Unutkanlık günlük hayatta sık sık karşılaştığımız bir durum haline gelmiştir. İnsanlar için belli bir düzeyde oldukça normal karşılanabilen unutkanlık, sürekli tekrar ettiği zamanlarda kimi hastalıklara işaret etmektedir. Sizde illaki günlük hayatınızda bazen bazı şeyleri unutuyor olabilirsiniz. Aynı zamanda bu durumdan kaynaklı olarak hafızanın nasıl güçlendirebileceğini merak ediyor olabilirsiniz. Eğer sizde unutma durumunun ve unutkanlığın nasıl ortaya çıktığını, neden olduğunu merak eden kişiler arasında iseniz doğru adrese geldiniz. Sizler için unutkanlığın ne olduğunu, neden meydana geldiğini, nasıl azaltılabileceğini bu makalemizde konu aldık. İşte unutkanlık hakkında merak edilen tüm detaylar.
Unutkanlık Neden Olur?
Organlarımız arasından beynimizin çok ilginç ve gizemli bir yapısı vardır. Kendi içinde görevlere ayrılmış parçalara sahip olan bu organın farklı farklı işlevleri bulunmaktadır. Bellek de beynimizin çok önemli işlevleri arasında bulunmaktadır. Unutkanlık da bu işlev ve bölümlerle ilgilidir ve bunlara bağlı olarak artış veya azalış gösterir. Belleğe alınan bilginin sık sık tekrarlanması unutkanlığı etkileyen parametreler arasında bulunmaktadır. Bundan dolayı unutulmak istenmeyen bir bilginin sık sık bir bütün halinde tekrar edilmesi ve bellekte iyice yer etmesi sağlanmalıdır. Unutkanlık zaten genel itibari ile bellekte yer alan bilgilerin zamanla kaybolması ve bu süreçtir. Kimi zaman bu bir hastalığın belirtisi olabilecek olsa da bu durum genellikle bir hastalığa işaret etmez. Her unutkanlık bir hastalık olarak algılanmamalıdır. Yine de sık yaşanan unutkanlık durumları bazı hastalıkların erken teşhisi sırasında önemli bir rol oynamaktadır. Bu unutkanlık durumunun hangi düzeyde endişe edilecek kadar vahim bir hale geldiği sorusuna bakacak olursak şunları diyebiliriz.
Halihazırda tanıdığınız kişilerin adlarını sık sık unutma
Günlük rutindeki tekrar gerektiren işleri yaparken anormal bir zorlanma
Eskiden daha kolay ve rahat yaptığınız işlerde normalden daha fazla zorlanma
Bu ve benzeri durumlarda artık bir hastalık olup olmadığından şüphelenebilirsiniz.
Unutkanlıkla Başa Çıkmanın Yolları Nelerdir?
Sık sık unutkanlık yaşayan insanlar, hafıza ve zihinsel becerilerinde değişikliklere giderek bu durumla başa çıkabilirler. Unutkanlığı önlemek için bunları uygulayabilirsiniz:
Günlük rutin oluşturun
Kendinize yeni bir yetenek katın
Yapılacak listesi oluşturun
Kendinize görevler planlayın
Hem zihinsel hem de bedensel olabilecek aktiviteler yapın
Arkadaşlarını ve ailenizle kaliteli vakit geçirin
Günde 8 saat uyuyun
Egzersiz yapın, hareket edin
Tansiyonunuzu düzenli olarak kontrol edin
Alkol tüketimini sınırlandırın
Depresyonda hissediyorsanız destek alın
Meditasyon yapın
Unutkanlığa Ne İyi Gelir?
Kısa süreli unutkanlık durumlarında yaşam tarzı ve günlük beslenme rutinin önemli bir rol oynuyor. Günlük olarak uygulayabileceğiniz bu doğal yöntemler unutkanlığa iyi gelerek, sizi hafıza sorunları yaşamanızdan kurtaracak. Unutkanlığa iyi gelen doğal yöntemler şöyle sıralanabilir:
Balık ya da balık yağı ve omega-3 takviyesi
Omega –3 yağ asitleri açısından zengin olan balık yağının, sağlık için önemli bir yeri bulunur. Kalp hastalıkları riskini azaltarak stresi ve kaygıyı hafifletir. Stresin hafiflemesiyle beraber unutkanlık sorularının da ortadan kalkmasını sağlar.
Uyku düzenine sahip olun
Yeteri kadar uyumamak hafızanın zayıflaması ile ilişkilidir. Uyku esnasında kısa süreli hatıralar güçlenir ve uzun süreli hatıralara dönüşürler, dolayısı ile bu da hafızanın pekişmesini sağlar. Sonuç olarak daha iyi bir uyku daha iyi bir bellek performansı sağlar.
Beyni çalıştıran aktiviteler yapın
Bulmaca gibi kelime oyunları, tetris gibi zihni çalıştırmayı gerektiren aktiviteler hafızayı güçlendirmeye ve hafızanın daha dinç kalmasına yardımcı olur.
B ve D vitamini takviyesi alın
Bazı meyve ve sebzelerde de yer alan B12, vücutta eksikse dışardan takviye olarak verilmektedir. Bilinen 13 vitaminden biri olan D vitamininin eksikliğinde de unutkanlık görülebilmektedir. Eğer vücutta yeterli miktarda B12 vitamini olmazsa, nöronların sağlıklı çalışmasının önüne geçer, bu da fiziksel ve zihinsel performansı düşürürken ayrıca unutkanlık problemi meydana gelir. Diğer yandan vücutta yeterli D vitamini olmadığında, kişide hafıza kaybına neden olarak unutkanlığa sebep olur. Özellikle soğuk iklime sahip olan bölgelerde ve koyu tenli kişilerde yaygın olarak görülen D vitamini eksikliğine karşı test yaptırarak takviye almak mümkündür.
Vücut tarafından üretilmeyen B12; kırmızı et, tavuk, balık, deniz ürünleri, karaciğer, süt ve süt ürünleriyle yumurtada yüksek miktarda bulunmaktadır. D vitamininin bir kısmı ise balık, mantar, bazı sebzeler, yumurta, süt gibi hayvansal gıdalardan sağlanırken
Ceviz tüketin
Ceviz polifenolik bileşiğe sahiptir. Hem omega-3 yağ asitleri hem de polifenoller, bilişsel olarak itici güç olan oksidatif stres ve inflamasyonu önleyebilecek önemli beyin gıdaları olarak kabul edilirler. Cevizler bilişsel anlamda beyini faydalı bir şekilde etkileyebilir.
Şeker kullanımını azaltın
Fazla şeker tüketimi yapmak, kişilerde bilişsel olarak gerilemeye neden olur ve sağlık sorunlarını da beraberinde getirir. Bunların yanında şeker ağırlıklı olarak beslenmek kısa süreli unutkanlıklara sebebiyet verir. Hafızanın zayıflamasına ve beyin hacminin azalmasına yol açar.
Rafine karbonhidratları sınırlandırın
Kek, beyaz pirinç, beyaz ekmek, mısır gevreği ve kurabiye gibi rafine karbonhidrat içeren besinleri tüketmek, unutkanlığa neden olur. Bunların yanında bu besinler bunama, bilişsel gerileme gibi durumların yaşanmasına da zemin hazırlar.
Anti-inflamatuar gıdalar tercih edin
İltihap karşıtı olabilecek gıdalar tüketmek hafızanın gelişmesini sağlayarak unutkanlığa iyi gelir. Antioksidanlar vücuttaki oksidatif stresin azalmasını sağlar. Böylelikle beslenme rutininiz meyve, sebze ve çay gibi besinler ekleyerek geçici olan unutkanlıkları önleyebilirsiniz.
Zerdeçal tüketin
Güçlü bir antioksidan olan kurkumin barındıran zerdeçal, beyinde önemli bir işleve sahip olarak unutkanlığa karşı kullanılır. Zerdeçal hafıza üzerinde çeşitli etkilerde bulunarak, bilişsel gerilemenin önlenmesine yardımcı olur.
Kakaodan yararlanın
Flavonoidler bakımından güçlü olan besleyici yapısıyla bilinen kakao antioksidan etkileri bulunur. Nöronların büyümesini uyararak, beynin hafıza ile ilgili olan bölgesini etkiler. Böylelikle unutkanlığa karşı tüketilebilir.
Unutkanlık Hakkında Sık Sorulan Sorular
Aşırı unutkanlık neyin belirtisi?
Unutkanlık bazı sebeplerden dolayı geçici olarak görülebilir. Bunların yanında aşırı unutkanlığın temelinde vitamin eksiklikleri, hormon dengesizlikleri yatabilir. Yaşın ilerlediği durumlarda ise Alzheimer ya da demans olarak ortaya çıkar ve aşırı unutkanlığa sebep olur.
Unutkanlık için hangi bölüme gidilir?
Unutkanlık yaşandığı ve bunu sıklaştığı durumlarda Nöroloji tıbbi birimine başvurabilirsiniz.