10 maddelik Anayasa değişiklik uyum paketi Genel Kurulu'da kabul edildi. Buna göre; cumhurbaşkanı adayları 131 bin TL ödeyecek, bir kişi aynı anda hem cumhurbaşkanı hem de milletvekili adayı olamayacak.
Uyum Yasaları olarak bilinen Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi TBMM Genel Kurulu'nda kabul edildi.
ADAYLAR 131 BİN TL ÖDEYECEK
Gece yarısı kabul edilen yasaya göre, Meclis'te temsil edilen partilerin gösterecekleri dışındaki cumhurbaşkanı adayları 131 bin TL ödeyecek, bunlardan 100 bin destek imzasını bulanların parası seçimden sonra iade edilecek, bulamayanların parası ise Hazine'ye gelir kaydedilecek. Ölüm halinde de, en yüksek derecedeki devlet memuruna mali haklar kapsamında yapılan her türlü ödemelerin bir aylık brüt tutarının on katı olarak belirlenen bu adaylık parası aynı şekilde iade edilecek. Yasanın çıkmasıyla YSK'nın da seçim takvimini kısa sürede ilan etmesi bekleniyor.
YA ADAYLIK YA VEKİLLİK
Yasaya göre seçmenler sadece bir adayı önerebilecek. Bunu da kayıtlı oldukları ilçe seçim kuruluna bizzat giderek yapacaklar. Seçmenlere aday tercihlerine ilişkin form imzalatılacak ve elektronik ortamda da kaydedilecek. Bu süreçte ilçe seçim kurullarında yeteri kadar personel de görevlendirilecek. Bir kişi aynı anda hem cumhurbaşkanı hem de milletvekili adayı olamayacak. Bir kişi, en fazla iki kez cumhurbaşkanı seçilebilecek, ancak cumhurbaşkanının ikinci döneminde Meclis tarafından seçimlerin yenilenmesine karar verilmesi halinde, bir kez daha aday olabilecek.
BOŞALAN MAKAM DÜZENLEMESİ
Seçime bir yıl ya da daha az süre kala cumhurbaşkanlığı makamının herhangi bir nedenle boşalması halinde cumhurbaşkanı seçimi, makamın boşaldığı günden sonra gelen 60. günü takip eden ilk pazar günü milletvekili genel seçimiyle birlikte yapılacak. Seçime bir yıldan fazla süre varken cumhurbaşkanlığı makamının boşalması halinde ise bu seçim, makamın boşaldığı günden sonra gelen 45 gün içindeki son pazar günü olacak. Genel oyla yapılacak seçimde geçerli oyların salt çoğunluğunu alan aday cumhurbaşkanı seçilecek. İlk oylamada bu çoğunluk sağlanamazsa bu oylamayı izleyen ikinci pazar günü ikinci oylama yapılacak. Bu oylamaya ilk oylamada en çok oy alan iki aday katılacak ve geçerli oyların çoğunluğunu alan aday cumhurbaşkanı seçilecek. Bu şekilde seçilen cumhurbaşkanı TBMM seçim tarihine kadar görevine devam edecek. Kalan süreyi tamamlayan cumhurbaşkanı açısından bu süre dönemden sayılmayacak. İkinci tura kalan adaylardan birinin herhangi bir nedenle seçime katılamaması durumunda, ilk tur oylama sonucuna göre bir altındaki aday olarak yerine ikame edilecek. Oylamaya tek adayla gidilmesi halinde ise oylama referandum şeklinde yapılacak.
VEKİL SAYISI 600 OLDU
TBMM seçimleri 4 yılda bir yerine, 5 yılda bir cumhurbaşkanı seçimiyle aynı gün yapılacak. Milletvekili seçilebilme yaşı 25'ten 18'e indirilecek.
Bir önceki seçimin yapıldığı tarihten itibaren, 5 yılın dolmasından önceki son pazar günü oy verilecek. Oy verme gününden geriye doğru hesaplanacak 60 günlük sürenin ilk günü, seçimin başlangıç tarihi olacak. Mevcut düzenlemede bu süre 90 gün idi. Böylece, seçim süreci, oy verme gününden iki ay önce başlamış olacak.
TBMM Başkanvekili Yaşar Tüzün, yönettiği son oturum olduğunu belirterek, teşekkür konuşması yaptı. Tüzün, teklifin kabul edilmesinin ardından birleşimi bugün saat 14.00'te toplanmak üzere kapattı.
CUMHURBAŞKANI'NIN TBMM ÜYELİĞİ İPTAL OLACAK
Cumhurbaşkanı seçilenin varsa TBMM üyeliği sona erecek. Cumhurbaşkanlığına, siyasi parti grupları, en son yapılan milletvekili genel seçiminde toplam geçerli oyların tek başına veya birlikte en az yüzde 5'ini alan siyasi partiler ya da en az 100 bin seçmen aday gösterebilecek.
Aday gösterilmek kişinin yazılı muvafakatine bağlı olacak. Aday gösterme süresinin sona erdiği tarihten itibaren hiçbir şekilde yeni aday gösterilemeyecek.
ÖLÜM HALİNDE PARA İADE EDİLECEK
Belirlenen süre içinde 100 bin seçmen tarafından teklif edilen kişiler, geçici aday listesinde gösterilecek. 100 bin seçmen tarafından aday teklifinde bulunulması veya ölüm hallerinde maliye veznesine emaneten yatırılan tutar, seçimden sonra talep üzerine ilgiliye iade edilecek. Diğer hallerde bu tutar Hazine'ye gelir kaydedilecek.
Aday teklifine ilişkin işlemler için, ilçe seçim kurullarında yeteri kadar personel görevlendirilecek ve gerekli tedbirler alınacak.
Aday teklifine ilişkin başvuru ve formların şekli ile yurt dışı seçmen kütüğüne kayıtlı seçmenlerin aday göstermeleri dahil, bu düzenlemenin uygulanmasına ilişkin diğer usul ve esaslar YSK tarafından belirlenecek.
YURT DIŞINDAKİ SEÇMEN İÇİN KARAR VERİLDİ
Kanunla, yurt dışında yaşayan vatandaşların 24 Haziran 2018'de yapılacak cumhurbaşkanlığı ve milletvekili seçiminde, cumhurbaşkanının birinci turda seçilememesi halinde yapılacak ikinci turda da oy kullanabilmesi amacıyla Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun'da değişikliğe gidiliyor.
Buna göre, yurt dışındaki vatandaşlar, Türkiye'deki oy verme gününden önceki üçüncü güne kadar oy kullanabilecek.