Gece niyet etmeyi unutan kişi de en geç öğle vaktine kadar niyetini etmek zorundadır. Ayrıca sahura kalkan kişi niyet etmiş durumundadır. Ancak sahura kalkıp oruç tutup tutmayacağı belli olmayan kişi de öğle vaktine kadar niyetini etmelidir.
Peki, Niyet etmeden oruç tutmak olur mu? İşte tüm ayrıntılar...
ORUÇ NEDİR?
Oruç tutmak suretiyle Allah'ın emrini seve seve yerine getiren mü'minlerin bağışlanacağını, günahlarının affedileceğini müjdeleyen Peygamberimiz şöyle buyuruyor: "Bir kimse inanarak ve mükâfatını umarak Ramazan orucunu tutarsa geçmiş günahları bağışlanır."
Oruç, bütün dinlerde (inanç sistemlerinde) meşru kılınmış önemli bir ibadettir. İslam, orucun diğer semavi olan ve olmayan dinlerdeki ibadet dışı boyutuna son vermiştir. İslam, orucun yalnız şekli ile yetinmeyip, onun manevi hakikatine de gereken önemi vermiştir. İslam'da oruçla birlikte yalnızca; yemek yemek, cinsi yakınlıkta bulunmak gibi eylemler yasaklanmakla kalmamış, bununla birlikte; orucun gayesini, ruhi ve ahlaki kaidelerini bozan her türlü davranış da yasaklanmıştır.
NİYET ETMEDEN ORUÇ TUTMAK KABUL OLUR MU?
Oruç tutarken niyet etmek orucun farzlarındandır. Ancak Zamanı belli olan ramazan, nezir, adak gibi oruçlara geceden niyet etmek şart olmadığı için gece niyet etmeyi unutan kimse öğlen vaktine kadar niyet edebilir.
Ancak buna rağmen niyeti öğleden sonraya bırakır veya unutursa niyetin vakti geçtiği için orucu olmaz. Ramazan ayı oruç ayı olduğundan sahura kalkan kimseler için sahura kalkmakta kalben niyet olarak kabul edilir. Sahura kalkan kimse oruca niyet etmeyi unutsa da orucu geçerli olur. İmamı şarani Hz. görüşü bu yöndedir.
Ancak sahura kalkmayan veya uyuyakalan kimseler sabah öğleye kadar niyet yapmaz iseler oruçları geçerli olmaz. Bu kimseler için niyet etmek şarttır. Aynı şekilde sahura kalktığı halde ertesi gün oruç tutup tutmayacağı belli olmayan kimsenin sabahleyin öğlene kadar bu niyetini kesinleştirmesi ve oruç tutacak ise mutlaka niyet etmesi gereklidir. Şüphede olan kimsenin sahura kalkması bir niyet olarak kabul edilmez.
SAHURSUZ ORUÇ TUTULUR MU?
Oruç tutulurken yapılan sık hatalardan biri de sahuru atlamak, sadece iftar ve sonrasında yenilenlerle oruç tutmaya kalkmaktır.
Uzmanlar, sahursuz orucun sağlıksızlığına dikkat çekiyor.
Normalde günde üç öğün beslenip öğle-akşam aralığında bir şeyler atıştırarak günü ancak tamamlayabilen birinin öğün sayısı ve yiyecek içecek miktarını aniden ve ciddi miktarlarda azaltmasıyla oluşabilecek bazı problemleri -örneğin hipoglisemi- yaşamaması için ramazan menüleri hazırlanırken sahura da iftar kadar önem vermek gerekiyor.
Sahura hiç kalkmadan sadece akşamdan yedikleriyle bütün bir günü oruçlu olarak tamamlamaya çalışmak metabolizma için ciddi bir tehdit haline gelebiliyor.
ORUCUN ANLAMI NEDİR?
Nefsi korumak, nefsi terbiye etmek, kötülüklerden kaçmak, Allah yoluna biraz daha yakın olmak, Allah’ın emrini gerçekleştirmek ve yoksulların halinden bir nebze de olsun anlamak için tutulan orucun kelime anlamı, Arapça’da “savm” olarak ifade edilmektedir.
Savm kelimesi yine Arapça’da,”bir şeyden uzak kalmak, kişinin kendini koruması veya tutması” anlamlarına gelmektedir.
Ramazan ayında tutulan oruç vasıtasıyla, iman edenlerin kötülüklerden bir nebze daha uzak kalması ve bununla birlikte oruç tutan kişinin, oruçlu olduğunun bilincinde olarak daha korunaklı olması istenmektir.
ORUÇ ÇEŞİTLERİ NELERDİR?
Orucun 6 çeşidi bulunmaktadır. Aşağıda oruç türlerini görebilirsiniz,
- Farz Orucu: Ramazan ayında tutulması farz olan oruçtur.
- Vacib Orucu: Bozulmuş olan nafile oruçların ve adak oruçların yerine getirebilmesi maksadıyla tutulan oruca verilen addır.
- Sünnet Orucu: Muharrem ayında tutulan bu oruç, Muharrem ayının dokuz ve onuncu, on veya on birinci günlerinde tutulur.
- Mekruh Orucu: Sadece Cuma ve Cumartesi günleri tutulan bu oruç, Muharrem ayının onuncu günü tutulan bir oruçtur.
- Müstehab Orucu: Pazartesi ve Perşembe günlerinde, Şevval ayının ilk altı gününde tutulan oruca Müstehab orucu adı verilmektedir.
- Nafile Orucu: Saymış olduğumuz günlerin ve ayların dışında tutulan oruca verilen addır.