Tıp dünyası ikiye bölündü: Aşıda tek doz tartışması! BioNTech'in bir dozu yeterli koruma sağlıyor mu?

Prof. Dr. Uğur Şahin ile Özlem Türeci ortaklığında geliştirilen Alman aşı BioNTech'in tek dozunun da koruma için yeterli olabileceği iddiası uzmanlar arasında tartışmalara neden oldu. Aşının ilk dozunun ardından oluşan antikor seviyesinin yüksek olması sebebiyle tek dozun yeterli olabileceğini savunan uzmanlardan Prof. Dr. Melih Us, “1 ay sonra test yapılıp etkinliği ölçülsün. Yeterliyse çift yerine tek doz BioNTech yapılarak 57 milyon kişi korunabilir” ifadelerini kullandı.

Prof. Dr. Melih Us’un, Ertuğrul Özkök’e yaptığı “BioNTech’te tek doz aşı olanların antikoruna bakılsın, yeterliyse herkese tek doz uygulansın” açıklaması tıp dünyasında tartışmalara neden oldu.

"HAYALİ PROJELER ÜZERİNDE TARTIŞMANIN ANLAMI YOK"

Hürriyet'ten Meltem Özgenç'in haberine göre, konuya ilişkin değerlendirmeler yapan uzman isim Prof. Dr. Necmettin Ünal, tek doz aşı Sinovac’ta olamayacağını ve BioNTech’in de böyle kullanılmamasını tercih edeceğini belirterek, "Bugün İsrail önümüzdeki sene yapılacak BioNTech ve Moderna aşılarını bile satın aldı.

Ülkesinde yüzde 80’in üzerine çift doz aşı yaptı. Hayali projeler üzerinde tartışmanın bir anlamı yok. Günlük aşılama 30 binlere düştü. Bu arada aşı olmak için çabalayan insanlar var. Bu insanların talebi karşılanamıyorsa, bu ya aşı yok demektir ya da çok kötü bir organizasyon var demektir.

Daha fazla aşı alıp alamayacağımız belli değilken, kapanma basamaklarını yapmamışken, ‘57 milyon aşı yapılırsa ne olur’ gibi sanal bir projeyi tartışmamak gerekir." ifadelerini kullandı.

"AŞIYA OLAN GÜVENİ ZEDELER"

Prof. Dr. Levent Akın ise BioNTech aşısının tek dozda koruyuculuğunun olduğunu ancak ne kadar sürdüğünün bilinmediğini belirtti. Akın, "İngiltere tek dozu çok yaygın şekilde yaparak 3 ay sonra ikinci dozun yapılabileceğine dair karar almıştı. Üretici firma bu karara yanlış olması nedeniyle itiraz etti.

Aşıların Faz 3 çalışmalarındaki ön sonuçlara göre iki doz yapılması gerekiyor. Böylece çok geniş bir kitleye tek doz yapıp yetersiz koruma sağlama yerine, iki doz yapıp araştırma sonuçlarında elde edilen üst düzey korumayı sağlamak aşılamada hedeftir. Aksi takdirde tek doz olanların önemli bir kısmının hastalık geçirmesi, aşıya olan güveni zedeler." şeklinde konuştu.

"TEK DOZU YAPTIRAN ÇOK SAYIDA HASTA GÖRDÜK"

Prof. Dr. İftihar Köksal ise tek doz aşının korumayacağını ifade ederek "Çünkü yeterli antikor yanıtı sağlanamıyor ve gerçek yaşamda da tek doz aşısını yaptıran çok sayıda KOVID-19 hastası gördük. mRNA aşılarında tek dozun koruyuculuğuna dair çalışmalar devam ediyor, yani sonuçları tam bilmiyoruz." dedi.

Bilim dünyasında da iki farklı görüş olduğunu belirten Köksal, "İngiltere’de tek doz aşı ile çok sayıda kişi aşılama görüşü hakim ama bunun sonucu bilinmediğinden güvenli tarafta kalarak iki doz öneren bilim insanları var. mRNA aşıları, hiçbir ek hastalığı olmayan genç kişilere belki uygulanabilir." diye konuştu.

"HASTANEYE YATMA VE YOĞUN BAKIM RİSKİNİ AZALTIRIZ"

Önceki gün Hürriyet yazarı Ertuğrul Özkök’e konuşan Kalp Damar Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Melih Us, BioNTech aşısının etkinliğinin yüzde 90’ın üzerinde olduğunu hatırlatarak, şu öneriyi getirdi: “BioNTech aşısının 3.5 milyon birinci dozunu alanlara bir ay sonunda test yaparsak, tek doz etkinliğini saptayabiliriz.

Sağlık Bakanı, haziranda 30 milyon BioNTech aşısının geleceğini duyurdu. İlk dozda ciddi bir sonuç alınırsa, 30 milyon kişiye tek doz BioNTech yapıp 30 milyon kişinin hastaneye yatma veya yoğun bakıma girme riskini azaltabiliriz.

Çin aşısı ile iki doz uygulanan 25 milyon vatandaş var. Buna 30 milyon tek doz BioNTech ve 3.5 milyon şu anda yapılan çift doz BioNTech’i eklersek, yaklaşık 57 milyon insanımızı koruma altına almış oluruz.”

"TEDARİK EDEBİLİRSEK İKİNCİ DOZLARI YİNE YAPARIZ"

Prof. Us dün de Hürriyet’e önerisini yineledi ve “Yoğun bakımlar tıkandı. Ülke olarak farklı bir strateji belirlememiz gerekiyor. Yani acil şartlarda tek doz yapalım, kitleleri koruyalım. Aşı tedarik edebilirsek, ikinci dozları yine yaparız” dedi.

BİONTECH'TE TEK DOZ TARIŞMASI

Tek doz tartışması, bir süredir Avrupa’nın da gündeminde. Peki hangi ülkeler bu yöntemi değerlendirmeye aldı ve Pfizer/BioNTech cephesinden aşının uygulanmasına yönelik gelen açıklamalar neler?

- İngiltere ocak ayında nüfusun büyük bir bölümünü daha hızlı aşılayabilmek için iki doz aşı arasındaki sürenin 12 hafta olarak belirlendiğini açıkladı.

- Fransa’da da 12 Nisan’dan itibaren iki doz arasındaki 28 günü, aşılama hızını arttırmak amacıyla 42 olarak güncelledi.

- İspanya Sağlık Bakanlığı iki doz arasındaki süreyi 80 yaş altı nüfus için 42 güne çıkarmayı düşündüklerini açıkladı.

- BioNTEch’in kurucusu ve CEO’su Uğur Şahin, aşının iki doz şeklinde tasarlandığını söyledi ve Avrupalı ülkelere ellerindeki aşıları stoklamak yerine bir an önce vurmaları çağrısında bulundu.

- Geçen hafta ise BioNTech’in ABD’li ortağı Pfizer’ın CEO’su Albert Bourla, aşılamanın her yıl periyodik olarak tekrar edilebileceğini söyledi ve 6-12 ay içinde üçüncü dozun vurulması ihtiyacının bile ortaya çıkabileceğini açıkladı.

- Sene başında İngiltere’de yapılan çalışmalar aşının tek dozda koruma sağladığına yönelik sonuçlar verse de BioNTech ve birçok sağlık kuruluşundan bu değerlendirmeyi yapmak için elde yeteri kadar veri olmadığı açıklaması geldi ve iki dozun uygulanmasının önemi vurgulandı.