son kısmındaki düz kasları gevşeten lokal bir ilaç verilir. Bu ilaç hastanın makatındaki düz kası gevşeterek rahatlama sağlar. Bu ilacın istenmeyen ve can sıkıcı yan etkisi baş ağrısıdır.
Damarlardaki düz kasları da gevşeterek baş ağrısına neden olur. Hastaların çoğu uzun süre bu ilacı kullanmak istememektedir.
Makat çatlağı yani Anal Fissür tedavisinde diğer bir seçenek bu kasa botoks uygulamasıdır. Bu yöntem %40-60 hastada işe yarar ve 6-8 ayda bir tekrarlamak gerekir. Ameliyat olmaktan çekinen ya da genel durumu bozuk hastalarda tercih edilebilir.
Makat çatlağı (Anal Fissür) tedavisinde en etkili ve kesin yöntem cerrahi yöntemdir. Burada çatlağın boyu kadar bağırsağın düz kasının kesilmesi hastada %97 oranında şifa sağlar.