Meslek hastalığı, sigortalının çalıştığı veya yaptığı işin niteliğinden dolayı tekrarlanan bir sebeple veya işin yürütüm şartları yüzünden uğradığı geçici veya sürekli hastalık, bedensel veya ruhsal engellilik halleridir.
Meslek Hastalığının Kapsamında Bulunan Sigortalılar Kimlerdir?
> Hizmet akdi ile çalışanlar (4/a)
> Kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlar ile köy ve mahalle muhtarları (4/b)
> Ceza İnfaz Kurumları ile Tutukevlerinde çalışanlar
> Aday çırak, çırak ve stajyerler,
> Harp Malulleri ile Vazife Malullüğü aylığı bağlanmış malullerden Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri kapsamında çalışanlar
> Türkiye İş Kurumu kursiyerleri
> Sosyal güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelerde iş üstlenen işverenlerce yurt dışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçileri
> İntörn öğrenciler
> Tarım ve orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz olarak çalışan sigortalılar
> Ek 9 uncu maddede belirtilen şartlarda ev hizmetlerinde çalışan sigortalılar
Bir Olayın Meslek Hastalığı Sayılabilmesi için Hangi Unsurları Taşıması Gerekmektedir?
Sigortalının çalıştığı işten dolayı meslek hastalığına tutulduğunun; Kurumca yetkilendirilen sağlık hizmet sunucuları tarafından usulüne uygun olarak düzenlenen sağlık kurulu raporu ve dayanağı tıbbî belgelerin incelenmesi sonucu Kurum Sağlık Kurulu tarafından tespit edilmesi zorunludur.
Hizmet Akdine Tabi Çalışan Sigortalılarının (4/a) Meslek Hastalığı Durumları Kim Tarafından, Nasıl Bildirilmelidir?
Hizmet akdine tabi çalışan sigortalıların meslek hastalığı hallerinin bildirimi işverenleri tarafından yapılmalıdır. İşverenlerin meslek hastalığını;
Kurumumuza ---------> Durumun öğrenildiği günden başlayarak üç işgünü içerisinde bildirmeleri gerekmektedir.
Örneğin, Pazartesi günü meslek hastalığına tutulduğu öğrenilen sigortalının, işvereni tarafından Kuruma yapılacak meslek hastalığı bildiriminin en geç Çarşamba günü yapılması gerekir.
Meslek Hastalığı bildirimleri;
> e-sigorta uygulaması ile (uygulama için tıklayınız: http://uyg.sgk.gov.tr/IsvBildirimFormu/welcome.do) veya
> “İş Kazası ve Meslek Hastalığı Bildirgesi” ile doğrudan ya da posta yoluyla sosyal güvenlik il müdürlüğü /sosyal güvenlik merkezine gönderilerek yapılabilir. Belirtilen form, http://www.sgk.gov.tr/wps/portal/sgk/tr/calisan/form_ve_dilekceler/formlar adresinden “SGK-032-İş Kazası ve Meslek Hastalığı Bildirim Formu” linki tıklanarak excel formatında bilgisayara indirilebilir.
Kendi Adına ve Hesabına Bağımsız Çalışanlar ve Köy ve Mahalle Muhtarlarının (4/b) Meslek Hastalığı Durumları Kim Tarafından, Nasıl Bildirilmelidir?
Kendi adına ve hesabına bağımsız çalışan sigortalıların meslek hastalığı hallerinin bildirimi kendileri tarafından yapılmalıdır. (4/b) sigortalıları meslek hastalığını;
Kurumumuza ----------> Durumun öğrenildiği günden başlayarak üç işgünü içinde bildirmeleri gerekmektedir.
Meslek hastalığı bildirimleri;
> e-sigorta uygulaması ile (uygulama için tıklayınız: http://uyg.sgk.gov.tr/IsvBildirimFormu/welcome.do) veya
> “İş Kazası ve Meslek Hastalığı Bildirgesi” ile doğrudan ya da posta yoluyla sosyal güvenlik il müdürlüğü /sosyal güvenlik merkezine gönderilerek yapılabilir. Belirtilen form, http://www.sgk.gov.tr/wps/portal/sgk/tr/calisan/form_ve_dilekceler/formlar adresinden “SGK-032-İş Kazası ve Meslek Hastalığı Bildirim Formu” linki tıklanarak excel formatında bilgisayara indirilebilir.
Tarım veya Orman İşlerinde Hizmet Akdiyle Süreksiz Olarak Çalışanların Meslek Hastalığı Durumları Kim Tarafından, Nasıl Bildirilmelidir?
Tarım veya orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz olarak çalışan sigortalıların meslek hastalığı hallerinin bildirimi kendileri veya işverenleri tarafından yapılmalıdır. Kendisinin/işverenlerin iş kazasını;
Kurumumuza ---------> Durumun öğrenildiği günden başlayarak üç işgünü içerisinde bildirmeleri gerekmektedir.
Meslek hastalığı bildirimleri;
>“İş Kazası ve Meslek Hastalığı Bildirgesi” ile doğrudan ya da posta yoluyla sosyal güvenlik il müdürlüğü /sosyal güvenlik merkezine gönderilerek yapılabilir. Belirtilen form, http://www.sgk.gov.tr/wps/portal/sgk/tr/calisan/form_ve_dilekceler/formlar adresinden “SGK-032-İş Kazası ve Meslek Hastalığı Bildirim Formu” linki tıklanarak excel formatında bilgisayara indirilebilir.
Tarım veya Orman İşlerinde Hizmet Akdiyle Süreksiz Olarak Çalışanların Meslek Hastalığı Sigortasından Yararlanması için Şartlar Nelerdir?
Tarım veya orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz olarak çalışanların, meslek hastalığı sigortasından sağlanan yardımlardan yararlanabilmeleri için prim ve prime ilişkin her türlü borçlarının ödenmiş olması gerekmektedir.
Meslek Hastalığının Bildirim Süresine Uyulmazsa Ne Olur?
Meslek hastalığı bildirim yükümlülüğünü yerine getirmeyen işverene ve 4/b sigortalılarına, Kurumca bu durum için yapılmış bulunan masraflar (genel sağlık sigortası giderleri dahil) ile ödenmişse geçici iş göremezlik ödenekleri rücu edilir. Ayrıca bildirimi süresinde yerine getirmeyen işverenlere, 2018 yılı için 3.092 TL ile 9.276 TL arasında değişen tutarlarda idari para cezası uygulanmaktadır. Söz konusu idari para cezaları, işyerinde çalışan sigortalı sayısı ve işyerinin az tehlikeli, tehlikeli, çok tehlikeli sınıfta yer alması durumuna göre farklılaştırılmış olup her takvim yılı başından geçerli olmak üzere yeniden değerleme oranında artırılarak uygulanmaktadır.
Meslek Hastalığı Sigortasından Sağlanan Haklar
Meslek hastalığı sigortasından doğan haklardan yararlanabilmek için herhangi bir prim günü sınırı bulunmamakta olup, meslek hastalığı sigortasından sağlanan haklar şunlardır:
>Geçici İş Göremezlik Ödeneği
>Sürekli İş Göremezlik Geliri
>Ölüm Geliri
> Evlenme Ödeneği
>Cenaze Ödeneği
Geçici İş Göremezlik Ödeneği Nedir?
Geçici iş göremezlik; sigortalının iş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve analık hallerinde Kurumca yetkilendirilen hekim veya sağlık kurulu raporlarında belirtilen istirahat süresince geçici olarak çalışamama halidir.
Geçici iş göremezlik ödeneği; sosyal sigortacılık bakımından, iş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve analık sigorta kollarından istirahatlı bulunan sigortalıya işten kaldığı günler için Kurumca ödenen parasal yardımdır.
Geçici iş Göremezlik Ödeneğinden Ne Kadar Ödeme Yapılmaktadır?
Geçici iş göremezlik ödeneği; Kurumca yetkilendirilen hekim veya sağlık kurullarından istirahat raporu alınmış olması şartıyla iş kazası veya meslek hastalığı nedeniyle iş göremezliğe uğrayan sigortalıya her gün için ödenir.
İş kazası- meslek hastalığı halinde verilecek geçici iş göremezlik ödeneği,
> Yatarak tedavilerde günlük kazancının yarısı,
>Ayaktan tedavilerde ise günlük kazancın üçte ikisidir.
Ancak, 4/b sigortalılık statüsüne tabi sigortalılara, iş kazası ve meslek hastalığı halinde geçici iş göremezlik ödeneği yatarak tedavi süresince veya yatarak tedavi sonrası bu tedavinin gereği olarak istirahat raporu aldıkları sürede ödenir.
Geçici İş Göremezlik Ödeneğinden Faydalanmak İçin Şartlar Nelerdir?
Meslek hastalığı sonucu ödenen geçici iş göremezlik ödeneğinin yararlanma koşulları arasında belli bir sigortalılık süresi, prim ödeme gün sayısı ve yaş gibi faktörler yer almaz. Sigortalılık niteliği devam eden sigortalının meslek hastalığı sonucu iş göremez hale gelmesi durumunda Kurumca geçici iş göremezlik ödeneği ödenir.
Ancak, 4/b sigortalıları ile tarım ve orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz olarak çalışan sigortalılarının geçici iş göremezlik ödeneği hakkından yararlanabilmeleri için genel sağlık sigortası dahil prim ve prime ilişkin her türlü borçlarının ödenmiş olması gerekmektedir.
Sigortalılık Niteliği Ne Zaman Sona Erer?
Meslek hastalığı açısından sigortalılık niteliği;
Hizmet akdine tabi çalışan sigortalılar için hizmet akdinin sona erdiği tarihten,
Kendi nam ve hesabına çalışan sigortalılar için terk tarihinden itibaren sona erer.
Sigortalılık niteliğinin sona erdiği tarihten sonra meslek hastalığı nedeniyle alınan istirahat raporlarına, ilk istirahat raporu ya da devam raporu olup olmadığına bakılmaksızın geçici iş göremezlik ödeneği ödenmez.
Geçici iş Göremezlik Ödemeleri Nereden Yapılmaktadır?
Geçici iş göremezlik ödenekleri anlaşmalı banka şubeleri aracılığı ile yapılmaktadır.
Geçici İş Göremezlik Ödeneğinin Miktarı Ne Kadardır?
4/a ve 4/b sigortalılık statüsüne sahip sigortalılar “İş Göremezlik Ödeme” durumlarını https://www.turkiye.gov.tr/4ab-isgoremezlik-odemesi-gorme linkine tıklayarak sorgulayabilirler.
Yapılan yeni düzenleme ile sigortalılara ait geçici iş göremezlik ödenekleri banka hesaplarına gönderildiğinde, kişilere cep telefonları üzerinden SMS mesajı yollanması sağlanmıştır.
http://e.sgk.gov.tr/wps/portal/vatandas/Ilgili+Diger+Uygulamalar/esgkSMS
Geçici iş Göremezlik Ödeneğinden Faydalanmak İçin Nasıl Müracaat Edilir?
4/a ve 4/b sigortalılık statüsüne tabi sigortalıların geçici iş görmezlik ödeneğine ilişkin işlemleri e-ödenek programı ile elektronik ortamda yapılmaktadır. 4/b sigortalılık statüsüne tabii sigortalıların istirahat süresince çalışmadıklarına dair beyanı yazılı olarak Kuruma beyan etmeleri gereklidir.
4/a sigortalılarının istirahatli olduğu dönemde işyerinde çalışıp çalışmadığının işverenlerince Kuruma elektronik ortamda bildirilmesi gerekmektedir. Ancak 4/a sigortalılarının geçici iş göremezlik ödeneklerini alabilmeleri için işyerinde çalışmadıklarına dair işverenlerince bildirimde bulunulması şartı aranmaz. İstirahatin bitim tarihi itibariyle gerekli işlemler yapılarak sigortalının hak ettiği geçici iş göremezlik ödeneği, anlaşmalı bankanın herhangi bir şubesinden çekilebilecek şekilde hesaba aktarılır.
(Çalışılmadığına dair bildirim ekranına ulaşmak için tıklayınız. ( http://uyg.sgk.gov.tr/vizite/welcome.do )
Sürekli İş Göremezlik Geliri Nedir?
Sürekli iş göremezlik geliri, iş kazası veya meslek hastalığı sonucu oluşan hastalık ve engellilik nedeniyle Kurumca yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucularının sağlık kurulları tarafından verilen raporlara istinaden Kurum sağlık kurulunca meslekte kazanma gücü en az % 10 oranında azalmış bulunduğu tespit edilen sigortalıya bağlanmaktadır.
Sürekli İş Göremezlik Geliri Nasıl Hesaplanır?
Sürekli iş göremezlik geliri sigortalının;
Tam iş göremezliği halinde; Günlük kazanç x 30 x % 70 ,
Kısmi iş göremezliği halinde ise Günlük kazanç x 30 x % 70 x SİD (sürekli iş göremezlik derecesi),
formüllerine göre hesaplanmaktadır.
Sürekli İş Göremezlik Geliri Ne Zaman Başlar?
Kanuna göre bağlanacak sürekli iş göremezlik geliri;
- Geçici iş göremezlik ödeneğinin sona erdiği tarihi,
- Geçici iş göremezlik tespit edilemeden sürekli iş göremezlik durumuna girilmişse, buna ait Kurumca yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucularının sağlık kurulları tarafından verilen raporun tarihini,takip eden ay başından başlatılmaktadır.
( Kaynak: SGK Resmi Web Sitesi )