İçişleri Bakanlığı ile Sağlık Bakanlığı'nın koronavirüs salgınına ilişkin yeni dönem tedbirleri hakkındaki genelge 6 Eylül itibariyle uygulanmaya başlandı. Bu kapsamda Marmaray'da aşı zorunlu mu? | Marmaray'da aşı kartı ve PCR testi zorunluluğu mu var? sorularının yanıtı merak edildi. İşte ayrıntılar...
MARMARAY'DA AŞI ZORUNLU MU?
Marmaray ve toplu taşıma araçlarında HES kodu tanımlama şartı sürüyor. Fakat HES kodunda aşı tanımlı olmayanların toplu taşımayı kullanıp kullanamayacağı ile ilgili şu an için bir bilgi bulunmuyor. Öte yandan, aşısız vatandaşlar 6 Eylül itibariyle uçak yolculuğu, toplu taşıma araçlarını kullanma konusunda PCR testi şartı ile karşılaşıyor.
MARMARAY AŞI KARTI VE PCR TESTİ ZORUNLULUĞU MU VAR?
Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları (TCDD) Taşımacılık Genel Müdürü Hasan Pezük, 1 Eylül Çarşamba günü yaptığı açıklamada ''Koronavirüs tedbirleri kapsamında İçişleri Bakanlığımızın genelgesi doğrultusunda 6 Eylül’den itibaren şehirlerarası trenlerde seyahat edecek yolcularımızın aşı kartlarını ya da 48 saat içinde yaptırılan negatif PCR test sonuçlarını ibraz etmeleri gerekmektedir'' ifadelerine yer vermişti. Pezük'ün açıklamasına göre; Marmaray'fa da aşı kartı ve PCR testi zorunluluğu bulunuyor.
Pezük'ün açıklaması şu şekilde:
''Kovid 19 tedbirleri kapsamında İçişleri Bakanlığımızın genelgesi doğrultusunda 6 Eylül’den itibaren şehirlerarası trenlerde seyahat edecek yolcularımızın aşı kartlarını ya da 48 saat içinde yaptırılan negatif PCR test sonuçlarını ibraz etmeleri gerekmektedir. Covid 19 ile mücadelede başarılı olmak ancak hepimizin duyarlı olması ile mümkündür. Bu kapsamda TCDD Taşımacılık olarak gerekli tüm tedbirlerimizi alıyoruz yolcularımızdan da bu tedbirlere uymalarını rica ediyoruz''
Aşısız vatandaşlar 6 Eylül itibariyle uçak yolculuğu, toplu taşıma araçlarını kullanma konusunda PCR testi şartı ile karşılaşıyor. Buna göre; Hastalığı geçirmemiş ve aşı yaptırmamış olanlar artık PCR testi şartına tabi tutulacak.
Sağlık Bakanlığı’nca havaalanlarındaki PCR testi uygulaması devam edecek. İsteyen yolcular burada PCR testi yaptırabilecek. Ya da 48 saat öncesinden yaptırdığı test sonucuna ilişkin belgeyi ibraz ederek uçuş yapabilecek.
Şehirlerarası yolculuklarda da aşı olmayanlardan zorunlu olarak 48 saat önce yaptırılmış PCR testi istenecek.
Yüksek Hızlı Tren kullananlara belli noktalarda kontrol yapılacak. PCR testi belgelerini gösteremeyen yolcular ilk durakta indirilecek ve kendisine ücret iadesi yapılmayacak.
PCR testi uygulaması özek sektörde de yaygınlaştırılacak. Artık işyerleri aşısız çalışanından düzenli olarak test isteyebilecek.
TOPLU TAŞIMA ARAÇLARINDA PCR TESTİ Mİ İSTENECEK?
Aşı olmayan ve aşılamada tüm dozları olmamış kişilerden ya da hastalığı geçirmemiş vatandaşlardan, okul, sinema, tiyatro, konser salonu gibi belirli alanlara girişte veya şehirlerarası toplu taşıma araçlarını (uçak, tren, otobüs vb.) kullanma sırasında istenilecek PCR negatif test sonucu 18 yaş ve üzeri vatandaşlar için uygulanacak.
TOPLU TAŞIMA ARAÇLARINDA PCR TESTİ ZORUNLU MU?
İçişleri Bakanlığı tarafından 81 il valiliğine gönderilen genelgede PCR testinin kimlere zorunlu olacağı açıklandı.
Genelgeye göre;
- Başta öğretmenler olmak üzere eğitim personeli, kantin çalışanları ile öğrenci servislerinin şoför ve rehber personeli gibi öğrencilerle bir araya gelecek görevlilerden aşı olmamış ya da daha önce hastalık geçirmemiş olanlardan, haftada iki kez PCR testi ile taranmaları istenecek.
- PCR testi sonuçları okul idareleri tarafından gerekli işlemler yapılmak üzere kayıt altında tutulacak.
- Aşı süreci tamamlanmayan veya hastalığı geçirmemiş kişilerden, belirli alanlara girişte (okul, sinema, tiyatro, konser vb.) ya da şehirlerarası toplu taşıma araçlarını (uçak, tren, otobüs vb.) kullanma sırasında istenilecek PCR negatif test sonucu 18 yaş ve üzeri vatandaşlar için uygulanacak.
PCR TESTİ NEDİR?
PCR testi, polimeraz zincir reaksiyonu ya da kısaca PCR adı verilen bir laboratuvar tekniği kullanarak alınan örneklerde virüsün genetik materyalinin bulunup bulunmadığını tespit eder. Söz konusu genetik materyal virüsün RNA parçalardır. Diğer testlerin aksine vücudun normalde ürettiği antikorları değil de, virüsün doğrudan varlığını saptamaya yönelik bir testtir. Bu sebeple alınan örnekte virüsün varlığının bulunması gereklidir.
PCR TESTİ ÜCRETLİ Mİ?
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, yaptığı bir açıklamada zorunlu tutulacak PCR testlerinin devlet hastanelerinde ücretsiz yapılacağını ifade etmişti.
PCR TESTİ NASIL YAPILIR?
Hastanın burnundan ve boğazından özel çubuklarla sürüntü yöntemi ile örnek alınır. Alınan sürüntü örnekleri virüs taşıma ortamı olarak da bilinen özel sıvılar içerisinde testin yapılacağı yetkili laboratuvara ulaştırılır. Örnekler PCR yöntemiyle incelenir ve sonuç raporu oluşturulur. Antikor testi kişinin daha önce enfeksiyonu geçirip geçirmediğini ve virüse karşı bağışıklık kazanıp kazanılmadığını tanımlamaya yöneliktir.
KORONAVİRÜS NEDİR?
Yeni Koronavirüs Hastalığı (Covid-19), ilk olarak Çin’in Vuhan Eyaleti’nde Aralık ayının sonlarında solunum yolu belirtileri (ateş, öksürük, nefes darlığı) gelişen bir grup hastada yapılan araştırmalar sonucunda 13 Ocak 2020’de tanımlanan bir virüstür.
Salgın başlangıçta bu bölgedeki deniz ürünleri ve hayvan pazarında bulunanlarda tespit edilmiştir. Daha sonra insandan insana bulaşarak Vuhan başta olmak üzere Hubei eyaletindeki diğer şehirlere ve Çin Halk Cumhuriyeti’nin diğer eyaletlerine ve diğer dünya ülkelerine yayılmıştır.
Koronavirüsler, hayvanlarda veya insanlarda hastalığa neden olabilecek büyük bir virüs ailesidir. İnsanlarda, birkaç koronavirüsün soğuk algınlığından Orta Doğu Solunum Sendromu (MERS) ve Şiddetli Akut Solunum Sendromu (SARS) gibi daha şiddetli hastalıklara kadar solunum yolu enfeksiyonlarına neden olduğu bilinmektedir. Yeni Koronavirüs Hastalığına SAR-CoV-2 virüsü neden olur.
KORONAVİRÜS BELİRTİLERİ
Belirtisiz olgular olabileceği bildirilmekle birlikte, bunların oranı bilinmemektedir. En çok karşılaşılan belirtiler ateş, öksürük ve nefes darlığıdır. Şiddetli olgularda zatürre, ağır solunum yetmezliği, böbrek yetmezliği ve ölüm gelişebilmektedir.
NASIL BULAŞIR?
Hasta bireylerin öksürmeleri aksırmaları ile ortama saçılan damlacıkların solunması ile bulaşır. Hastaların solunum parçacıkları ile kirlenmiş yüzeylere dokunulduktan sonra ellerin yıkanmadan yüz, göz, burun veya ağıza götürülmesi ile de virüs alınabilir. Kirli ellerle göz, burun veya ağza temas etmek risklidir.
KİMLER RİSK ALTINDA?
Covid-19 enfeksiyonu ile ilgili şimdiye kadar edinilen bilgiler, bazı insanların daha fazla hastalanma ve ciddi semptomlar geliştirme riski altında olduğunu göstermiştir.
Vakaların yüzde 80'i hastalığı hafif geçirmektedir.
Vakaların yüzde 20’si hastane koşullarında tedavi edilmektedir.
Hastalık, genellikle 60 yaş ve üzerindeki kişileri daha fazla etkilemektedir.
SALGINDAN EN ÇOK ETKİLENENLER
-60 yaş üstü olanlar
-Ciddi kronik tıbbi rahatsızlıkları olan insanlar:
-Kalp hastalığı
-Hipertansiyon
-Diyabet
-Kronik solunum yolu hastalığı
-Kanser hastaları
-Sağlık çalışanları
ÇOCUKLAR RİSK ALTINDA MI?
Çocuklarda hastalık nadir ve hafif görünmektedir. Şimdiye kadar 15 yaş altı 12 çocuk Kovid-19 nedeniyle Türkiye'de hayatını kaybetmiştir.
HAMİLELER RİSK ALTINDA MI?
Covid-19 enfeksiyonu gelişen gebe kadınlarda hastalığın ciddiyeti konusunda sınırlı bilimsel kanıt vardır.
Bununla birlikte mevcut kanıtlar Covid-19 enfeksiyonu sonrası hamile kadınlar arasındaki hastalık şiddetinin, hamile olmayan yetişkin Covid-19 vakalarına benzer olduğunu ve hamilelik sırasında Covid-19 ile enfeksiyonun fetüste olumsuz bir etkisi olduğunu gösteren hiçbir veri olmadığını göstermektedir.
Şu ana kadar Covid-19'un hamilelik sırasında anneden bebeğe bulaştığına dair de bir kanıt bulunmamaktadır.
KORONAVİRÜS TESTİ NEREDE YAPILIR?
Yeni Koronavirüs tanısı için gerekli moleküler testler ülkemizde mevcuttur. Tanı testi sadece Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü Ulusal Viroloji Referans Laboratuvarında ve belirlenmiş Halk Sağlığı Laboratuvarlarında yapılmaktadır.
KORONAVİRÜSTEN NASIL KORUNULUR?
Mümkün olduğu kadar yurtdışına yolculuk yapılmaması önerilmektedir. Yurtdışına çıkışın zorunlu olduğu durumlarda aşağıdaki kurallara dikkat edilmelidir:
Akut solunum yolu enfeksiyonlarının genel bulaşma riskini azaltmak için önerilen temel ilkeler Yeni Koronavirüs Hastalığı (Covid-19) için de geçerlidir. Bunlar;
El temizliğine dikkat edilmelidir. Eller en az 20 saniye boyunca sabun ve suyla yıkanmalı, sabun ve suyun olmadığı durumlarda alkol bazlı el antiseptiği kullanılmalıdır. Antiseptik veya antibakteriyel içeren sabun kullanmaya gerek yoktur, normal sabun yeterlidir.
-Eller yıkanmadan ağız, burun ve gözlerle temas edilmemelidir.
-Hasta insanlarla temastan kaçınmalıdır (mümkün ise en az 2 m uzakta bulunulmalı).
-Özellikle hasta insanlarla veya çevreleriyle doğrudan temas ettikten sonra eller sık sık temizlenmelidir.
-Hastaların yoğun olarak bulunması nedeniyle mümkün ise sağlık merkezlerine gidilmemeli, sağlık kuruluşuna gidilmesi gereken durumlarda diğer hastalarla temas en aza indirilmelidir.
-Öksürme veya hapşırma sırasında burun ve ağız tek kullanımlık kağıt mendil ile örtülmeli, kağıt mendilin bulunmadığı durumlarda ise dirsek içi kullanılmalı, mümkünse kalabalık yerlere girilmemeli, eğer girmek zorunda kalınıyorsa ağız ve burun kapatılmalı, tıbbi maske kullanılmalıdır.
-Çiğ veya az pişmiş hayvan ürünleri yemekten kaçınılmalıdır. İyi pişmiş yiyecekler tercih edilmelidir.
-Çiftlikler, canlı hayvan pazarları ve hayvanların kesilebileceği alanlar gibi genel enfeksiyonlar açısından yüksek riskli alanlardan kaçınılmalıdır.
-Seyahat sonrası 14 gün içinde herhangi bir solunum yolu semptomu olursa maske takılarak en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalı, doktora seyahat öyküsü hakkında bilgi verilmelidir.