11 ayın sultanı Ramazan'ın yaklaşmasıyla evlerde tatlı bir telaş başladı. Ramazan ayına hazırlıklar yapılırken bir taraftan da sahur ne yenmesi gerektiği konusu araştırılmaya başlandı. Peki sahurda ne yenmelidir, ne yenmemelidir? Sahurda tok tutan besinler nelerdir? Yapılabilecek örnek sahur menüleri nelerdir? Tüm cevaplar haberimizde...
SAHUR NEDİR?
Ramazan ayında oruç tutanların gün doğmadan önce belirli saatte yedikleri yemek
Sahur yemeği, oruç tutacak kişilerin imsak vaktinden önce gece yedikleri yemektir. Hz. Peygamber, sahura kalkmış ve bunu ümmetine de tavsiye etmiştir. (Buhârî, Savm, 19, 20)
- SAHUR NEDİR?
- SAHURDA NE YENİLİR?
- SAHURDA TOK TUTAN BESİNLER NELERDİR?
- YOĞURT
- SAHURDA NE YENMEMELİ?
- SAHURUN FAZİLETLERİ NELERDİR?
- SAHURA NE ZAMAN KALKILACAK?
- SAHURA KALKMADAN ORUÇ TUTULUR MU?
- SAHUR TAVSİYELERİ NELERDİR?
- ÖRNEK SAHUR MENÜLERİ NELERDİR?
- SAHURLA İLGİLİ HADİSLER NELERDİR?
- 2019 ORUÇ NE ZAMAN BAŞLAYACAK? 2019 RAMAZAN BAŞLANGIÇ TARİHİ NEDİR?
- RAMAZAN AYININ ÖNEMİ NEDİR?
- ORUCUN FAZİLETLERİ NELERDİR?
SAHURDA NE YENİLİR?
Sahur önemlidir, çünkü tüm gün boyunca sahurda yenen yemekler kullanılır. Protein içeriği fazla gıdalar, midenin boşalma süresini uzatarak acıkmayı geciktirdikleri için tercih edilmelidir. Aynı zamanda tokluk hissi de sağlayan bu besinler, sahurda unutulmamalıdır. Yumurta, yoğurt, süt ve peynir gibi gıdalar; sahur için ideal seçimler arasındadır.
Hakarayan, sahurda börek ya da iftardan kalma yağlı yemekler tüketmenin, sindirim güçlüğüne ve mide rahatsızlığına neden olduğunu söyledi. Ramazan sırasında sahurda yenilen hamur işleri, kızartmalar vb. yiyecekler gece yatmadan önce yenilip yatıldığı için sabah kalkınca midede ağırlık, ekşime, yanma hissedilmesine neden olur.
Metobolizmamız gece yavaşladığı için gece yenilen yemeklerin vücudun yağlanmasını artıracağı unutulmamalı. Bu durumu engellemek için sahurda hiç yemek yememe yerine sütlü veya sulu çorbalar, kahvaltı türü yiyecekler tercih edilmelidir. Sahurda mideyi daha geç terk eden, kan şekerini çok hızlı değiştirmeyecek besinler tercih edilmeli. Zira protein içeriği yüksek olan besinler midenin boşalma süresini uzatarak acıkmayı geciktirir.
Her sahurda en az 60 gr. kadar peynir tüketilmelidir. Ayrıca bol sebzeyi sahurda bulundurmak gerekir. Çünkü bol sebze vitamin-mineral ihtiyacını karşılaması bakımından önem taşır. Beyaz ekmekler yerine tam buğday ekmekleri tercih edilmelidir. Hem daha tok tutarlar hem de B grubu vitaminlerce daha zengindirler. Haşlanmış yumurta da haftada 2-3 kez tüketilebilir. Yağlı yiyecekler tüm gün susama ihtiyacını arttırır. Bu nedenle yağlı yiyeceklerden uzak durulmalı ve bol su içilmelidir. Sahurda en az 600–700 ml su içilmelidir.
Protein içerikli gıdaları tercih edin!
Sahur menüsünde peynir çeşitleri ve yumurta protein kaynağı olarak yer almalı. Sucuk, salam ve sosis gibi şarküteri ürünleri sahur için oldukça ağır ve yağlı besinlerdir, bu nedenle tüketmemek daha yerinde olur. Ayrıca baharat içerikleri ile gün içerisinde daha fazla susamanıza neden olurlar. 2–3 dilim tam buğday ekmeği, söğüş sebzeler ve 1–2 porsiyon meyveyi de sahur sofrasına eklemeyi ihmal etmeyin. Şekerli ürünler erken saatlerde acıkmanıza neden olacağından bu besinler için olan hakkınızı akşama bırakın. Zeytin hususunda da dikkatli olun ve 5-6’dan aşırıya kaçmayın. Çünkü zeytinlerin tuz içerikleri yüksektir ve susuzluk hissinin erken uyanmasına yol açarlar. Sahur sofrasının başlangıcını ve bitişini su ile yapın.
1 bardak süt içmek 5 saat boyunca tok tutuyor!
Süt hem protein içeriği yüksek olan bir besin olması nedeniyle tokluk hissedilmesine yardımcı olur, hem de sıvı ihtiyacının karşılanmasına destek sağlar. ABD'li bilim adamları, insan bünyesinin açlığa olan ihtiyacını azaltan besinler arasında ilk sırada sütü gösteriyor.
1 bardak sütün mide boşluğunu hissettirmeden insanı 5 saat boyunca tok tuttuğu belirtiliyor. Beslenme ve Diyet Uzmanı Nilüfer Hakarayan, bu durumu şu şekilde açıklıyor: “Sütte bulunan şeker laktozdur. Laktoz açlıkta kullanılan glikojen depolarına destek olarak vücudun enerji ihtiyacının karşılanmasına da yardımcı olur. Sütün bileşimindeki yağ da mideden uzun sürede uzaklaşması nedeniyle tokluk duygusunun uzun sürmesinde etkili olur, kalsiyum başta olmak üzere Ramazanda da mineral ve vitamin gereksinimini karşılar.”
SAHURDA TOK TUTAN BESİNLER NELERDİR?
Bazı yiyecekler özellikle uzmanlar tarafınfan yenmesi öneriliyor. Ramazanla birlikte bazı sorular da her sene olduğu gibi gündemde, onlardan belki de en önemlisi de "Sahurda ne yemeli?" ya da "Sahurda ne yenir?" aslında. Çünkü sadece sahurda tok tutan yiyecekleri öğrenmek yetmez, aynı zamanda bizi gün boyu fazla susatmayacak, vücudumuzun ihtiyacı olabilecek malzemeleri içeren şöyle zengin içerikli ama bütçeyi de çok yormayacak sahur lezzetlerini keşfetmeli.Çünkü sizi gün içinde tok tutatarak günü olabildiğince aç geçirmemnizi sağlıyor. Peki bu yiyeyecekler neler:
YUMURTA
"Sahurda ne yenir?" diye düşünenlere verilen cevaplarda, sahur yemeklerinde en çok tercih edilen yiyeceklerden biri yumurta. Hem bolca protein içiyor olması hem de uzun süre tok tutması onu sofranın yıldız isimlerinden biri haline getiriyor. Aynı zamanda tüketilebilecek en ekonomik, en lezzetli seçeneklerden biri olması da yanımıza kar kalıyor.
Tabii yumurtayı tüketirken onu nasıl pişirdiğimiz de büyük önem taşıyor. Çok fazla susamaya neden olabilecek pul biber ve bol tuz gibi baharatlarla tüketmemeye, pişirirken bol yağ kullanılması gereken yöntemlerden uzak durmaya dikkat etmek gerekiyor. Aynı şekilde sahurda yumurtayı sucuk, pastırma gibi bol baharatlı ve susatabilecek yiyeceklerle de bir araya getirmemek gerekiyor.
SÜT
Tıpkı yumurta gibi süt de bol protein içermesi, neredeyse gün boyu tokluk hissi yaşatması nedeniyle sahurda değerlendirilebilecek en lezzetli seçeneklerden biri. Bunların yanı sıra vücudun sıvı ihtiyacını karşılaması açısından da oldukça değerli tabii.
Canan Karatay başta olmak üzere birçok uzmana göre sahurda süt içerken içine tarçın eklemek de önemli bir fayda. Neden mi? Sizi hemen bir sonraki maddeye alalım.
TARÇIN
Tokluk hissi veren ve vücudun şeker yeme ihtiyacını en sağlıklısından karşılayıp kan şekerini dengeleyen tarçın, düzenli olarak tüketildiğinde ağız kokusunu da engelliyor. Tüm bu özellikleri sayesinde ramazan boyu sahurda tarçınlı bol bol kullanmayı alışkanlık haline getirmek gerekiyor.
Sahurda tarçını nasıl kullanayım ki?" derseniz hemen anlatalım. Bir bardak sütün içine ekleyerek ya da yulaf ezmesi-süt karışımı yapıp üzerine ilave ederek değerlendirebilirsiniz. Tabii seçenekleriniz bu kadarla da sınırlı değil, yaratıcılık size kalmış.
YOĞURT
Oruç tutarken vücut, uzunca bir süre en ihtiyaç duyduğu maddelerden, sudan ve birçok mineralden uzak kalıyor aslında. Bu da günlük hayatı etkiliyor, insan kendini çok hızlı bir şekilde aç, susuz, yorgun, enerjisiz hissedebiliyor. İşte bu sorunlarla baş etmek için de sahurda ne yemeli gerçekten iyi bilmek gerekiyor.
Vücudun tüm gün ihtiyaç duyduklarını karşılamak adına sahurda mineral bakımından oldukça zengin, vücudun sıvı ihtiyacını da karşılamayı bilen yoğurdu bol bol tüketmek gerekiyor. Bu nedenle dilerseniz ev yapımı yoğurt tarifimizi değerlendirip kaselerce yoğurdu kaşık kaşık yiyebilir, dilerseniz de yoğurdu bolca su, nohut ve buğday gibi tok tutan, proteinli malzemelerle bir araya getirerek nefis bir çorbaya dönüştürebilirsiniz. "O nasıl olacak tam olarak?" derseniz ayran aşı çorbası yapabilirsiniz.
SALATA
Yumurtamızı pişirdik, sütümüzü bardağa koyduk. Sıra geldi sofraya biraz renk, biraz daha lezzet katmaya. İşte tam da bu noktada devreye yemyeşil salata tarifleri giriyor, o salatanın içinde doğrayacağınız bolca salatalık ile susuzluk hissinin önüne geçmeyi garantilerken diğer kullanacağınız yeşillikler de ihtiyacınız olacak vitamin ve mineralleri karşılamış oluyorsunuz.
Yalnız dikkat, sahur için hazırlayacağınız salatalara kullanacağınız soslata dikkat etmeli, bol yağlı, bol baharatlı soslar hazırlamalı, hatta doğradığınız salatalıkları ve diğer yeşillikleri mümkün olduğunca doğal halleriyle yemeye, sos eklemeyeye çalışmalısınız.
BADEM
Badem, bildiğiniz gibi besin lifi ve mineral bakımından oldukça yararlı, diyetlerin, sağlıklı beslenme programlarının olmazsa olmazı besinlerden biri. İşte ramazan geldiğinde tüm bu özellikleriyle sahur sofralarına da mutlaka çıkması gereken isimlerden. Uzun süre tok kalmak, kendinizi gün boyu enerjik hissetmek istiyorsanız sahurda bir avuç kadar badem yiyebilirsiniz. Ama baştan söyleyelim, sözünü ettiğimiz badem çiğ badem. Kavrulmuşları çok tuzlu olabileceği ve farklı birçok işemden geçmiş olabileceği için tercih etmemeniz daha iyi olacaktır, uyarmış olalım.
YULAF EZMESİ
Sahurda hem yemek hazırlamakla çok uğraşmamak hem de gün boyu zinde kalmak isteyenlerdenseniz yulaftan destek alabilirsiniz. Besin lifinin yanı sıra potasyum, magnezyum ve folik asit gibi vücudumuza yararlı birçok maddeyi içinde barındıran yulaf, sizi gün boyu tok tutmakla kalmayacak aynı zamanda zinde hissetmenizi de sağlayacak. Marketlerden kolayca temin edebileceğiniz yulaf ezmesini alın ve yine sahur için çok uygun olan süt ile karıştırın. Dilerseniz içine çiğ badem, tarçın ya da şeker oranı düşük meyveler de ekleyin ve afiyet yiyin.
YAĞLAR
Zeytinyağı ve keten tohumu yağı, tokluk süresini uzatır. Bu nedenle sahur seçeneklerinize bu yağlardan ekleyebilirsiniz. Yağdan zengin olması nedeniyle avokado da iyi bir sahur seçeneği.
KARABUĞDAY
Karabuğday, gluten içermemesi nedeniyle gluten intoleransı olanlar ve çölyak hastaları tarafından çokça tercih edilen malzemelerden bir tanesi. Kendisi bu özelliğinin yanı sıra içindeki potasyum magnezyum ve besin lifi açısından da oldukça zengin olduğundan tok tutma, kan şekerini dengeleme gibi konularda tam bir uzman. Bu nedenle sahurda karabuğdaydan yapılmış lezzetleri sıkça değerlendirebilirsiniz.
ELMA
Sahurda mutlaka tatlı bir şeyler yemek isterseniz doğrudan şerbetli ya da sütlü bir tatlı, çikolata, reçel ya da bal yemek yerine taze meyveleri tercih etmelisiniz. Aksi halde çok susayabilir, vücudunuzun dengesini bozup o gün tutacağınız oruç boyunca kendinizi çok yorgun ve halsiz hissedebilirsiniz.
Meyve yemek isteyenler içinse önerimiz tabii ki elma. Hem içindeki pektin adlı madde hem de bolca besin lifi sayesinde uzun süre tokluk hissi sağlıyor, hem sindirim sisteminin sağlıklı bir şekilde çalışmasına destek oluyor hem de içindeki şeker oranıyla üzmüyor.
SU
Su ihtiyacı insanın olmazsa olmazdır. Birçok kişi ramazan ayında açlıktan değil ama susuzluktan dolayı zorlanmaktadır. Bu nedenle sahurda yeterli düzeyde yapılamayan su stoğu gün içerisinde suya olan ihtiyacınızı arttıracaktır. En az yarım litre olması şartı ile en fazla bir litreye yakın su içebilirsiniz. Ama ne kadar fazla su içerseniz için su ihtiyacınız gün içerisinde yine olacaktır. Ayrıca suya ek olarak bol miktarda yeşillik tüketebilirsiniz. Yoğurt, ayran veya cacık gibi hem tok tutan hem de su ihtiyacınızı azaltacak yiyecek ve içeceklerde yine sahurda sizlere alternatif olabilir. Genellikle sorulan sorulardan birisi de “suyu ne zaman içmeliyim"'dir. Su içmenin herhangi bir zamanı olmamakla birlikte sahur sonrası içilmesi tokluk hissinizin biraz daha yüksek olmasını sağlar. İftardan sahura kadar olan zaman aralığında da vücut fonksiyonlarınızın düzenli çalışması için suyu ihmal etmemelisiniz.
İftar ile sahur arasında su tüketiminize ek olarak geleneksel Türk mutfağından da yardım alabilirsiniz. Evde hazırlanan hoşaf ya da kompostoları sahurda tüketmek hem gün içinde daha az susamanızı sağlar hem de serinlemenize yardımcı olur. Fakat hoşaf ve kompostoya atılan şeker miktarına dikkat etmek gerekiyor.
Özellikle Ramazan aylarında salatalık, marul, kıvırcık, kabak ve karpuz gibi sulu sebze ve meyvelere iftar ve sahur sofralarınızda yer verebilirsiniz. Dikkat etmeniz gereken başka bir durumsa çay tüketiminiz. İftar ile sahur arasında içeceğiniz 3-4 bardak çay yeterli olacaktır. Fazla çay içmenin vücuttan su atılımına neden olacağını unutmayın.
Son olaraksa yoğurt... Sulu yapısı ve yoğun probiyotik içeriği sayesinde sizi hem tok tutacaktır hem de daha az susamanıza yardımcı olacaktır. Ayran olarak da içebileceğiniz yoğurdu özellikle sahurda tüketmeniz daha çabuk uykuya dalmanıza yardımcı olacaktır.
SAHURDA NE YENMEMELİ?
Öncelikle uyarımızı yapalım, sahur oruç tutarken asla atlanmaması gereken bir öğün. Akşam uyumadan önce yemek yiyip yatmak ve ertesi gün iftara kadar hiçbir şey yememek vücut için oldukça zararlı. Zaten uzun süre yiyeceklerden ve içeceklerden uzak kalacak olan vücudu çok daha uzun süreler buna maruz bırakmamak, imsak vaktine yakın mutlaka uyanıp sahur yapmak önemli.
Sahur sofrasına asla bol yağlı, bol şekerli yiyecekler koymamalısınız. Bir gün önce kurduğunuz iftar sofrasından kalan kallavi yemekler, bol şerbetli tatlılar ya da diğer birçok seçenek sahurda değerlendirmek için pratik, cazip ve lezzetli gibi gözükse de aslında o gün tutacağınız oruç ve vücudunuz için hiç de doğru seçenekler olmayabilir. Birçok uzman, sahurda ağır yemekler ve şekerli tatlılar yemek yerine mutlaka hafif ama doyurucu kahvaltılar yapılmasını öneriyor, biz de yeniden hatırlatmış olalım.
Son olarak yukarıda da söylediğimiz gibi sucuk ve pastırma gibi bol baharatlı ve işlenmiş gıdalardan, abur cuburlardan, susatma özelliği yüksek zeytin, bol tuzlu salça, reçel, bal gibi lezzetlerden de uzak durmak gerekiyor.
Hazır paket gıdalar, salam, sosis, sucuk gibi şarküteri ürünler içeriğindeki yoğun tuz ve katkı maddeleri açısından oldukça zararlı. Tansiyonun yükselmesine neden oluyor. Kan şekerinizi ani yükselten besinlerden uzak durun, gazlı içecekler tüketilmemeli. Şerbetli tatlılar: kan şekerini birden yükselttiği için bunların yerine haftada en fazla 1-2 kez sütlü tatlı tüketebilirsiniz. Yeterli ve düzenli beslenerek kilonuzu koruyabilirsiniz
İftar sonrası hemen dinlenmeye geçilmemesi gerekir, iftardan 1-2 saat sonra ise kısa yürüyüşler yapılması gerekir. Sahurdan hemen sonrasında da yatılmaması gerekir.
SAHURUN FAZİLETLERİ NELERDİR?
Resûl-i Ekrem, sahur yemeğinde “bereket” (Buhârî, Savm, 20) olduğunu ifade etmiş ve sahur yemeğinin, Müslümanların orucu ile ehl-i kitabın orucu arasındaki en önemli farklardan biri olduğunu belirtmiştir. (Müslim, Sıyâm, 46) Onun sahurla ilgili söz ve uygulamalarından hareketle fakihler, sahura kalkmanın ve sahuru geciktirmenin sünnet olduğunu söylemişlerdir (Kâsânî, Bedâî’, II, 105).
Âlimler, sahurun oruca dayanma gücü verdiğini, maddi-manevi bereketlere vesile olacağını bildirmişlerdir. Çünkü kişi sahura kalkmakla seher vaktini uyanık geçirmiş ve bu vakitte hem dua hem de istiğfar etmek suretiyle cennet ehlinin özelliklerine sahip olmuştur. (Zâriyât, 51/18) Bu şekilde manevi lezzetlerle başlanan oruç daha canlı, daha şevkli tutulur. Bu tür maddi-manevi bereketleri olan sahur, ihmal edilmemelidir.
SAHURA NE ZAMAN KALKILACAK?
İslam dünyasının sabırsızlıkla beklediği mübarek Ramazan ayı, Diyanet İşleri Başkanlığı'nın yayınladığı takvime göre; 2019 yılında 6 Mayıs'ta başlayacak 3 Haziran'da son bulacak. 4 Haziran'da ise Ramazan Bayramı'nın birinci günü idrak edilecek.
SAHURA KALKMADAN ORUÇ TUTULUR MU?
Diyanet Ramazan ayında sahura kalkmak ile ilgili merak edilenlere açıklık getirdi:
"Sahura kalkmamak 'günah' değil. Ama sahur'a kalkmak ve sahur yapmak çok büyük sevap" denildi. Sahur'da bir yudum su içmek için de olsa, sahura kalkmanın iyi olacağı söyleniyor. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:
"Sahur yemeği mübarektir. Sahurun tamamı berekettir. Bir yudum su için de olsa sahura kalkın! Allahü teâlâ ve melekleri, sahura kalkanlara salât ve selam ederler. Yani Allahü teâlâ, sahura kalkanları mağfiret eder, melekler de onlar için dua eder."
SAHUR TAVSİYELERİ NELERDİR?
Gece yatarken bir şeyler atıştırıp uyumak yerine sahuru tam zamanında yapmanız günü daha rahat geçirmenizi sağlar
– Susuz kalmak beden için risklidir bu yüzden sahurda yeterli sıvıyı almak için başta su olmak üzere, ayran, maden suyu, meyve kompostosunu tercih edebilirsiniz
– Taze ve kuru meyveler gün içinde kan şekerinizi dengelemek için uygundur sahurda ağır bir tatlı yemenize gerek yoktur
– Sahurda yiyeceğiniz aşırı tuzlu yiyecekler gün içinde su ihtiyacınızı artırır fazla tuzlu besinleri ( turşu, zeytin, salamarular vb) tercih etmeyiniz. Zeytin seviyorsanız iftarda yemeye özen gösteriniz
– Sahurdan sonra yeniden uykuya rahat ve kolay geçiş için kızartma vb yiyecekler tercih etmemeye çalışın çok sıcak veya aşırı soğuk yiyecek ve içeceklerden kaçının gaz ve mide şikâyetlerinizi tetikleyebilir
– Bağırsaklarınız tembel ise sahurda 1 tatlı kaşığı zeytinyağını domates ve salatalık üzerine dökerek tüketin ve yanında 1-2 kayısı veya hurma yiyin. Lif ve zeytinyağı tuvalete daha kolay çıkmanızı sağlar.
ÖRNEK SAHUR MENÜLERİ NELERDİR?
Menü 1:
1 kase çorba
1-2 dilim ekmek
4-5 kaşık kıymalı sebze
1 kase yoğurt veya ayran
1 meyve
Bol su
Menü 2:
1 dilim kıymalı börek
domates-salatalık (1 tatlı kaşığı zeytinyağı eklenebilir)
1 kase yoğurt veya ayran
1 meyve veya meyve kompostosu
10 fındık veya 2-3 ceviz
Bol su
Menü 3:
1 tabak makarna
1 kase yoğurt
1 meyve
4- 5 ceviz
Bol su
Menü 4:
4-5 kaşık yulaf
1 bardak süt
1 meyve
10-15 badem
1-2 hurma
3 kaşık sebze veya sebze çorba
1 dilim ekmek
Susatmayan Sahur Menüsü : https://ye-mek.net/menuler/susatmayan-sahur-menusu
Menü 5:
1 tost
domates-salatalık
1 bardak süt
1 meyve
10 fındık veya badem
Bol su
Menü 6:
Krep
Lor pernirli krep sarma
Domates
Kızarmış kırmızı biber
Vişne reçeli
Patates kızartması
Çikolata
Beyaz peynir
Zeytin
Menü 7:
Zeytin
Peynir
Domates
Salatalık
Reçel
Yağ
Tahin ve pekmez karışımı
Haşlanmış patates
Ev yapımı çörek
Karpuz
Menü 8:
Beyaz peynir
Süzme peynir
Kaşar peyniri
Salam
Kavurma
Zeytin tabağı
Söğüş tabağı
Sosis tava
Haşlama yumurtla
Menü 9:
Domates
Salatalık
Biber
Pırpırım
Yumurta
Zeytin
Antep peyniri
Karpuz
Kavun
Söğürme
Kaymak
Bal
SAHURLA İLGİLİ HADİSLER NELERDİR?
“Bir yudum su ile dahî olsa sahur yapınız.” (Abdurrazzâk, Mu sannef, IV, 227/7599)
“Sahur yemeği yiyin, zîrâ sahurda bereket vardır.” (Buhârî, Savm, 20)
“İftarı acele ediniz; sahûru geciktiriniz!..” (Taberânî, Mûcemu’l-Kebîr, 25, 163)
“Sahur yapınız, zira sahurda bolluk-bereket vardır.” (Buhârî, Savm 20; Müslim, Sıyâm 45)
“Bilâl geceleyin erkence ezan okur. Siz İbni Ümmü Mektûm ezan okuyuncaya kadar yiyip içiniz.”
İbni Ömer, “Bu ikisinin arasındaki zaman, biri inip diğeri çıkıncaya kadar geçen vakitten ibaretti” demiştir. (Buhârî, Ezân 11, 13, Şehâdât 11, Savm 17)
Resûlullah, oruç tutarken sahura kalkmayı ve iftarda acele etmeyi tavsiye etmiştir. (Buhârî, Savm, 45; Müslim, Sıyâm, 48; Tirmizî, Savm, 17/708.)
“Gündüzün orucuna sahur yemeği ile gecenin ibadetine de öğle uykusu ile yardımcı olunuz!” (Hâkim, I, 588)
Ebûbekir (r.a.) şöyle buyurur:
“Ramazan’da (Teravih) namazından ayrılıp, hizmetçilerden ale’l-acele sahur yemeği getirmelerini isterdik, çünkü fecrin doğmasından korkardık.” (Muvatta’, es-Salâtü fî Ramadân, 7)
“….Sakîf temsilcilerine İslâm’ın farzları ve ahkâmı öğretildi. Hz. Peygamber, Ramazan’ın kalan kısmında oruç tutmalarını da onlara emretti. Bilâl-i Habeşi, onların sahur ve iftar yemeklerini yanlarına götürürdü.” ( Vâkıdî, III, 968.)
Zeyd İbni Sâbit (r.a.) dedi ki:
Biz Resûlullah ile birlikte sahur yemeği yedik sonra da sabah namazını kıldık. Sahur yemeği ile sabah namazı arasında ne kadar zaman geçti? diye soruldu. “Elli âyet okuyacak kadar” cevabını verdi. (Buhârî, Savm 19; Müslim, Sıyâm 47)
Hz. Peygamber şöyle buyurmuşlardır:
“Nice oruç tutanlar vardır ki, orucundan kendisine kuru bir açlıktan başka bir şey kalmaz! Geceleri nice namaz (terâvih ve teheccüd) kılanlar vardır ki, namazlarından kendilerine kalan yalnız uykusuzluktur.” (İbn-i Mâce, Sıyâm, 21)
Allâh Teâlâ, teheccüd namazını Peygamber Efendimiz’e husûsî olarak farz kılmıştır. Bizler de Ramazan-ı Şerif içerisinde sahura kalktığımızda en az 2 rekat teheccüd namazı kılmaya gayret etmeliyiz. Nitekim âyet-i kerîmede şöyle buyrulur: “Gecenin bir kısmında da sâdece sana mahsus bir fazlalık olmak üzere Kur’ân ile teheccüd namazı kıl. Umulur ki Rabbin seni Makâm-ı Mahmûda eriştirir.” (el-İsrâ 17/79)
2019 ORUÇ NE ZAMAN BAŞLAYACAK? 2019 RAMAZAN BAŞLANGIÇ TARİHİ NEDİR?
Ramazan ayı bu yıl 6 Mayıs Pazartesi günü başlayacak ve Müslümanlar, İslam dininin 5 temel şartından olan oruç ibadetini yerine getirecekler. 30 gün boyunca tutulan orucun ardından 3 Haziran Pazartesi günü Ramazan ayı sona erecek.
Ramazan ayının 27. gecesi idrak edilen Kur'an-ı Kerim'in indirildiği gece olan Kadir Gecesi 31 Mayıs 2019 Cuma gününe denk geliyor.
Bir yıllık maddi ve manevi kirlerin temizlendiği, insanî duyguların coştuğu, tevbe edip hakka yönelme şuurunun geliştiği terbiye ayı olan Ramazan ayının akabinde Ramazan Bayramı idrak edilecek. Rahmetle ve şefkatle dolu günlerin en değerlilerinden olan Ramazan Bayramı bu sene, 4 Haziran Salı günü başlayacak ve 6 Haziran Perşembe günü son bulacak.
RAMAZAN AYININ ÖNEMİ NEDİR?
Ramazan ayı, ay takvimine göre dokuzuncu aydır. Dinimizde ayrı bir yere sahip olan bu ay içerisinde oruç tutulur. Özürsüz olarak oruç tutulmaması büyük günahtır. Bir hadisi şerifte; 'Özürsüz, Ramazan'da bir gün oruç tutmayan, bunun yerine bütün yıl boyu oruç tutsa, Ramazandaki o bir günkü sevaba kavuşamaz.' şeklinde buyrulur.
Ramazan ayında rahmet ve bereket kapıları ardına kadar açılır. Yardımlaşma ve dayanışma artar. Birlik, beraberlik pekişir. İnsanların arasında sevgi, saygı, sabır, kardeşlik güç kazanır. Bu ay içerisinde bin aydan daha hayırlı olan Kadir Gecesi de bulunur. Merhamet duygularının geliştiği bu ayın başlangıcı rahmet, ortası mağfiret ve sonu da cehennem ateşinden kurtuluştur. Ramazan'ın sosyal ve ferdi faydaları da bulunur. Oruç tutmak; kanaatli ve metanet sahibi olmayı, sabırlı olmayı sağlar. Tutulan oruçlarda yaşanan açlık ile yoksul insanların halleri daha iyi anlaşılır hale gelir. Allah'ın verdiği nimetlerin değeri anlaşılır.
ORUCUN FAZİLETLERİ NELERDİR?
Bu konuda imam-ı Rabbani hazretleri buyuruyor ki:
Mübarek Ramazan ayı, çok şereflidir. Bu ayda yapılan, nafile namaz, zikir, sadaka ve bütün nafile ibadetlere verilen sevap, başka aylarda yapılan farzlar gibidir. Bu ayda yapılan bir farz, başka aylarda yapılan yetmiş farz gibidir. Bu ayda bir oruçluya iftar verenin günahları affolur. Cehennemden azat olur. O oruçlunun sevabı kadar, ayrıca buna da sevap verilir. O oruçlunun sevabı hiç azalmaz.
Bu ayda, emri altında bulunanların, işlerini hafifleten, onların ibadet etmelerine kolaylık gösteren âmirler de affolur, Cehennemden azat olur. Ramazan-ı şerif ayında, Resulullah, esirleri azat eder, her istenilen şeyi verirdi. Bu ayda ibadet ve iyi iş yapabilenlere, bütün sene bu işleri yapmak nasip olur. Bu aya saygısızlık edenin, günah işleyenin bütün senesi, günah işlemekle geçer.
Bu ayı fırsat bilmeli, elden geldiği kadar ibadet etmelidir. Allahü teâlânın razı olduğu işleri yapmalıdır. Bu ayı, ahireti kazanmak için fırsat bilmelidir.
Kur’an-ı kerim, Ramazanda indi. Kadir gecesi, bu aydadır. Ramazan-ı şerifte, iftarı erken yapmak, sahuru geç yapmak sünnettir. Resulullah bu iki sünneti yapmaya çok önem verirdi.
İftarda acele etmek ve sahuru geciktirmek, belki insanın aczini, yiyip içmeye ve dolayısıyla her şeye muhtaç olduğunu göstermektedir. İbadet etmek de zaten bu demektir.
Hurma ile iftar etmek sünnettir. İftar edince, (Zehebez-zama’ vebtellet-il uruk ve sebet-el-ecr inşaallahü teâlâ) duasını okumak, teravih kılmak ve hatim okumak önemli sünnettir.
Bu ayda, her gece, Cehenneme girmesi gereken, binlerce Müslüman affolur, azat olur. Bu ayda, Cennet kapıları açılır. Cehennem kapıları kapanır. Şeytanlar, zincirlere bağlanır. Rahmet kapıları açılır. Allahü teâlâ, bu mübarek ayda Onun şanına yakışacak, kulluk yapmayı ve Rabbimizin razı olduğu, beğendiği yolda bulunmayı, hepimize nasip eylesin! Âmin. (Mektubat ,1.c. 45.m.)
Açıktan oruç yiyen, bu aya hürmet etmemiş olur. Namaz kılmayanın da, oruç tutması ve haramlardan kaçınması gerekir. Bunların orucu kabul olur ve imanları olduğu anlaşılır.