Geçtiğimiz Cuma günü Kırıkkale'de sahte içkiden zehirlenen ve hastaneye başvuran 11 kişiden 7'sinin hayatını kaybetti. Kırıkkale'nin ardından bu kez İzmir, Mersin, Muğla ve İstanbul'da sahte içki nedeniyle toplam 32 kişi yaşamını yitirdi. Bu olayın ardından sahte içki üretimi yaptığı tespit edilen veya ihbarlar sonucu elde edilen bilgiler ışığında sahte içki zehirlenmelerinin önüne geçilmek için çok sayıda operasyon düzenleniyor. Öte yandan vatandaşlar Sahte içki zehirlenmesi nedir? Sahte içki neden öldürür? Nasıl anlaşılır? sorularının cevaplarını araştırıyor. İşte detaylar...
SAHTE İÇKİ ZEHİRLENMESİ NEDİR?
Sahte içki etil alkol ile metil alkolün kullanılmasıyla elde edilmektedir. Sahte içki üretiminde kullanılan metil alkol ucuz olduğu için kullanılmaktadır. Sahte içki zehirlenmesi etil alkolün tüketilmesinin ardından 10 ile 24 saat arasında kendisini hissettirir. Daha sonra bilinç bulanıklığı, baş ağrısı, koma, görme bozukluğu, özellikle de çift görme gibi rahatsızlıklar yaşatır. Bu belirtilerin ardından hemen bir sağlık kuruluşuna başvurulması gerekmektedir.
SAHTE İÇKİ ZEHİRLENMESİNİN BELİRTİLERİ NELERDİR?
Sahte içkiden zehirlenen kişilerde şu belirtiler görülür:
- Bulantı
- Kusma
- Baş dönmesi
- Baş ağrısı
- Tansiyon düşmesi
- Öte yandan çift görme ve bakılan yerde ‘lapa lapa kar yağıyormuş’ gibi bir görüntüler belirginleşir.
Sahte alkol kullanımından sonra şikayetler genellikle azalmak ve artar. Alkol tüketildikten 12 saat sonra şu belirtiler görülürse mutlaka acil servise başvurulmalıdır:
- Bilinç bulanıklığı
- Denge ve hareket bozukluğu
- Baş ağrısı
- Bulantı
- Kusma
- Şiddetli karın ağrısı
- Görme kaybı şikayetleri
SAHTE İÇKİ NEDEN ÖLDÜRÜR?
Yeditepe Üniversitesi Rektör Yardımcısı ve Eczacılık Fakültesi Farmasotik Toksikoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Ahmet Aydın, sahte içki zehirlenmesine ilişkin olarak," Etil alkol içildiği zaman kişi sarhoşluk yaşar, geçer. Ancak, içerisinde metil alkol bulunan bir içki içildiği zaman, kişide yaptığı etki zehirlenmeye götürür. Bir kişi içki içmeye başladıktan bir süre sonra, sarhoşlukla beraber görme bulanıklığı yaşar. Normalde insanlar sarhoşken de bulanık görmeye başladığından, bu bulanıklığın, içindeki sahte içkinden mi yoksa alkolden mi kaynaklandığı ayırt edilemez. Dolayısıyla “ben içtiğimi anlarım” söylemi doğru değildir, böyle bir ihtimal yoktur. Asıl tehlike de buradadır. Fark edilebilme ihtimali olmadığından ve fark edildiği anda da iş işten geçmiş olacağından, son derece tehlikelidir” ifadelerini kullandı.
Prof. Dr. Ahmet Aydın, sahte içki zehirlenmesi yaşayan kişilerin mutlaka sağlık kuruluşlarına başvurması gerektiğini belirterek," Çünkü içki artık kana karışmış durumdadır. Alkolün mideden kana karışması çok hızlıdır. Bu yüzden kusmak bir çözüm olmaz. Kana karışan bir maddenin, kişinin kendi kendine yapacağı müdahaleyle vücuttan uzaklaşması söz konusu değildir” diye konuştu.
SAHTE İÇKİDEN ÖLENLER İSTANBUL,İZMİR, KIRIKKALE, MUĞLA, MERSİN
Kırıkkale'de Yılmaz Mayalı, Cemal Doğan (55), Ünal Gündoğdu, İlyas Yalım, Hacı Vatansever, Ali Başpınar, ve Mustafa Özyurt sahte içki zehirlenmesi nedeniyle hayatını kaybetti.
İzmir'de sahte içki nedeniyle ölenlerin isimleri:
- Hasan Çetin Esen (59)
-Mustafa Maya (71)
- Aydın Göksoy (58)
- Adem Güneş (64)
-Nejdet Kanatlıer (67)
- Mehmet Celalettin Sezer (68)
-Ali İhsan Çakmak (70)
- Hakan Ulukaya (46)
- Mehmet Görgülüer
-Engin Dokuyucu
-Nihat Karaoğlan
- İlhami Kalfa
-Hüseyin Yılmaz
Mersin'de M.B., H.S., İ.U., S.A., ve E.D. sahte içki nedeniyle hayatını kaybetti.
İstanbul Kartal'da avukat Hakkı Oğuzhan Şahinoğlu (36) tükettiği sahte içki nedeniyle hayatını kaybetti.
Muğla'da ise İbrahim Yanık (74) ve Semran Başkurt (64) hayatını kaybetti.
SAHTE İÇKİ NASIL ANLAŞILIR?
Türkiye'de içkilerin cam ambalaj dışında satılması yasaktır. Diğer tüm ambalajlarda satılan distile içkiler sahte ya da kaçaktır.
- Şişenin daha önce kullanılıp kullanılmadığına bakılması gerekir.
- Fiyatlar piyasanın altında ise mutlaka şüphelenilmelidir. Alkollü içkiler üzerinde yüksek vergiler olduğu için alkollü içki fiyatlarında yüksek miktarda iskonto yapılamaz. Dolayısıyla normal fiyatından çok düşük ürünler sahte olma olasılığı yüksek ürünlerdir.
- Alınan üründe, şişenin görüntüsünde, bariz hatalar ve deformasyon gibi bozukluklar varsa güvenlik adımları kontrol edilmelidir.
- Restoranlarda şişenin önünüzde açılmasını isteyin. Ayrıca şişenin sıvı miktarı gözle görünür şekilde standart düzeyin altında ya da üstündeyse dikkat edin. (Fabrikalarda üretilen orijinal ürünlerin içindeki sıvı miktarı otomatik olarak ayarlanmaktadır.)
- Kapağı açık olan ürünü kesinlikle kullanmayınız.
- Kapağı kapalı olan, ancak daha önce açılmış ve bir şekilde yapıştırılarak tekrar kapatılmış izlenimi veren şişelerdeki alkollü ürünler kesinlikle tüketilmemeli.
-İçki şişesinin üzerinde hologram olup olmadığına bakmalısınız.
- Şişenin kapak kodu ve boyun kodunun birbiri ile eşleşmesi gerekiyor.
- Alkollü içki şişesinin kapak kısmının tutkalla yapıştırılıp yapıştırılmadığına dikkat edin
- Kapağında enjektör deliğine benzer delik bulunan şişelerden uzak durun.
- Alkollü içkileri, ‘TAPDK Satış Belgesi’ olan perakende satıcılardan almalısınız,
- Şişesinin arka yüzünde tüketiciyi bilgilendirme amaçlı Türkçe etiket olmasına özen gösterilmeli.
- Etiket üzerinde üretici veya ithalatçı firma adı veya adresi bulunmasına dikkat edilmeli.
- Görünür ve belirgin halde bulanıklık, tortu ve fiziki kirlilik içeren alkollü içkiler kesinlikle tüketilmemeli
- BÜİS kontrolü yapın.
BÜİS NEDİR?
Orijinal ürünlerin üzerinde 14 basamaklı bir kod numarası bulunmaktadır. Bandrollerin üzerinde yer alan 14 basamaklı kod numarası www.buis.com.tr adresinden veya 2847 numaralı telefona SMS ile gönderilerek, veya Gelir İdaresi Başkanlığı’nın akıllı telefon kare kod doğrulama aplikasyonu üzerinden kontrol edilebilir.