Yılbaşı için internette araştırma yapğılmaya başlandı. Peki Yılbaşı haram mı? Kutlamak müslümanlara haram mı? Yılbaşı bileti, çekilişi, ağacı, piyangosu haram mı? Tüm merak edilenler haberimizde...
YILBAŞI KUTLAMAK GÜNAH MI?
Her yılbaşı internette pek çok kişi;" Yılbaşı Haram mıdır? Yılbaşı kutlamak günah mıdır? Yılbaşı Noel midir? Yılbaşı ne demektir? Yılbaşı İslam dininde var mıdır?" gibi sözleri arıyor. Yılbaşı kavramı ile Noel Kavramı ülkemizde sıkça karıştırılsa da, dinimizde iki durum ile ilgili de hükümler mevcuttur. Her ne kadar yılbaşı kavramı ile noel kavramı aynı olmasa da, Batı ülkelerinin kültürlerinden gelme bu iki kavram da "ayet ve hadislerce" açıklanmış ve belirli hükümler konmuştur.
Noel Kavramı, Hristiyan Dünyası'nda Hz.İsa'nın dünyaya geldiği hafta yapılan belirli etkinliklere verilen isimdir. Noel Baba, Christmas, Hindi kesmek gibi pek çok "adet", Batı Dünyası'na ait kavramlardır ve Hristiyan dünyası'nın gelenekleridir. Noel Kutlamak ile ilgili dinimizdeki hükümler şöyledir;
Noel Kutlamak veya Noel ile ilgili birşeyler yapmak, başka dinlere benzemek anlamına gelmektedir. İslam dininin başka kutsal günleri vardır ve bu günlerde yapılacak başka ritüellerde vardır. İslam Dininde başka dinlere ve kültürlere benzemek kesinlikle yasaklanmıştır.
"Kim herhangi bir gruba benzeşirse o da onlardandır." (Ebu Davûd, Libas 4) hadisinde de belirtildiği gibi, Hristiyanlar'ın adetlerine uyum sağlamak ve onlara benzeşmek, İslam dininde kat'iyen yasaklanmıştır. Yine Maide Suresi 5. Ayet'te de belirtilmiştir ki; "...Sizden kim onları dost edinirse, oda onlardandır..." (Maide: 5/51)
YILBAŞI KUTLAMAK KONUSUNDA DİYANET NE DİYOR?
Noel Kavramı, 25 Aralık'ta Hz.İsa'nın doğumuna dair Hristiyanların gerçekleştirdiği etkinliklere verilen isimdir. Yılbaşı her ne kadar Noel ile aynı şey olmasa da, yine Batı Dünyası'na ait bir kavramın taşınması anlamına gelir. Biz Müslümanlar'ın takvimi "Hicri Takvim'dir". Günümüzde her ne kadar global bazı sebeplerden ötürü Miladi Takvim kullanılsa da, Müslümanların esas yılbaşısı Hicri Yılbaşı'dır ve bu gün ve gece dualar ve ibadetler ile ihya edilir.
Yılbaşı Kutlama kavramı genelde malayani işleri ifade eder. Yılbaşı kutlamaları ülkemizde de maalesef batı ülkelerinde olduğu gibi erkek ve kadınların bir arada bulunduğu ve dans edip, oyunlar oynadıkları bir ortamı ifade eder. Ayrıca tombala, piyango gibi haram olan işler de Yılbaşı Gecesi'ne aittir. Bu kutlama kültürü de ülkemize batı ülkelerinden transfer edilmiştir. Oysa İslam Dini'nin buna kesinlikle bir izni yoktur.
Yılbaşı Kutlamaları ve Piyango konusunda Diyanet İşleri Başkanlığı "Kendini ve yaratılış gayesini unutarak, değerlerimizle örtüşmeyen, insan hayatına katkısı olmayan gayrimeşru tutum ve davranışlar sergilemek bir mümine asla yakışmaz"
Ömür Sermayesi isimi Hutbe'de, Yılbaşı ile ilgili çok daha ilginç detaylara değinen Diyanet; "Unutmayalım ki ömür sermayesinden geçen bir yılın sonunda kendini ve yaratılış gayesini unutarak değerlerimizle örtüşmeyen, insan hayatına katkısı olmayan gayri meşru tutum ve davranışlar sergilemek bir mümine asla yakışmaz. Yeni bir yılın ilk saatlerinin başka kültürlere, başka dünyalara ait yılbaşı eğlenceleriyle israfa dönüştürülmesi ne kadar da düşündürücüdür. Sevap-günah, hayır-şer konularında muhasebe yapılması gereken saatlerin, emek harcamadan zengin olmak arzusuyla kumar, piyango gibi şans oyunlarıyla heba edilmesi ne kadar da üzücüdür. Yüce Rabbimiz, ömrümüzün kalan kısmını geçen kısmından daha hayırlı ve bereketli yaşayabilmeyi bizlere nasip eylesin. Hesabını veremeyeceğimiz bir hayat yaşamaktan hepimizi muhafaza eylesin." sözleri ile konuyu özetlemiş oldu.
MİLLİ PİYANGO ALMAK GÜNAH MI?
Diyanet ‘Piyango bileti almak kumardır ve haramdır' dedi. Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu, “Şans faktörüne dayalı olan piyango, toto, loto, iddia, müşterek bahis, ganyan gibi tertip ve oyunlar kumardır ve haramdır. Bu tür kumarların, geniş kitlelerin iştirak etmesi sebebi ile zararı daha da yaygın olmaktadır” açıklaması yaptı.
Açıklamada, “Taraflardan birisinin kazanıp diğerinin kaybetmesi esasına dayalı bütün şans oyunları kumar kapsamında değerlendirilip haram kılınmıştır. Zira bir taraf kaybederken, diğer taraf da hak etmeden kazanmaktadır. Buna göre şans faktörüne dayalı olan piyango, toto, loto, iddia, müşterek bahis, ganyan gibi tertip ve oyunlar da kumardır ve haramdır. Bu tür kumarların, geniş kitlelerin iştirak etmesi sebebi ile zararı daha da yaygın olmaktadır” denildi.
Diyanet, bu tür şans oyunlarının devlete getirdiği hasılat için ise “Bu tür oyunların hasılatından bazı kuruluş ve hayır kurumlarının yararlanması, onları meşru hale getirmez ve haramlık hükmünü değiştirmez. Bu yollardan birisiyle elde edilen kazançlar, sevap beklenmeyerek yoksullara veya hayır kurumlarına verilmelidir. Hz. Peygamber bu tür haram kazançların harcanmasının ve güya sadaka olarak verilmesinin mümkün olmayacağını haber vermiştir” dedi. Bu konudaki görüş Diyanet İşleri Başkanlığının internet sitesine de konuldu.
YILBAŞI AĞACI GÜNAH MI?
Hristiyanlar'ın yılbaşından bir hafta önce kutladığı dini bayram olan Noel, Türkiye'de de bambaşka bir heyecan yaşattı. Sokaklar ve caddeler "Noel Babalar" ve çam ağacı süslemelerinin yaydığı ışıltıyla aydınlandı. Özellikle mağazalar, yılbaşı ağacı sipariş verenlere yetişemez hale geldi. Firmalar çam ağaçları ve süslemelerini adeta yok sattı, stoklar tükendi. Bu tablo ise "Çam ağacı süslemek caiz midir, değil midir?" sorusunu gündeme getirince, gözler ilahiyatçılara çevrildi.
Bazıları, çam ağacı süslemenin günah olmadığını söylerken, bazıları ise aksi yönde görüş bildirdi. İşte gündeme damga vuran yorumlar:
Diyanet'in fetva hattı:
SÜSLEMEK GÜNAHTIR...
Biz Müslümanlar, Kurban Bayramı'nda kurban alıp, başına kına yakar, keseriz. Bu bizim dinimizin alameti. Noel ağacı alıp süslemek ise dinimizin alameti değil. Biz niye Hristiyanlar'ın ağacını alalım? Ağaç onların olsun. Herkes kendi işini yapsın. Noel ağacı almak ve süslemek günahtır.
İsmail NACAR
BİZE AİT DEĞİL
Çam ağacı, dinimizce kesilmez. Çam ağacı süslemek, batı dünyasının telaşıdır. Tarihsel değerlerimizle de bir ilgisi yoktur. Doğaya zarar vermek katliamdır. Noel kutlamak bizim örf ve adetimiz değildir. Yeni yıla girerken, nefis muhasebesi yapmak gerek. Biz ne doğuluyuz ne batılıyız, cami ile kilise arasında kaldık.
Prof. Dr. Hayri KIRBAŞOĞLU
KESMEYİN AMA...
Hristiyanlar, Müslümanlar'a ait geleneklere olumlu bakmaz. Biz niye olumlu bakalım. İslami kesim, şu anda savrulma, dejenerasyon sürecinde. Müslümanlar kimlik krizi yaşıyor. Evinde oturup kutlasın, yesin, içsin ama Hristiyan kültürü olduğu unutulmasın. Ağaç kesmek yerine, plastik ağaç süsleniyorsa sorun yok.
Dr. Tayyar ALTIKULAÇ
HİÇBİR SAKINCASI YOK
İnsanın zararına olan şeyler günah, yararına olan şeyler ise helaldir. Yılbaşı için ağaç süslemenin hiçbir sakıncası bulunmamaktadır. Tabii "doğa katliamına" neden olmuyorsa. Bunu önlemek için de plastik ağaçların tercih edilmesi hayati önem taşımaktadır.
Prof. Dr. İlhami GÜLER
İSRAF OLARAK GÖRÜYORUM
Türkiye'de çok ciddi bir ağaç katliamı var. Bu bağlamda, bir gecelik eğlence için çam ağacı kesmeyi israf olarak görüyorum. Bu israf Tanrı'ya, doğaya karşı yapılan israftır. Bu yapılmadığı sürece İslam, insanların eğlenmesine karşı çıkmaz.
İlahiyatçı Ali Rıza DEMİRCAN
BATI KÜLTÜRÜNÜN ESERİ
Batı kültürü her aşamada hayatımıza hakim oldu. Çam ağacı süslemek tek başına günah olarak nitelenemez. Ancak içine alkol, kumar ve dans girince iş değişebiliyor. Dolayısıyla burada niyet çok önemlidir.
KÜLTÜREL ETKİLEŞİM
Psikolog Şükrü Alkan: ÇAM ağacı süsleme geleneği, "kültürel etkileşimin" bir sonucudur. Ancak kişiler bunun bilincinde olmalı. Aksi halde yabancılaşma kaçınılmaz olur.
Sosyolog Doç. Dr. Mazhar Bağlı: Yılbaşı kutlamak, sosyolojik açıdan dejenerasyon olmaz. Toplumlar etkileşim halinde ve bu durumda farklı adetler ediniliyor. Batıdan doğuya etkileşim söz konusu. Tek başına "dini ritüel" olarak algılanmamalı.
YILBAŞI VE NOEL ARASINDAKİ FARK NEDİR?
Yılbaşı kutlamaları yeni gelen yılı karşılamak amacıyla yapılır. Ancak günümüzde yılbaşı kutlamaları ile Noel Bayramı karıştırılmakta. Noel, Hristiyanlık inancında Hz. İsa’nın doğumunu kutlamak amacı olan bir bayramdır. Noel arifesi 24 Aralık’tır ve 25 Aralık’ta başlayan bayram hafta boyunca devam eder. İngilizcede Noel anlamına gelen Christmas’ta kullanılmaktadır. Ermeni Kilisesi gibi bazı Doğu Ortodoks Kiliseleri, Jülyen takviminde 25 Aralık’a denk gelen 6 Ocak’ı Noel olarak kutlarlar. Ancak genel olarak miladi takvime göre 25 Aralık Noel olarak kutlanır. Noel dini bir bayram özelliği taşımasına rağmen ‘yılbaşı’ böyle bir özellik taşımamakta. Yılbaşı Türkiye dahil çoğu ülkenin kabul ettiği miladi takvimin son gününden ilk gününe geçiş gecesidir. 1 Ocak bu takvime göre yılın ilk günüdür. Hicri Takvime göre ise yılbaşı Muharrem ayının 1′inde gerçekleşir. Hicri Takvim bir Ay takvimi olduğundan 354 güne denk gelir, dolayısıyla Miladi takvime göre yılbaşı her yıl 11 gün önce gerçekleşir.
.