Otizm nedir? Belirtileri nelerdir? Otizm neden olur? soruları Aksaray'da bir ilkokulda Otizmli öğrencilere yapılan büyük saygısızlık sonrası herkes tarafından merakla araştırılıyor. Erkeklere oranla kızlarda daha sık görülen otizm, çocuğu olan tüm anne ve babalar için merak konusu. İşte otizm hakkında tüm merak edilenler...
OTİZM NEDİR? OTİZM BELİRTİLERİ NELERDİ? OTİZM NEDEN OLUR?
Sosyal iletişim ve etkileşimdeki kalıcı yetersizlikler, sınırlı/yinelenen davranış örüntüleri, aynılıkta ısrarcılık, rutinlere bağlılık ve duyusal uyaranlara aşırı duyarlılık ya da duyarsızlıkla kendini gösteren ve belirtileri çok yoğun olarak 24 ay ve sonrasında ortaya çıkan bir gelişimsel yetersizliktir.
OTİZM BELİRTİLERİ NELERDİR?
6-9 ay arasında;
Babıldamanın (bababa, mamama gibi hece tekrarları)olmaması veya az olması,
Karşısında konuşanın yüzüne bakmama,
Göz kontağı kurmama ya da kısa süreli kurma(1-2 sn.),
Karşısına geçip gülümsediğinizde tepki vermeme,
İsmiyle seslenildiğinde bakmama,
Kucağa alınma ya da dokunmaya karşı aşırı tepki veya tepkisizlik,
Bazı nesnelere/oyuncaklara karşı aşırı ilgi gibi belirtiler gözleniyorsa,
1-3 yaş arasında; (Daha önce normal gelişim gözlenen bebeklerde bu dönem itibariyle bazı gelişimsel bozukluklar görülebilmektedir!)
Karşılıklı gülümsemenin olmaması,
Göz kontağı kurmama ya da kısa süreli bakma(1-2 sn.)
İstediği nesneyi işaret parmağıyla göstermeme ya da sizin işaret ettiğiniz nesneye bakmama,
İsmiyle seslendiğinizde bakmama,
Gecikmiş konuşma, (örn:2 yaşında 2 kelimeden oluşan cümle kuramama)
Taklit gerektiren oyunlarda yetersizlik (cee-e, telefonla konuşuyormuş gibi yapma vb.),
Takıntılı ve tekrarlayıcı davranışlar sergileme (el çırpma, dönme, sallanma, parmak ucunda yürüme vb.),
Dönen nesnelere, ışıklı ve parlak cisimlere ilgi gösterme,
Oyuncaklarla amacına uygun olarak oynamama (oyun kurmak, -mış gibi yapmak yerine sıraya dizme, döndürme gibi sürekli ve kısıtlı şekillerde oynama),
Yalnız başına oynamak isteme, yaşıtlarına karşı ilgisizlik,
Ağrıya karşı duyarsızlık gibi belirtiler gözleniyorsa;
4-5 yaş arasında ise;
Karşılıklı konuşma başlatma ve sürdürmede (selam verme, kısa süreli sohbet vb.) kısıtlılık,
Karşısındakinin söylediği kelimelerin aynısını tekrarlama (ekolali) ve ya garip sesler çıkartma,
Sembolik oyun kurma becerilerinde yetersizlik (sopadan at yapma, evcilik oyunu gibi –mış gibi yapma gerektiren oyunlar oynamama),
Takıntılı ve tekrarlayıcı davranışlar (el çırpma, dönme, sallanma, parmak ucunda yürüme vb.) sergileme,
Rutinlere karşı aşırı bağlılık (her gün aynı kıyafeti giymek, aynı yemeği yemek isteme vb.), değişiklere karşı direnç gösterme gibi belirtiler gözleniyorsa; Otizm Spektrum Bozukluğu açısından değerlendirme yapmak gerekmektedir.
OTİZM NEDEN OLUR?
Otizm rahatsızlığının ortaya çıkış nedeni henüz tam anlamıyla bilinmemektedir. Bununla birlikte birçok neden bu rahatsızlığın doğmasında etkilidir. Genel olarak doğum sonrası ve doğum öncesi bazı nedenlerin otizme yol açtığı düşünülmektedir.
Otizm ve Genler: Sosyal iletişim konusunda sorunların oluşmasına neden olan otizm çoğu zaman genetik problemler sonucu ortaya çıkar. Bu nedenle tek yumurta ikizlerinden birinde otizm varsa, diğerinde de olma ihtimali oldukça yüksektir.
Çevresel Faktörler ve Otizm: Doğum öncesinde annedeki duygusal karmaşa, korku, panik ve ruhsal sorunlar otizm rahatsızlığına yol açabilir. Ayrıca anne karnındayken ortaya çıkan kızamıkçık virüsü otizm nedenleri arasında yer alır. Doğum sonrasında ise bebeğin aşırı ihmal edilmesi ve yalnız bırakılması duygusal travmalara neden olarak otizmi tetikleyebilir.
Otizm ile İlişkili Sağlık Problemleri: Ayrıca bazı sağlık sorunları da otizmle ilişkili olabilmektedir. Bunlar arasında kalıtsal bir hastalık olan ve kasların yavaşlamasına neden olan kas distrofisi yer alır. Ayrıca diğer bir genetik rahatsızlık olan Down Sendromu da otizm ile ilişkilidir. Bu rahatsızlık özellikle öğrenme bozukluğuna ve fiziksel değişikliklere neden olur. Serebral Palsi, İnfantil Spazmlar, Nörofibromatozis, Frajil X Sendromu, Tüberoz Skleroz Ve Rett Sendromu otizm ile ilişkilendirilen diğer rahatsızlıklar arasındadır.
Otizm Belirtileri Nelerdir? Otizm Nasıl Anlaşılır?
Sınırlı ve yinelenen davranışlar şeklinde ortaya çıkan otizm belirtileri arasında;
- Kişinin rutin olarak yaptığı eylemlerde aşırı ısrarcı olması,
- Değişikliklere karşı tepkili olması,
- Bazı eşyalara farklı amaçlar yüklemesi,
- Sallanması,
- Kendi etrafında sürekli dönmesi , ana belirtilerdir.
Otizm rahatsızlığı olan kişilerde iletişim kurarken ortaya çıkan otizm belirtileri ise oldukça dikkat çekicidir. Genellikle;
- Dil gelişiminde gecikme,
- Karşılıklı iletişimde zorluk,
- Konuşmada tekrarlanan kelimeler ya da cümleler,
- Sıradışı dil kullanımı gibi belirtiler kendini gösterir.
OTİZMLİ ÇOCUKLARA EYLEM YAPILDI!
Otizmli çocuklara karşı eylem yapan veliler, otizmli çocukların kendi çocukları ile aynı okulda eğitim görmesine karşı çıktığı ve okul müdürünün de bu eylemi desteklediği öne sürüldü.
"Sizin çocuklarınız olsaydı ne yapacaktınız?"
Otizmli bir öğrencinin velisi, "Bu nasıl bir kandırmacadır, normal öğrencilerin gönderilmesi mümkün mü?" diyerek şu ifadeleri kullandı: Oraya normal çocuklarının ellerinden tutup 'Otizmli çocukları istemiyoruz' diyerek slogan atan ailelere sormak istiyorum;
O çocuklar sizin çocuklarınız olsaydı ne yapacaktınız? Hiç düşündünüz mü siz orada toplanıp, eylem yaparken içerideki otizmli çocuklar ne düşündü?
Valilik açıklama yaptı
Aksaray Valiliği, sosyal medyada yayılan 'otizmli çocukların yuhalandığı' iddialarına ilişkin yazılı bir açıklama yaptı.
Valilik'ten yapılan açıklamada şu ifadeler yer aldı: Aksaray merkez Mehmetçik İlkokul'unda 32 derslik mevcut olup, 42'si özel eğitim öğrencisi olmak üzere toplam 334 öğrenci öğrenim görmektedir. Özel eğitim öğrencileri burada 5 yıldır eğitimlerine devam etmektedirler. Bazı medya organlarında yayınlanan 'Aksaray'da otizmli çocuklar yuhalandı' haberi gerçeği yansıtmamakta olup, çocuklar okullarında normal eğitim öğretimlerine devam etmektedirler. 2020 yılı yatırım programında 12 derslikli bir özel eğitim okulu planlanmış olup konuyla ilgili gerekli inceleme başlatılmıştır.
Anadolu Otizm Federasyonu (ANOFED) açıklama