Türkiye'de 26 milyon öğrenci 2019-2020 eğitim öğretim yılını dört gözle bekliyor. Velileri ise okulların açılmasına sayılı günler kala kıyafet, ayakkabı, çanta ve kırtasiye alışverişi telaşı sardı. Bu dönem yeni öğrencinin ortalama okula başlama maliyeti 700 lira ile 1400 lira arasında değişiyor.
Türkiye’de 8 milyonu yükseköğretim, 18 milyonu da okul öncesi (anaokulu), ilkokul, ortaöğretim olmak üzere 26 milyon öğrenci var. İlkokul ve ortaöğretim öğrencileri için okullar 9 Eylül Pazartesi günü açılıyor. 2019-2020 eğitim öğretim yılında okul öncesi ve birinci sınıfa yeni başlayanlar için ise bir haftalık alıştırma süreci nedeniyle 2 Eylül’de ders zili çalacak.
MALİYET 700 LİRA İLE 1400 LİRA ARASI
Okulların açılmasına az bir zaman kala aileler kıyafet, ayakkabı, çanta ve kırtasiye ürünleri alışverişine başladı. Ders kitapları ise yeni dönemde de devlet okullarında öğrencilere ücretsiz olarak sunulacak. İlkokula yeni adımını atacak bir öğrencinin kıyafet ve ayakkabı maliyeti yaklaşık 400 liradan başlıyor. Sırt çantası, kalem, defter gibi öncelikli 22 kalem kırtasiye ürününün fiyatı ise okula göre 300 TL ile 800 TL arasında değişiyor. Yani yeni öğrencinin ortalama okula başlama maliyeti 700 lira ile 1400 lira arasında değişiyor.
ÖZEL OKUL GİYİM-KIRTASİYE HARCAMASI ORTALAMA 3500- 5000 LİRA
Türkiye’de kolej eğitimi veren okulların dahil olduğu 30 il bulunuyor. Bu okullara giden öğrenciler için maliyet, öğretmenlerin talepleri ve müfredata göre de değişiklik gösteriyor. Özel okullarda fiyatlar daha yüksek. Her okul, kendine özel kırtasiye ürünü ile birlikte kitap setleri oluşturuyor ve bunların çoğu da ithal. Yani dövize endeksli. Dolayısıyla en düşük kitap seti ve kırtasiye seti 2500-3000 lirayı buluyor. Forma, eşofman, hırka ve ayakkabı eklenince en düşük giyim harcaması da 1000 liradan başlıyor. Başka bir deyişle ortalama özel okul giyim-kırtasiye harcaması 3500-5000 lira arasında seyrediyor.
TÜRKİYE'DE 100 KIRTASİYE ÜRÜNÜNDEN 97'Sİ GÜVENLİ
Okul alışverişinde mümkün oluğunca bütçeye uygun alışveriş yapmak kadar sağlıklı ve güvenilir ürün almak da önemli. Vatandaşın mağdur olmasını önlemek için kırtasiyeciler sıkı denetime tabi tutuluyor. Ticaret Bakanlığı’nın Ürün Güvenliği ve Denetimleri Daire Başkanlığı, bugünlerde denetimlerini daha da sıkılaştırdı. Tüm Kırtasiyeciler Derneği’nin (TÜKİD), konuyla ilgili yaptığı açıklamada “Türkiye’de 100 kırtasiye ürününden 97’si güvenli hale geldi” denildi.
ŞİKAYET İÇİN ALO 175’İ ARAYIN
TÜKİD'in açıklamasında şöyle devam edildi: “Denetimler sonucu ürünler testlere gönderiliyor ve buna göre de sakıncalı bulunan ürünler, Ticaret Bakanlığı Güvensiz Ürün Bilgi Sistemi’nden (Gubis-guvensizurun.gov.tr) yayınlanıyor. Tüketici buradan takip edebilir. Tüketici, merdivenaltı veya pazardan bir ürün almamalı. Vatandaş, tedirginlik duyduğu ürünle ilgili şikayette bulunmak istiyorsa da Alo 175 tüketici hattını arayabilir veya ‘tuketici.gov.tr’ adresinden şikayette bulunabilir, hatta TÜKİD’i de arayabilir.”
ALIRKEN BUNLARA DİKKAT EDİN!
Ucuz ve markasız kırtasiye malzemelerinden uzak durun.
Tanıdığınız kırtasiye ve zincir marketlerden alışveriş yapın.
Fitalat ve azoboyar içermeyen ürünleri tercih edin.
Lisanslı ürünler sıkı denetimden geçtiğinden tercih edilebilir.
Ürüne elinizi sürdüğünüzde boya bırakıyorsa, renklendirici madde içeriyordur.
Sağlıklı defter ve kartonlar renkli hamurdan üretilir ve renk bırakmaz.
Ürün kötü kokuyorsa kullanılan malzemede katkı olabilir.
Yaş grubuna uygun ürünler tercih edilmeli.
Çocukların omurilik sağlığı için çantanın hafif olmasına, sırt askısının geniş ve çift kol için de askısı bulunmasına dikkat edin.
Kanserojen maddeler içerebileceği gözönünde bulundurularak kokulu silgiler tercih edilmemeli.
Plastik suluk tercih edilirse birinci sınıf plastikten yapılmalı.
Oyun hamurları katkı maddesi içermemeli, çabuk kurumamalı.
Başta boya kalemleri olmak üzere ürünlerin üzerinde mutlaka CE (Avrupa Birliği kalite işareti) ibaresi olmalı.
Ürünün üzerinde üreticisi ya da ithalatçısı bilgisi olmalı.
KAYIT PARASI ZORUNLU DEĞİL
Bazı devlet okullarında velilerin ‘kayıt parası’ vermeye zorlandığı iddialarına ilişkin açıklamalarda bulunan Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) Temel Eğitim Genel Müdürü Cem Gençoğlu, “Hiçbir öğrencimizin, kayıt parası gibi birtakım nedenlerle okuldan geri döndürülmesine müsaade edemeyiz. Zorunlu olarak kayıt parası gibi bir durum söz konusu olamaz” diye konuştu.
ZORLA KAYIT PARASI İSTENİRSE ŞİKAYET EDİN
Bazı okullarda velilerden 3-4 bin liradan başlayan 10 bin liraya kadar çıkan kayıt parası ödemeleri talep edilebiliyor. MEB Bakanı Ziya Selçuk’un talimatıyla konuyla ilgili inceleme ve soruşturma başlatıldığını belirten Cem Gençoğlu, “Velilerimiz, kendilerinden zorla kayıt parası istenilmesi halinde şikayetleri için il ve ilçe milli eğitim müdürlüklerine müracaat edebilir” dedi.
Veliler, eğer isterlerse makbuz karşılığında okul ve okul aile birliği yöneticilerine gönüllü olarak bağışta bulunabilir.