Okul fobisi (Okul reddi sendromu) nedir?
Okul reddi sendromu, çocuğun herhangi bir nedenle okula gitmeyi reddetmesi durumudur. Çocuk korktuğu için ya da herhangi bir başka nedenden dolayı okula gitmeyi istemez.
Ayrıca, sabahları hastalık veya genel üzüntü gibi fiziksel belirtilerin bile ortaya çıkmasına neden olan bu rahatsızlık, anksiyete bozukluğuna yol açabilir.
Okul fobisi neden olur?
Çocuğun okul fobisine sahip olmasının birçok nedeni olabilir. Bazı yaygın nedenler şunlardır:
Değerlendirilme kaygısı : Okul, çocuğun tüm yeteneklerinin ölçüldüğü ve sergilendiği, sürekli olarak değerlendirildiği bir yerdir. Çocuk, spor günü veya topluluk önünde zorunlu konuşma günleri gibi belirli günlerde okula gitmeyi reddederse, baskı altında hissettiği için okuldan kaçınmayı tercih edebilir.
Ayrılık kaygısı : Ayrılık kaygısı yaşayan sadece bebekler değildir. Yetişkinler ve çocuklar da bu kaygıyı yaşayabilir. Sevecen ebeveynler tarafından yetiştirildiğinden, aynı ilgili göremeyeceği bir ortama girme olasılığı çocuk için zor olabilir.
Akademik problemler : Çocuklarda akademik problemler veya öğrenme güçlükleri yaygındır ve bunlarla ilişkili baskılar o kadar büyüyebilir ki, çocuk okulu tamamen terk etmeyi seçebilir.
Akran sorunları : Okul, çocuğun akranları da dahil olmak üzere çok sayıda başka insanla etkileşime girmesi gereken bir yerdir. Sosyal izolasyon, zorbalık veya arkadaşlarla çatışmalar, çocuklar arasında yaygındır. Bu nedenle çocuk okula gitmeyi tamamen reddedebilir.
Öğretmenlerle çatışma: Çocuğunuz bir öğretmeni korkutucu buluyorsa, okuldan tamamen kaçabilir.
Travmatik olaylar: Ebeveynlerin ayrılması, bir aile üyesinin ölümü veya boşanma gibi bazı travmatik olaylar çocuklarda okul reddi ile sonuçlanabilir.
Nakil : Yeni bir okula hatta yeni bir yere taşınmak çocuğun uyumunu zorlaştırabilir ve okula gitmek yerine evde rahat bir ortamda kalmayı tercih edebilir.
Evde daha keyifli olması : Evde kalmak, ebeveynleri ile zaman geçirmeleri veya televizyon izlemek gibi önemsiz eğlenceli aktiviteler yapmaları anlamına gelir. Çocuk okulda zaman geçirmek yerine bunu yapmayı seçebilir.
Okul reddi sendromunun belirtileri nelerdir?
Okul fobisi, özellikle ebeveynler tarafından kolayca fark edilebilen bir durumdur. Çocuğun okula gitmekten hoşlanmadığını gösteren bariz belirtiler vardır, buna doğrudan reddetme de dahildir. İşte bazı daha yaygın belirtiler:
Çocuk okula gitme vakti geldiğinde ağlayabilir, ailesine okula gitmemek için ısrarlarda bulunabilir.
Sinir krizi, hazırlanırken oyalanma, okula gittiğinde kaçma gibi eylemler yapabilir.
Çocuk, bir bahane uydurmak için okula gitme zamanı geldiğinde mide ağrısı , baş ağrısı veya baş dönmesi gibi bir rahatsızlığı olduğunu söyleyebilir.
Uzun süren bir tatil döneminden sonra da okula gitmekte zorluk yaşayabilir.
Okula geç gitmesi de çok yaygın bir belirtidir.
Nasıl üstesinden gelinir?
Bilişsel Davranış Terapisi: Çocuklarda uygunsuz ve uyumsuz davranışları düzeltmek için yapılır.
Sistematik Duyarsızlaştırma: Çocuğun yavaş yavaş okula tepkisini değiştirmesi ve duygusal olarak kendisine daha az zarar vermesi için yapılır.
Maruz Kalma Terapisi: Çocuk yavaş yavaş stresli ortama maruz bırakılır ve duruma karşı uyumsuz tepkilerini düzeltmesi ve değişikliklerle iyi başa çıkması için rehberlik edilir.
Edimsel Davranış Teknikleri: Çocuğu istenen davranış için ödüllendirerek davranışın sıklığını artırmayı içerir.