World Wide Web'in bugün 30. yıl dönümü. Google'ı açan herkes yeni Doodle'ı gördükten sonra World Wide Web'in ne olduğunu araştırmaya başladı. Peki World Wide Web nedir? World Wide Web ne demek? İşte World Wide Web hakkında tüm merak edilenler haberimizde...
WORLD WIDE WEB NEDİR? WORD WIDE WEB'İN TARİHİ VE LOGOSU NEDİR?
İnternet hayatımızın her alanında aktif rol oynuyor. Bu haberi dahi internet üzerinden okuyorsunuz, bugün internetin tarihi noktasında büyük önem taşıyor. 12 Mart yani bugün World Wide Web’in 30. yıl dönümü. Yani internet 30 yıldır bir şekilde hayatımızda. İşte dünyayı birbirine bağlayan World Wide Web’in tarihi ve merak edilenler…
WORLD WIDE WEB'İN TARİHİ NEDİR?
World Wide Web (kısaca WWW veya Web), İnternet üzerinde yayınlanan birbirleriyle bağlantılı hiper-metin dokümanlarından oluşan bir bilgi sistemidir. Bu dokümanların her birine Web sayfası adı verilir ve Web sayfalarına İnternet kullanıcısının bilgisayarında çalışan Web tarayıcısı adı verilen bilgisayar programları aracılığıyla erişilir. Web sayfalarında metin, imaj, video ve diğer multimedya ögeleri bulunabilir ve diğer bağlantı ya da link adı verilen hiper-bağlantılar ile başka Web sayfalarına geçiş yapılabilir.
WEB VE İNTERNET FARKI NEDİR?
İnternet ve Web terimleri aynı olguyu tanımlamaz. Zira Web sadece İnternet üzerinde çalışan bir servistir. Web kavramı, CERN’de bir bilgisayar programcısı olan Tim Berners-Lee’nin HTML adlı metin işaretleme dilini geliştirmesiyle oluşmuştur. Bugün de kendisinin başkanı olduğu W3C (World Wide Web Consortium) tarafından standartları belirlenmektedir.
Google bu önemli günü bir doodle’la hatırlattı.
İSTEMCİ SUNUCU İLİŞKİSİ
Web'in temeli İnternet’tir. Web İnternet üzerinde kurulmuştur ve İnternet’in sunduğu mekanizmalardan çoğunun kullanılmasını sağlar. İnternet’in fiziksel görünüşleri –bilgisayarlar, ağlar ve servisler– Dünya üzerindeki diğer binlerce bilgisayara bağlanmamıza izin verir. Web, İnternet’in en tepesindeki soyutlanmış genel servisler kümesidir. World Wide Web (W3), insanların fikir ve projelerinin paylaşılmasını sağlayan bir bilgi ve kültür havuzudur. İstemci-sunucu uygulamaları ile yapılan birçok organizasyon üzerinde Web tarayıcıları istemci olarak çalışabilirler. Web yürütümü standart İstemci-sunucu modelini izler. Aşağıdaki şekilde gösterildiği gibi “Web tarayıcısı” adı verilen programı çalıştıran bir istemci bilgisayar ile Web sunucu yazılımı çalıştıran bir sunucu bilgisayar arasındaki etkileşime “istemci-sunucu” etkileşimi adı verilir. İstemci bilgisayar sunucudan HTTP’yi (Hypertext Transfer Protocol) ve İnternet mesaj standardı TCP/IP’yi kullanarak bir doküman ister ve sunucu istemcinin göstereceği dokümanı geri döndürür.
“World-Wide Web” ibaresi HTTP ile anlaşan sunucuların kolektif ağını ifade etmek için kullanılır. HTTP, var olan bilgilerin kullandıkları protokolün küresel yapısıdır.
Web tarayıcılarının ve sunucularının kendi aralarında iletişim için kullandıkları protokole HTTP (Hypertext Transfer Protocol) adı verilir. Bunun için Web sunuculara genellikle HTTP sunucu veya HTTP Deaemons (HTTPD) denir.
WORLD WIDE WEB NASIL ÇALIŞIR?
1. İnternet üzerinde kendi sitesini barındırmak isteyen abc firması ya da kişisi, kendisine ait bir alan (domain) adı seçer. Örneğimizde bu alan adı abc.com olsun. Daha sonra kişi ya da firma, alan adı kaydı yapabilen bir firmaya giderek (registrar) kendisi için belirlemiş olduğu alan adını, belli bir süre için (bir yıldan az olmamak şartı ile) tescil ettirir. 2. Nasıl ki bir yere gitmek için gidilecek yerin adresine ihtiyaç varsa sanal dünya olan İnternet'te de bir siteye girmek için o sitenin adresine ihtiyacımız vardır. İnternet üzerindeki sunucuların adresleri IP (Internet Protocol) denilen her biri 0..255 arasında olan dört basamaktan oluşur (Ör: 10.23.12.5; 192.168.5.3 gibi).
İnternet kullanıcılarının girmek istedikleri Web sitelerinin IP adreslerini akıllarında tutmaları çok zor olacağından İnternet üzerinde alan adı – IP adresi eşleştirmesi yapan servisler yer almaktadır. Bu servislere DNS (Domain Name Services – Alan Adı Servisi) adı verilir. DNS'ler kendilerine sorulan alan adlarını IP adreslerini soran kullanıcılara verirler. Çok basit olarak bunu bir telefon rehberine benzetebilirsiniz.
DNS Tablosu: Mantıksal gösterim
Dolayısıyla alan adını tescil ettirirken hangi DNS sunucusunda alan adına ait IP adresi bulunacak ise kayıt yapan firmaya (egistrar'a) bu bilgi verilir. Böylece alan adına ait IP adresi, tüm Dünya’daki İnternet kullanıcıları tarafından erişilebilir duruma gelir. 3. Bir İnternet kullanıcısı www.abc.com sayfasına girmek istediği zaman İnternet tarayıcısının (Internet Explorer, Firefox, Opera v.b.) adres çubuğuna www.abc.com yazar. İnternet üzerindeki adresleme yukarıda anlatıldığı gibi IP tabanlı olduğu için tarayıcının bu alan adının IP adresini öğrenmesi gerekmektedir. Öğrenmek için ise kullanıcı bilgisayarında tanımlı olan DNS sunucusuna giderek abc.com'un IP adresini sorar. 4. DNS sunucusundan cevap olarak abc.com'un IP adresinin bilgisini alır (tıpkı bilinmeyen numaralar için yapılan telefon numarası sorgulama servisi gibi) 5. Bu işlemin sonunda www.abc.com'un IP adresini öğrenen İnternet kullanıcısının tarayıcı programı (Internet Explorer, Firefox v.b.), İnternet üzerinden abc.com'un Web sunucuna ulaşır ve kendisine üzerinde yüklü bulunan Web sayfasına ilişkin ana sayfa dosyasının gönderilmesini ister. 6. www.abc.com'un Web sunucusu, İnternet kullanıcısına ana sayfa dosyasını gönderir. Genellikle ana sayfalar default.html, default.php, default.asp, index.html, index.php, index.asp gibi dosyalardan oluşur. Kullanıcı bilgisayarına ana sayfa dosyası yüklendikten sonra tarayıcı program tarafından (Internet Explorer, Firefox v.b), dosya görüntülenir. Kullanıcı, ana sayfa üzerindeki başka bağlantılara tıklayarak www.abc.com Web sunucusunun kendisine başka dosyalar göndermesini de isteyebilir. Sunucudan gelen dosyalar yine tarayıcı altından gösterilecektir.
İNTERNET ADRESLERİ NE ANLAMA GELİYOR?
URL’ler (İnternet adresleri) birkaç kısımdan oluşur. İlk kısım –http://- hangi Internet protokolünün kullanılacağını gösterir.
Ikinci kısım -genelde içinde www vardır- bazen ne tür bir Internet kaynağıyla bağlantı kurulduğunu gösterir.
Üçüncü kısım -örneğin hurriyet.com.tr- uzunluk olarak değişebilir ve bağlantı kurulacak Web sunucusunu belirler.
Son kısım ise bağlanmak istediğiniz sunucudaki ana sayfayı, belgeyi veya bir Internet objesini belirler.
Talep Internete gönderilir. Routerlar (yönlendirici) talebi, hangi sunucuya gönderileceğini belirlemek için incelerler. “http:/www” nin sağ tarafındaki bilgi Internete talep edilen bilginin hangi sunucuda bulunabileceğini gösterir. Routerlar talebi o sunucuya gönderirler.
Web sunucusu, talebi HTTP protokolü ile alır. Sunucuya hangi spesifik belgenin istendiği belirtilir.
Sunucu talep edilen anasayfayı, belgeyi ya da objeyi bulduğu zaman, bunu Web browsera gönderir. Sonra bu bilgi Web Browser içinde monitöre yansıtılır. Sayfa gönderildikten sonra HTTP bağlantısı, yeniden açılabilmek üzere kapanır.
WORLD WİDE WEB'İN GELİŞTİRİCİSİ TİM BERNERS LEE KİMDİR?
8 Haziran 1955 tarihinde İngiltere'nin Londra kentinde dünyaya gelen Tim Berners-Lee, 1989'da CERN laboratuvarlarında HTML işaretleme dilini geliştirerek Dünya Çapında Ağ (WWW) olarak da tanımlanan bilgi paylaşım sistemini kurmuştur.
Aynı zamanda 1990 yılında ilk web tarayıcısı yazılımını geliştirmiştir. 1994 yılında ağ ile ilgili standartları dünya çapında belirleyecek açık bir kurum olan W3C'yi kurmuştur ve de başkanlığını yapmıştır. İnsanlık kültürüne katkılarından ötürü 2004 yılında kendisine kraliçe II. Elizabeth tarafından sör (sir) unvanı verilmiştir. Berners-Lee, şu anda Dünya Çapında Ağ Konsorsiyumu'nun (W3C) başkanı, MIT ve Oxford Üniversitesi'nde bilgisayar bilimi profesörüdür.