Çin'in Vuhan kentinden başlayarak tüm dünyayı etkisi altına alan yeni tip koronavirüs salgınında pozitif vaka sayıları hızla yükselmeye devam ediyor. Ekonomiden eğitime, ulaşımdan spora kadar tüm alanları olumsuz etkileyen hastalığın boyutları küresel çapta olumsuz seyrederken bilim insanları da salgını yok etmek adına çalışmalarına hız kesmeden devam ediyor.
Yetkililerin salgını bitirmek için uygulanabilecek en etkili yolun aşının bulunması olacağı konusunda görüş birliğine varmaları üzerine ülkeler, adeta yarış haline girerek çeşitli denemelerle aşıyı bulma çalışmaları yürütüyor. Bu kapsamda ABD, Almanya, Rusya, Çin gibi gelişmiş ülkelerin aşı çalışmaları oldukça konuşulurken ülkemizde de yerli ve milli aşı için geri sayıma başlandı.
YERLİ AŞI SON DAKİKA GELİŞMESİ
Erciyes Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mustafa Çalış tarafından yerli aşıya ilişkin olarak yapılan açıklamada, Faz - 1 çalışmalarının tamamlandığı ve ciddi bir yan etkiye rastlanmadığı belirtildi. Faz - 2'ye geçiş süreci için de tarih veren Prof. Çalış, "Kovid-19'a karşı Üniversitemiz tarafından geliştirilen ve Sağlık Bakanlığı tarafından desteklenen yerli aşımızın Faz-1 ikinci dozlaması bugün tamamlandı ve ciddi hiçbir yan etki görülmedi. Her şey yolunda giderse inşallah bu ay sonuna kadar Faz-2'ye geçmeyi planlamaktayız" dedi.
YERLİ AŞI NE ZAMAN?
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Kabine Toplantısı sonrası açıklamasında yerli aşı çalışmalarına ilişkin bilgi verdi. Erdoğan açıklamasında, "İnşallah önümüzdeki yılın ilk aylarında bu aşıyı milletimizin hizmetine sunmayı planlıyoruz." ifadelerini kullandı.
Sağlık Bakanı Dr. Fahrettin Koca, aşı çalışmalarında Türkiye'nin birçok gelişmiş ülke gibi kaynaklarını seferber etmiş durumda olduğunu belirterek,"Bugün ülkemizde Kovid-19'a karşı 16 ayrı aşı çalışması yürütülmektedir. Yerli aşı adaylarımız içinde 'inaktif', 'mRNA', 'vektör' ve 'virüse benzer parçacık' aşıları bulunuyor. Üniversitelerimiz ve yetkin merkezlerimiz tarafından yürütülen aşı geliştirme çalışmalarında 3 aşımız klinik aşamaya gelmiş, Kayseri Erciyes Üniversitesi ekibi tarafından üretilen aşı ise Faz-1 çalışmalarını tamamlamak üzeredir. Diğer aşı adaylarımız için de araştırma ürünü GMP sahibi tesislerde üretim safhasındadır. Çalışmalar olumlu sonuç verirse Nisan ayında ilk aşımızın Faz 3 ve yaygın uygulama aşamasına geçebilmeyi umuyoruz." ifadelerini kullandı.
Kendi çalışmaları tamamlanıncaya kadar, vatandaşa en erken dönemde aşı sağlama gayretinde olduklarını dile getiren Koca, hem inaktif aşılar hem de mRNA aşıları için görüşmelerin devam ettiğini kaydetti. Koca, şunları kaydetti:
"Belki şimdilik çiçek aşısının başarısına ulaşarak bu virüsü eradike edemeyebiliriz, difteri aşısının etkisi gibi yeni yetişen hekimlerimizin hiç görmediği bir hastalık haline getiremeyebiliriz, kızamık aşısı gibi vakaları parmakla sayılabilir, komplikasyonlarını hiç görmediğimiz hale getiremeyebiliriz. Ancak biz aşıların gücüne inanıyoruz, bilimsel çerçevede araştırmaların ortaya koyduğu sonuçlara itibar ediyoruz. Biz aşı ile bu hastalıktan da kurtulacağımıza inanıyoruz. Bilim çerçevesinde uygun yöntem ve çabayla insan ömrünün uzadığını, doğan her bebeğin hayata daha sağlıklı başladığını ve ortaya çıkan her yeni hastalıkla baş edebileceğimizi biliyoruz."
Twitter hesabından da sempozyuma ilişkin paylaşımda bulunan Koca, "Hacettepe Üniversitesi tarafından düzenlenen Uluslararası Katılımlı Ortak Aşı Sempozyumu'nda, katılımcılarla aşıyla ilgili gelişmeleri ve çalışmalarımızı paylaştık. Türkiye gerek aşı tedariğinde gerekse kendi aşısını geliştirmekte erken yol almıştır." ifadelerine yer verdi.
YERLİ AŞI ÇALIŞMASI YAPAN FİRMALAR
DSÖ kayıtlarına göre klinik deneme aşamasındaki aşılar dışında dünyada 139 aşı adayı da klinik öncesi değerlendirme aşamasında bulunuyor. Bunlar arasında Türkiye'den
- Ege Üniversitesi,
- Selçuk Üniversitesi,
- Erciyes Üniversitesi,
- Mehmet Ali Aydınlar Üniversitesi,
- Acıbadem Labmed Sağlık Hizmetleri A.Ş,
- Ankara Üniversitesi, Boğaziçi Üniversitesi,
- Bezmialem Vakıf Üniversitesi ve
- Ortadoğu Teknik Üniversitesi'nin aşı çalışmaları yer alıyor.