Kurban Bayramı'nda kapılarını gece yarısına kadar açık bırakan alışveriş merkezlerin (AVM) geleneği bozmayacak. Kurban Bayramı'nda da istedikleri takdirde kapılarının 23.00'a kadar açık kalabileceğini belirten Alışveriş Merkezleri ve Perakendeciler Derneği Başkanı Mehmet Nane, "Türkiye çapındaki AVM'lerin 4'te biri yani 75'e yakını bayramda geç saate kadar açık olacak" dedi. AVM yönetimleri, marka sahiplerine de açılış - kapanış saatleri ile ilgili bilgi mailleri göndermeye başladı. Bunlardan biri de Marmara ve İstanbul Forum. İki AVM'nin de genel müdürü Joao Xavier, kurban bayramı sezonundan beklentilerinin çok yüksek olduğunu, ziyaretçi sayısında en az yüzde 40 artış beklediklerini söyledi. Kış sezonunun asıl şimdi başladığını ifade eden Xavier, kiracıların agresif kampanyalarla satışlarını yüzde 35 artırmak için çalıştıklarını dile getirdi. Xavier bu bayramda da tatilini şehirde geçirecek tüketicilerin ilk adresinin AVM'ler olacağını kaydetti.
Bayram süresince 23.00'e kadar açık olacaklarını belirten Viaport Genel Müdürü Tayfun Döşkaya ise, geç saatte kapanma kararının ciroda yüzde 17 ziyaretçi sayısında ise yüzde 10 bir artış yaratacağını, en fazla hazırgiyime para harcanacağını söyledi. Türk halkının bayram tatilini haftasonu ile birleştirip yine şehri terkedeceğini vurgulayan Döşkaya, "Buna rağmen şehirde kalan nüfus AVM'leri doldurmaya yeter" dedi.
İLK GÜN GEÇ AÇILIR
Bazı AVM'ler ise bayramda geç kapanmak yerine bayram öncesi 4-5 gün geç kapatma yoluna gidecek. Olivium AVM'nin Genel Müdürü Aytaç Özçiçek, bayram döneminin çok yoğun geçtiğini normal bir güne göre cirolarda yüzde 30-40 oranında artış yakaladıklarını söyledi. Bayramın yarattığı verimlilikten faydalanmak için bayram öncesinde geç kapanışı tercih ettiklerini belirten Özçiçek, "Pek çok AVM bayramın 1. günü kurban kesimi dolayısıyla öğlene kadar dışarı çıkmayan müşterilerini göz önünde bulundurup, 12.00-14.00 arası kapılarını açacak. Kapanış kararını da AVM verecek" dedi.
6 Temmuz Perşembe arefe gününün de resmi tatil olduğunun açıklanmasının ardından merak edilen kurumların izin yapıp, yapmayacağı. PTT şubelerinin yarım gün çalışacağı özel bankaların ise tüm gün hizmet vereceği açıklandı. Ziraat Bankası, İş bankası ve Halk Bankası da yarım gün çalışacak mı henüz net bir açıklama gelmedi.
Arefe günü özel bankalar tüm gün çalışırken devlet bankası olan İş Bankası, Halk bank ve Ziraat Bankası'nın tatil olması bekleniyor.PTT şubelerinin ise yarım gün çalışacağı yönünde iddialar var. Bayramda Garanti bankasının bazı şubelerinin açık olacağı duyuruldu. 4 günlük tatil boyunca bankamatiklerden bütün işlemlerinizi gerçekleştirebilirsiz.
RESMİ TATİL
26 Ağustos’ta başlayan resmi tatil 3 Eylül’de sona erecek. Ancak bankalarda tatil biraz daha farklı işleyecek. Bankalar;
28 Ağustos Pazartesi: Açık
29 Ağustos Salı günü Açık,
30 Ağustos Çarşamba Zafer Bayramı: Tatil
31 Ağustos 2017 Perşembe Günü | Arefe: Yarım Gün
1 Eylül 2017 Cuma Günü | Kurban Bayramı 1. Gün: Kapalı
2 Eylül 2017 Cumartesi Günü | Kurban Bayramı 2. Gün: Kapalı
3 Eylül 2017 Pazar Günü | Kurban Bayramı 3. Gün: Kapalı
4 Eylül 2017 Pazartesi Günü | Kurban Bayramı 4. Gün: Kapalı
Bayramın resmi tatil olması dolayısıyla banka şubelerinin tamamı kapalı olacak. İnternet üzerinden gerçekleştirilecek olan EFT işlemleri ise bir sonraki mesai gününde işleme alınacak. Dolayısıyla hesap işlemleri ve ödemelerin aktarılması, 5 Eylül Salı günü saat 08.00 itibariyle gerçekleştirilebilecek.
Önümüzdeki hafta birçok çalışan bayram iznine ayrılacak. Bu hafta yapılan idari izin açıklamasıyla kurban bayramı tatili devlet memurları için 10 güne çıkartılırken özel sektör çalışanları için bu durum farklı. Bazı iş kolları ve işyerlerinde işin devamlılığı açısından çalışanların bayram süresince de çalışması gerekmektedir. Peki bayramda çalışanların maaşları nasıl ödenir? Bayramda çalışanlar fazla mesai alır mı sorularına yanıt arayalım.
4857 Sayılı İş Kanununa göre bayramda çalışan sigortalıların çalıştıkları her gün için bir yevmiye tutarında ilave ücret almaları gerekmektedir. Diğer bir ifadeyle bayramdaki bir günlük çalışmasının karşılığı olarak kendisine iki günlük ücret ödenmesi gerekmektedir. Zamlı bu ücret arife günü öğleden sonra yapılan çalışmayı da kapsamaktadır.
Durumu bir örnekle anlatalım. Saatlik ücreti 5 TL olan Mehmet Bey bayramın 27’nci ve 3’üncü günü toplam 12 saat çalışmıştır. Normal günlerde 60 TL alması gereken Mehmet Bey bayramdaki bu 12 saatlik çalışması karşılığı 120 TL alacaktır.
Aylık ücret üzerinden örneklendirmek gerekirse, bayramın 2 günü tatil yapmayarak çalışan bir işçiye, aylık 2 bin 400 TL brüt ücret ödendiği varsayalım. İşçinin tatil yapmayarak çalışması halinde, günlük ücretinin (2.400/30) 80 TL olması nedeniyle, bayramın birinci günü için 80 TL ve 2’nci günü için 80 TL olmak üzere iki genel tatil günü için toplam 160 TL ek ödeme yapılması gerekmektedir. Aynı şekilde arife günü öğleden sonra çalıştığı saat ücretinin de 2 katı olarak ödenmesi gerekmektedir.
Fazla mesai yapanlar
Bilindiği üzere 4857 sayılı İş Kanununa göre günlük çalışma süresi 7.5 saat haftalık çalışma süresi ise 45 saattir. 45 saatin üzerindeki çalışmalar ise fazla mesaili çalışma olarak nitelendirilir. Bayramda çalışanların fazla mesai yapmaları halinde ücretlerinin bayramın zamlı ücreti ile birlikte yüzde 150 zamlı olarak ödenmesi gerekir. En çok sorulan sorulardan biridir. İşveren işçisine “Kurban Bayramı süresince çalış bayram sonrası sana 4 gün izin kullandırayım” diyor. İşverenin bu talebi ve kullandıracağı izin mevzuata uygun değil. Bayramda çalışana ücretinin zamlı olarak ödenmesi gerekmektedir. Bayramdaki çalışmanın karşılığı izin olarak verilemez. Ücret ödenmesi gerekir.
Konuyla ilgili 4857 Sayılı İş Kanunu’nda “Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde işyerlerinde çalışılıp çalışılmayacağı toplu iş sözleşmesi veya iş sözleşmeleri ile kararlaştırılır. Sözleşmelerde hüküm bulunmaması halinde söz konusu günlerde çalışılması için işçinin onayı gereklidir” hükmü yer almaktadır. Bu hükümden de anlaşılacağı üzere sigortalılar sözleşmelerinde aksi bir hüküm yoksa bayramda çalışmak zorunda değildirler. Çocuk ve genç işçiler bayramda çalıştırılamazlar.