Resmi Gazete'de yayımlandı: İşte uzaktan çalışan işçinin hakları!

Tüm dünyayı etkisi altına alan yeni tip koronavirüsün getirdiği pandemi sürecinde, çalışma hayatındayaşanan değişiklikler kapsamında birçok şirket uzaktan çalışma prensibine geçti. Bu kapsamda bir yönetmelik hazırlayan Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, uzaktan çalışan işçi ve işverenler için yeni düzenlemeler getirdi. 

SÖZLEŞME ŞARTI

Uzaktan çalışma sistemine geçenler için yazılı sözleşme kuralı getirildi. Sözleşmede, işin tanımı, yapılma şekli, işin süresi ve yeri, ücret ve ücretin ödenmesine ilişkin hususlar, işveren tarafından sağlanan iş araçları, ekipman ve bunların korunmasına ilişkin yükümlülükler, işverenin işçiyle iletişim kurması ile genel ve özel çalışma şartlarına ilişkin hükümler yer alması kararlaştırıldı.

YEMEK, ELEKTRİK, ISINMA, İNTERNET ÜCRETLERİ

Uzaktan çalışmada mekanın önemli olduğu durumlarda da iş yapılmaya başlanmadan önce düzenlemeler tamamlanacak ve bulunulan yer, çalışmaya elverişli hale getirilecek. Bu düzenlemenin getirdiği mali yükümlülükler ise işçi ile işveren tarafından birlikte belirkenecek. Maliyetlerin içine yemek, elektrik, ısınma, internet gibi ücretlerin dahil edilmesi beklenirken Resmi Gazete’de yayımlanan yemek ücreti 2021 yılında günlük olarak 25,25 lira idi.

ARAÇ GEREÇLERİN TEMİNİ

Uzaktan çalışma için gerekli iş araçlarının sözleşmede aksi belirtilmediği takdirde işveren tarafından karşılanması kararlaştırılırken bunların işçite teslim edildiği tarihteki bedelleri, işveren tarafından yazılı olarak işçiye teslim edilecek. Bir nüshası da özlük dosyasında saklanacak olan iş araçları listesi, iş sözleşmesi içerisinde veya sözleşme tarihinde iş sözleşmesine ek olarak düzenlenirse ayrıca yazılı belge düzenlenmesi şartı aranmayacak.

MESAİ SAATLERİ

Uzaktan çalışmanın gerçekleştirileceği süre aralığı iş sözleşmesinde belirtilmek zorunda olacak. Öngörülen sınırlamalara bağlı kalmak koşuluylatarafların değişikliğe gitmesine izin verilirken fazla mesai, işverenin yazılı talebi üzerine, işçinin kabulü ile mevzuat hükümlerine uygun olarak yapılacak. Bu saatler arasında kurulan iletişimin yöntemi ise işveren tarafından belirlenecek.

VERİLERİN KORUNMASI

İşveren, işyerine ve yaptığı işe dair verilerin korunması ve paylaşımına ilişkin işletme kuralları ve ilgili mevzuat hakkında çalışanı bilgilendirmek ve verilerin korunmasına yönelik tedbirleri almakla yükümlü olacak. Verilerin korunması amacıyla işveren tarafından belirlenen işletme kurallarına ise uyulması zorunlu olacak.

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ

İşveren, uzaktan çalışanın yaptığı işin niteliğini dikkate alarak iş sağlığı ve güvenliği önlemleri hususunda çalışanı bilgilendirmekle, gerekli eğitimi vermekle, sağlık gözetimini sağlamakla ve sağladığı ekipmanla ilgili gerekli iş güvenliği tedbirlerini almakla yükümlü olacak.

UZAKTAN ÇALIŞMA YAPILAMAYACAK ALANLAR

Tehlikeli kimyasal madde ve radyoaktif maddelerle çalışma ve biyolojik etkilere maruz kalma riski bulunan işlerde uzaktan çalışma mümkün olmayacak. Aynı zamanda milli güvenlik açısından önem arz eden hizmetlerden hangilerinde uzaktan çalışma yapılamayacağı birim, proje, tesis veya hizmetten sorumlu olan veya hizmeti alan kamu kurum ve kuruluşunca belirlenecek.

UZAKTAN ÇALIŞMAYA GEÇİŞ SÜRECİ

Uzaktan çalışma ile ilgili talepte şu aşamalardan geçilecek:

1- Talep yazılı olarak yapılır. 

2-Talep işyerinde belirlenen usul doğrultusunda işverence değerlendirilir.

3- Talep değerlendirilirken, işin ve işçinin niteliği gereği uzaktan çalışmaya uygunluğu ile işverence belirlenecek diğer kıstaslar kullanılır.

4- Talebe ilişkin değerlendirme sonucunun otuz gün içinde işçiye talebin yapıldığı usulle bildirilmesi esastır.

5- Talebin kabul edilmesi halinde işin tanımı, yapılma şekli, işin süresi ve yeri, ücret ve ücretin ödenmesine ilişkin hususlar, işveren tarafından sağlanan iş araçları, ekipman ve bunların korunmasına ilişkin yükümlülükler, işverenin işçiyle iletişim kurması ile genel ve özel çalışma şartlarına ilişkin hükümler yer alan sözleşme yapılır. 

6- Uzaktan çalışmaya geçen işçi, tekrar işyerinde çalışma talebinde bulunabilir. İşveren, söz konusu talebi öncelikli olarak değerlendirir.

7- Uzaktan çalışmanın mevzuatta belirtilen zorlayıcı nedenlerle işyerinin tamamında veya bir bölümünde uygulanacak olması halinde uzaktan çalışmaya geçiş için işçinin talebi veya onayı aranmaz.