Semiha Yankı, 1975 yılında ilk kez Eurovision yarışmasına katılan ülkemizi "Seninle Bir Dakika" adlı parça ile temsil etmişti.
Semiha Yankı, Eurovision Şarkı Yarışması'na katılırken istemediği şeyler yapmak zorunda kaldığını açıkladı ve “TRT’ çok baskı yaptı. Eğer beni rahat bıraksalardı. İstediğim gibi olsaydı. Asla o elbiseyi giymezdim. Saçımı da kumrala boyatmazdım” ifadelerini kullandı.
İşte Semiha Yankı'nın Eurovision videosu
SENİNLE BİR DAKİKA ŞARKISI
Eurovision Şarkı Yarışması’na 1975 yılında ilk kez katılan Türkiye’nin yarışma parçası Seninle Bir Dakika'ydı.
Seninle Bir Dakika’nın seçilme biçimi epey karışık olmuştu. Üstelik finaldeki şarkılar arasında, “şu gitse daha mı iyi olurdu” diye düşündüren başka besteler de vardı. Yine de, Semiha Yankı ve Seninle Bir Dakika benimsendi, sahiplenildi ve büyük bir heyecanla Stokholm’de yapılacak olan final beklenmeye başlandı.
22 Mart 1975 gecesi televizyonların başına kilitlenildi. Sıra Türkiye’ye geldiğinde, önce orkesta şefi Timur Selçuk yerini aldı. Semiha Yankı sahneye çıkıp şarkısını seslendirirken, yarışmanın sonlarına yaklaşılmıştı. Şarkıların ardından ülkeler telefonla bağlanıp verdikleri puanları açıklamaya başladığında ise heyecan doruktaydı. Aslında yarım saatten kısa süren puanlama uzadıkça uzuyor, fakat beklenen puanlar bir türlü gelmiyordu. Oylamanın sonlarına doğru Monaco’dan üç puan geldi. Ancak tam bu sırada puan panosu bozuldu, 3 puan güçlükle panoya yazılabildi.
Oylamanın sonunda Türkiye, 19 ülkenin katıldığı finalde en az puanı alarak son sırada kalmıştı. Sonuç Türk halkında büyük bir hayal kırıklığı yaratmıştı. 13. sırada yarışmanın uğursuzluğundan, Semiha Yankı’nın saç modeline, elbisesinin rengine, biçimine kadar pek çok yorum yapıldı.
Yönetmen şarkıcımızı uzaktan, arkadan gösterdi diye eleştirildi; ve en çok da politik nedenlerden söz edildi. Bu sonuç Türkiye’de aylarca konuşuldu. Türkiye’nin yarışma konusunda çok deneyimsiz olması ve final öncesi yeterince tanıtım yapılmaması sonucu etkilemişti. Eurovizyondaki başarısızlığa rağmen 1975 finalinde birinci olan Hollandalı grup Teach-In’in şarkısı Ding-A-Dong, tüm dünyada olduğu gibi, Türkiye’de de tanındı ve sevildi.
SEMİHA YANKI KİMDİR? SEMİHA YANKI KAÇ YAŞINDA?
15 Ocak 1957 İstanbul doğumlu Semiha Yankı, sirk cambazlığı ile geçinen bir ailenin kızıdır. İp cambazı olan ağabeyi trapezden düşüp ölünce Semiha müziğe yönelmiştir.
1975 yılında Kemal Ebcioğlu bestesi "Seninle Bir Dakika" ile yarışmış, bir başka Atilla Özdemiroğlu bestesi olan ve Cici Kızlar tarafından seslendirilen "Delisin" adlı parça ile birlikte birinciliği kazanmıştır. Cici Kızlar grubundan Bilgen Bengü'nün çektiği kurada kazanan isim Semiha Yankı olmuş ve Stokholm'de Türkiye'yi temsil etmeye hak kazanmıştır. Semiha Yankı yalnızca Monako'dan 3 puan alarak sonuncu olmuştur. Alınan bu kötü sonuç politik nedenlere bağlanmaktadır (yarışmadan çok kısa süre önce Türkiye, Kıbrıs Harekatı'nı gerçekleştirmiştir). Yankı, sonraki yıllarda sahnelerden hiç kopmamış ve adı hep Eurovision'la birlikte anılmıştır.
ALBÜMLER
Büyük Aşkımız
Adını Yollara Yazdım (Disco-1989)
Ben Sana Mecburum
Sevgi Üstüne
Hayırlı Olsun
Ayrılanlar İçin
Seni Seviyorum (Ağdaş Müzik-2004)
45'LİKLER
Benim Dünyam & Sen de Bizdensin
Boşverdim & İnim İnim İnledim
Böcecik & Sıcak Sımsıcaksın
Kara Sevda & Yanıyorum
Kurtarma Beni & Tatlı Cadı
Mutlu Olmak İstiyorsan & Seninle Bir Dakika
Sizden Biriyim & Yaz Deftere
MÜZİK VİDEOLARI
"Seninle Bir Dakika"
"Artistlik Yapma"
EUROVISION ŞARKI YARIŞMASI TARİHÇESİ
Avrupa Yayın Birliği (EBU)'nun her yıl Avrupa ülkeleri arasında düzenlediği dünyanın en ünlü ve uzun soluklu şarkı yarışmasıdır. 1956'da başlayan Eurovision macerası, San Remo Şarkı Festivali'nde doğdu. 24 Mayıs 1956'da İsviçre'nin Lugano kentindeki Kursaal Theatre'da gerçekleştirilen ilk gecede Hollanda, İsviçre, Belçika, Almanya, Fransa, Lüksemburg ve İtalya yarıştılar.Gecenin birincisi Lys Assia'nın söylediği "Refrain" şarkısı ile İsviçre oldu.
Eurovision Şarkı Yarışmasının yapılmasında ana amaç ülke televizyonları arasında ortak canlı yayın yapabilme kabiliyetini gerçekleştirme ve kaliteyi arttırmaktır.
Bugüne değin İrlanda tam 7 kez birinci olarak en çok kazanan ülke oldu.En çok ev sahipliği yapan ülke ise 5 birinciliği bulunan Birleşik Krallık'tır.Tam 8 defa ev sahipliği yapmıştır. Türkiye 1 kere bu yarışmada 1. liğe ulaşmıştır. EBU'nun tahminine göre Eurovision, her yıl ortalama 400 ile 600 milyon izleyici tarafından izlenmekte ve bu sayı her yıl giderek artmaktadır. Ülkelerin çoğu Eurovision'a göndereceği şarkıyı seçmek için her yıl ulusal yarışma düzenliyor ve şarkının belirlenmesi için halk oylamasına başvuruyor. Buna karşın bazı ülkeler doğrudan sanatçıyı seçerek beste siparişi vermeyi tercih ediyor.
Televote, 1997'de ilk kez uygulamaya konulan ve 2003 yılından itibaren de yarışmaya katılan tüm ülkeler için zorunluluğu olan bir kural. 2004 yılında katılım önceki yıllara göre yüksek olduğu için, 12 Mayıs' ta yarı final ve 15 Mayıs'ta final olmak üzere, Eurovision tarihinde ilk kez iki aşamalı olarak gerçekleştirildi.
Avrupa'da olmamalarına karşın, Eurovision Şarkı Yarışması Amerika Birleşik Devletleri, Avustralya, Güney Kore, Hindistan, Hong Kong, Kanada, Mısır, Ürdün ve Yeni Zelanda'da yayımlanıldı. 2000'den itibaren, Eurovision internette de yayımlanıyor; 140 ülkeden 74.000 seyirci 2006 Eurovision Şarkı Yarışmasını internette seyretti.
EUROVISION BİRİNCİLERİ
Avrupa Yayın Birliği tarafından geleneksel olarak düzenlenmekte olan Eurovision Şarkı Yarışması'nda günümüze kadar elli yedi (57) şarkı birinciliği elde etti. İlk yayın yılı olan 1956'dan itibaren yayınlanmaya devam eden yarışma, dünyada yayını devam eden en uzun süreli televizyon programlarından biridir. Yarışmada yayın tarihi boyunca farklı oy verme sistemleri kullanıldı.
Kazananların, yarışmaya katılan ülkelerin oluşturduğu jüriler ve tele oylama yöntemi ile belirlendiği yöntemler, merkezî oylama yöntemleridir. Ülkelerin verdiği puanlar sonucu en yüksek puanı alan kişi birinci ilan edildi.[ 1956'da düzenlenen ilk Eurovision Şarkı Yarışması'nda oylama yapılmasına rağmen yarışmacıların aldığı puanlar açıklanmadı, sadece yarışma birincisi açıklandı.
1969 yılında yapılan yarışmada ilk kez 18 puan alan dört ülke (İspanya, Hollanda, Fransa ve Birleşik Krallık) birinciliği paylaştı.
Günümüze kadar yirmi beş (25) farklı ülke yarışmada birinciliği elde etti. 2008 yılında birinci olan Rusya, kazanan ülkeler listesine en son eklenen ülke oldu. 1956 yılında İsviçre'de yapılan ilk yarışmayı ise ev sahibi olan İsviçre kazandı. İrlanda, yedi kez yarışmada birinciliği elde ederek en çok kazanan ülke olurken, Portekiz ise yarışmaya katılan en eski ülkelerden biri olarak birinciliği elde edemedi ve 2008 yılında kırk birinci oldu. Yarışmaya İrlanda için üç kez katılan Johnny Logan, yarışmada birden fazla birincilik elde eden tek kişi oldu. Logan, 1980 yılında şarkıcı, 1987 yılında şarkıcı ve söz yazarı, 1992 yılında ise Linda Martin'in seslendirdiği şarkının söz yazarı olarak katıldı.
Eurovision Şarkı Yarışması, birinci olanlara uluslararası arenada kendilerini tanıtmaları, kariyerlerini başlatmaları ya da devam ettirebilmeleri için bir fırsat sunmaktadır. Fakat yarışmada birinci olanlar arasında çok az kişi uluslararası şöhret elde etti. Yarışmada elde ettiği birincilikle parlayanlar arasında en önemli yere sahip olanlardan biri, 1974 yılında İsveç için yarışmaya "Waterloo" şarkısıyla katılan ve birinciliği elde eden ABBA grubudur. ABBA grubu kendi dönemlerinde, en önemli müzik grupları arasında yer almış oldu. Diğer bir kayda değer isim ise 1988 yılında İsviçre için "Ne partez pas sans moi" şarkısıyla yarışmaya katılan ve birinci olmasıyla uluslararası bir star haline gelen Céline Dion'dur. Ancak Dion'un dünya çapında tanınması, yarışmadan birkaç yıl sonra gerçekleşmiştir ve tamamen yarışmayla bağlantılı değildir.
On bir Eurovision birincisinin yanında yarışmada kazanamayan üç adayın da katıldığı Congratulations adlı konser 2005 yılında düzenlendi ve ABBA'nın "Waterloo" şarkısı yarışmanın ilk elli yılının en iyi şarkısı seçildi.Yarışmayı hiç kazanamasa da iki kere ikinci ve üçüncü olarak tamamlayan Malta, en başarılı performans gösteren ülkeler arasında yer aldı. Eurovision'da en yüksek puanı, 2006'da 292 puanla Finlandiya için yarışan Lordi grubu aldı. Solo performans gösterenlerden ise 387 puanla Norveç adına yarışan 2009 yılı birincisi Alexander Rybak, en yüksek puanı alan şarkıcı oldu. Ayrıca 16 ülkeden 12 tam puan alarak rekor kırdı.
Birleşik Krallık, Eurovision Şarkı Yarışması'nı on beş kez ikinci olarak tamamladı. 1975 yılında getirilen oylama sisteminden itibaren, yarışma birincisi, son oy veren on ülke tarafından belirlendi.
EUROVISION ŞARKI YARIŞMASI KURALLARI NELERDİR?
Eurovision Şarkı Yarışması'nın uzun, teknik kuralları vardır ve her geçen gün değişmektedir. Kuralların çoğu kendi televizyon yayınını kapsamaktadır. Ancak daha önemli, yarışmanın sonuçlarını etkileyen kurallar vardır.
Şarkıların Sayıları
Eurovision Şarkı Yarışması'na her ülke sadece bir şarkıyla katılabilir. Yarışmanın finali 25 şarkı ile sınırlıdır. Sonra şunlar uygulanır:
Buradaki "4 büyük" ülke (Birleşik Krallık, Fransa, Almanya ve İspanya) yarışma için 4 büyük ekonomik katkı kaynağı sağlamaktadır ve finalde otomatik olarak ödüllendirlmektedirler.
Geçen yıl kazanan(ev sahibi ülke için), tekrar kazanırsa gelecek yılki yarışma ondan sonraki en yüksek puanlı 4 Büyük ülekeden birinde yapılır.
Salı günü yarışma öncesi 1. Yarı Final'de 10 eleme yapılır. Perşembe günü yarışma öncesi 2. Yarı Final'de 10 eleme yapılır.
İlk yarışmasında, her ülkenin üç dakika süresi vardır ve en fazla iki şarkı için izin verilir. Günümüzde hâlâ şarkıların üç dakikayı geçmemesi gerekir, birçok sanatçının şarkı kaydı daha uzun olsa da, yarışmada kısaltılmış sürümüyüle performans göstermek zorundadır. Katılımcı ülkelerin sayısı Yarışması tarihi boyunca büyüdü, ve 1993 yılından bu yana Sovyet ve Yugoslav cumhuriyetleri, Varşova Paktı ülkeleri ve diğerlerinin yarışmaya katılabilmesi için kurallarda değişiklikler yapıldı.
Yarışmada başka sanıtçılara ait veya daha önceden yayınlanmış şarkıların katılmasına izin verilmiyor. Tüm şarkılar söz ve enstrümantasyonlar açısından tamamen özgün olmalıdır ve kamuya 1 Ekim yılından önce duyurulmalıdır.
Diller
1956 ve 1965 yılları arasında ilk yarışmadan bu yana ve yine 1973'ten 1976'ya kadar olan süre itibariyle diller üzerinde hiçbir kısıtlama olmadı. 1966 ile 1972'ye kadar, ve 1978'den 1998'e kadar olan sürede şarkıların ulusal dilde söylenmesine kara verildi. Ulusal dilde söyleme kuralı aslında 1977 yılından kısa bir süre önce uyulamaya konuldu, ancak bazı ülkelerde ulusal dilde söylenmeyen şarkılar seçildiği için o ülkelere izin verildi.
1999 yılındaki yarışmada, kısıtlama tekrardan kaldırıldı ve şarkılar herhangi bir dilde gerçekleştirilebildi. Sonuç olarak, şarkıların bir kısmını veya tamamını İngilizce olarak söyleyen ülkelerde oldu. 2003 yılında Belçika sözde serbest bir dil olan sadece şarkı için oluşturulmuş yapay bir dille Sanomi tarafından saöylenen bir şarkı ile yarışmaya katıldı. Aynı taktiği 2006 yılında Hollanda kısmen yapay bir dille uyguladı ve yine Belçika tarafından 2008 yılında O Julissi ile aynı taktik gerçekleştirildi.
Lehçeler ve bölgesel diller
Bazen, bir dil ya da çok nadir, dilin lehçeleri bir şarkı için kullanılmıştır:
1971, 1996 & 2003, Avusturya (Vorarlbergish ve Steiermarkish), Viyana'da şarkı söylerken: tüm lehçe Almanca