Özel bir hukuk bürosunun, TMSF'ye (Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu) 13 yıl önce devredilen GSM şirketi Telsim'in borçlarını tahsil etmek için borçluları tek tek arıyor. Borçlu olduğu 'düşünülen' kişileri arayan hukuk bürosu tepki çekiyor. Bir internet sitesinde büroyu şikayet eden çok sayıda kişi böyle bir borçlarının olmadığını ve kendilerinden zorla para istendiğini belirtiyor.
TELSİM BORÇ SORGULAMA, ESKİ ABONELER TARAFINDAN ARATILIYOR
Gazete Duvar'dan Hacı Bişkin'in haberine göre Telsim'in bünyesindeki alacakların dosyasına bakan Küresel Hukuk Bürosu şikayetleri anlatırken, borçlu olmayanların da isim ve soy isim benzerliği nedeniyle aranabildiğini kabul ediyor. Borçlar Hukuku alanında uzman olan Avukat Muharrem Akyol, gerçekten Telsim kullanıp borçlu kalanları uyarıyor: İcra takibi zaman aşımına uğramış olabilir.
"BORÇLU OLMAYANLAR DA ARANIYOR"
Telsim Mobil Telekomünikasyon Hizmetleri A.Ş., 13 yıl önce TMSF'ye devredildi. Şirketin devrinden yıllar sonra bugün binlerce kişi aranarak ve 'haciz gelebileceği' söylenerek borçlarını ödemeleri isteniyor. Ancak aramaları yapan Küresel Hukuk Bürosu avukatları borçlu listesindeki ad ve soyadları üzerinde para tahsil etmeye çalışınca isim benzerlikleri de sorun oluyor. Aynı listedeki biri ile aynı ad-soyada sahip birçok kişi olduğu için bunlar da borçlu olmadığı, hatta hiç Telsim hattı kullanmadığı halde 'borçlu' muamelesi görebiliyor.
Arananlar içinde kendilerinden sadece para istenmediğini, aynı zamanda tehdit edildiklerini söyleyenler de var. Mağdur olanlar ya da borcu olmadığını düşünenler durumlarını internetteki şikayet platformlarında dile getiriyor. Şikayetler arasında 'taciz edildiğini' söyleyen de, hapis cezasıyla korkutulduğunu öne süren de var.
Söz konusu bazı şikayetler şöyle:
"Fi tarihinden kalma bir borcum olduğunu ve borcumun ödenmesi gerektiğini, ödemezsem bugünün son olduğunu ve cebri icra yoluyla tahsil edeceklerini söylüyorlar. Bunu ortalama 6 aydır devam ettiriyorlar… Bakalım daha önce de emsal teşkil eden davalar var. Borcun varlığını kanıtlayamayıp nasıl tahsil edeceksiniz! Hodri meydan!
Küresel Hukuk Bürosu 2000 yılında bırakın Telsim hattı cep telefonumuz bile yoktu 19 yıl sonra 3 bin 962 TL gibi bir borç annemin adına çıkardılar. Nasıl olduysa kardeşimi arayıp da bilgi verdiler.
Küresel Hukuk Bürosu 2001 yılında sadece 2-3 ay kullanmış olduğum Telsim kontörlü hatta nasıl oluyor da borç çıkarıyorsunuz? Telefonuma taciz tehdit dolu mesajları hangi hakla atabiliyorsunuz. Sizler bizleri saf mı görüyorsunuz. Gönderin bakalım icra takip yazınızı bekliyorum. Hukuksal karşılığını mutlaka göreceksiniz."
KÜRESEL HUKUK BÜROSU: BİZ İŞİMİZİ YAPIYORUZ
Kendileriyle ilgili bu şikayetleri sorduğumuz Küresel Hukuk Bürosu ise şikayetçilerin kendilerini 'karaladıklarını' söylüyor.
TMSF bünyesinde yer alan Telsim Mobil Telekomünikasyon Hizmetleri A.Ş.'nin alacaklarını tahsil eden hukuk bürosunun avukatlarından Selin Çakır, borçların tahsilinin TMSF tarafından istendiğini belirtiyor. Çakır şikayetler ve yaşananlarla ilgili şunları anlatıyor:
"Telsim TMSF'ye devredildikten sonra borcu olanların dosyasını bize gönderdi. İnsanlar Telsim'den kalan borçları ödememek için 'böyle bir hat kullanmadım' diyor. Fakat daha sonra araştırdığında böyle bir hattı kullandığı ve borcu olduğu ortaya çıkınca, 'unutmuşum' diyebiliyor. İnsanları aradığımızda bize bağırıp hakaret ediyorlar. Zaman aşımı var diyorlar. Zaman aşımıyla ilgili mahkemenin bir kararı var. 20 yıl sonra zaman aşımı olabiliyor. Borçlarını kapatmadan bizi sıkıştırıyorlar. Yaptığımızda bir hukuksuzluk yok. İşimizi yapıyoruz. Eğer insanlar böyle bir borçlarının olmadığını düşünüyorlarsa bulundukları bölgedeki tüketici hakem heyetlerine başvursunlar. Karalamayla veyahut hakaretle bu borçları kapatamazlar."
"SÖZLEŞMELER MUHAFAZA EDİLİYOR"
Büronun iletişim uzmanı Muhammet Demir ise borçlunun borcunu takip etmekle yükümlü olduğunu söyleyerek, "Biz de vatandaşın mağdur olmasını istemiyoruz" diyor.
TMSF, mevduata sigorta limitini 100 bin liradan 150 bin liraya yükseltiyor
Demir, bazen aradıkları kişilerin gerçekten borçlu olamayabildiğini, isim benzerliğinden dolayı böyle bir durumların ortaya çıkabildiğini belirterek şöyle devam ediyor:
"Herhangi bir vatandaşın kullanmadığı halde borcu olma durumu söz konusu değil. Borçlu borcunu takip etmekle hükümlü. Alacaklının borcu takip etme durumu yok. Örneğin A ve B isim soyadında olan bir kişinin borcu var. Biz de A ve B isim-soyisimdekilere ulaşıp borcunun olduğunu söylüyoruz. Sonra itiraz edin diyoruz. Sözleşmeler Vodafone genel merkezinde muhafaza ediliyor. Böyle bir durumda Vodafone genel merkezini arayıp, 'Şu tarihlerde bana ait olduğu iddia edilen şu kadar borç var. Sözleşmemi talep ediyorum' diyebilir. Örneğin bir şirketin devasa borcu var. Kaydı, her şeyi açık. Ama kalkıp 'Telsim kapandı' diyerek borcunu ödememeyi düşünüyor. Bu mümkün değil. Aradığımızda 'ben daha önce böyle bir hat kullanmadım' diyor fakat daha sonra 'evet çocuğuma böyle bir hat almıştım' diyerek geri dönüş yapıyor."
BORÇLUNUN YASAL HAKLARI NELER?
Peki, mağdur olduğunu düşünen ya da gerçekten borçlu olanlar ne yapmalı? Borçlar Hukuku alanında uzman olan Avukat Muharrem Akyol, mağdurlara dava açma yoluna gitmeleri çağrısında bulunuyor. Borçlar Kanunu'nun 146. maddesini hatırlatan Akyol, aksi bir hüküm bulunmadıkça her alacağın on yıl içerisinde zamanaşımına tabi olduğunu belirtiyor. 2001 krizi sonrasında borçluların banka müşterisi ya da TV/telefon abonelikleri için başlatılan icra takiplerinin tahsil edilemediği için rafa kaldırıldığını belirten Akyol, bugün ortaya çıkan sonuçla ilgili şunları anlatıyor:
"Bankalar, TV platformu kurumlar, GSM şirketleri, elektrik su aboneliklerinden doğan borçlar sebebi ile açılan icra takipleri unutulmadı. Özellikle bankalar bazı GSM şirketlerinin mevcut açılmış ama tahsil edememiş olduğu alacak ilişkilerini varlık yönetim şirketlerine devrettiler."
Akyol Telsim gibi şirketlerin yıllar sonra T.C. numarasından yola çıkarak borçluların kapısını çalmaya başlamasıyla ilgili, "Unutulmuş icra borcu yıllar sonra yeniden korkulu rüyaya dönüştü" diyerek zaman aşımıyla ilgili de şunları söylüyor:
"Üzerinden on yıldan fazla süre geçen borçlu yurttaşların yasal hakları var. Öncelikle usule aykırı olarak 'Biz hukuk bürosuyuz. Size hapis kararı çıkarırız. Size baskın yaparız' sözleriyle hukuka aykırı beyanlar kullanılarak yurttaşların korkutulması halinde bunu yapanlara karşı adli yollara müracaat edilebilir. Ayrıca bu icra takiplerini takip edenlerin yalnızca sizin adınızın geçtiği bir icra dosyası için, 'Kaynana, baldız, bacanağınızı arayacağız' beyanları külliyen hukuka aykırı. Yapanlara karşı adli yollara müracaat edebilirsiniz. Bu aramalar sebebi ile çeşitli cezai ve hukuki haklarınız var. Manevi tazminat davası dahi açılabilir. Ayrıca icra takibi zaman aşımına uğramış olabilir. İcra takibi açıldıktan sonra on yıl ara ile işlemsiz bırakılmış fakat aciz vesikasına da bağlanmamış ise zaman aşımına uğramış olduğu itirazı ileri sürülebilir."
Borçlar Kanunu Madde 146 ne diyor?
On yıllık zamanaşımı:
MADDE 146 – Kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça, her alacak on yıllık zamanaşımına tabidir.