Borçlanılan Yurtdışı Süreleri Dikkate Alınarak Malullük, Yaşlılık Ve Ölüm Aylığı Almanın Şartları Nelerdir?
Borçlanılan sürelere göre malullük, yaşlılık veya ölüm aylığı bağlanabilmesi için;
Yurda kesin dönülmüş olması, Tahakkuk ettirilen borçtan aylık bağlanmasına yetecek en az süre/gün karşılığı kadar ödeme yapılması, Mülga sosyal güvenlik kanunların/kanunlarının yürürlükteki veya 5510 sayılı Kanun hükümlerine göre aylığa hak kazanılmış olması, Kuruma yazılı başvuruda bulunulması şarttır.
Yurda Kesin Dönülmüş İbaresinden Kastedilen Nedir?
Aylık tahsis talebinde bulunanların yurtdışındaki çalışmalarının sona ermesini, ikamete dayalı bir sosyal sigorta ya da sosyal yardım ödeneği almamaları durumunu ifade etmekte olup, mutlak ifadesi ile yurda giriş yaptıktan sonra bir daha yurtdışına çıkmama durumunda kullanılmamaktadır.
Aylık Bağlama Şartlarından Biri Olan “Kesin Dönüş” İbaresinin Tanımında Yer Alan “Sosyal Sigorta Ödeneği” Ve “Sosyal Yardım Ödeneği” Kavramları Ne İfade Etmektedir?
Sosyal sigorta ödeneği deyimi, çalışma yaşamı süresince karşılaşılan hastalık, iş kazası, meslek hastalığı veya işsizlik gibi riskler nedeniyle iş göremezlik veya işsizlik gibi adlar altında yapılan ödenekleri kapsamaktadır.
Sosyal yardım ödeneği ibaresi, bulunulan ülke mevzuatı kapsamında, geçimlerini sağlayacak hiçbir gelirleri olmayan veya mevcut gelirleriyle geçimlerini sağlamakta güçlük çeken kişilerin asgari geçim düzeyi ile sınırlı olmak üzere geçimlerinin sağlanması amacıyla kamu kurum ve kuruluşları tarafından muhtaçlık durumuna ve süresine göre ödenen ikamet şartına bağlı nakdi yardımları, ifade etmektedir.
Aylığa hak kazanılmasına engel teşkil eden her iki ödeneğin ortak özelliği, ikamete dayalı olmasıdır. Diğer bir anlatımla, ilgilinin ikametini Türkiye’ye nakletmesi ile kesilen ödenekler, 3201 sayılı Kanun kapsamında değerlendirilemeyeceğinden, ikamet şartına bağlı olmayan bu nitelikteki sosyal sigorta ya da sosyal yardım ödeneği alanlara diğer şartlarla aylık bağlanabilmektedir.
Borçlanılan Yurtdışı Süreleri Dikkate Alınarak Malullük, Yaşlılık Ve Emekli Aylığı Almak İçin İlk Olarak Ne Yapılmalıdır?
Yurtdışı hizmet borçlanması işlemleri tamamlandıktan sonra aylık alabilmek için Tahsis Talep ve Beyan Taahhüt Belgesi ve 3201 Sayılı Kanuna göre Aylık Talebinde Bulunanlara Mahsus Beyan ve Taahhüt Belgesi doldurulması gerekmektedir.
Tahsis Talep ve Beyan Taahhüt Belgesi , Sosyal Güvenlik İl Müdürlükleri /Sosyal Güvenlik Merkezlerinden temin edilebileceği gibi, başvuru sahiplerince Sosyal Güvenlik Kurumu web sayfasından da temin edilerek doldurulması gerekmektedir.
Aynı şekilde, 3201 Sayılı Kanuna göre Aylık Talebinde Bulunanlara Mahsus Beyan ve Taahhüt Belgesi , Sosyal Güvenlik İl Müdürlükleri /Sosyal Güvenlik Merkezlerinden temin edilebileceği gibi, başvuru sahiplerince Sosyal Güvenlik Kurumu web sayfasından da temin edilerek doldurulması gerekmektedir.
Tahsis Talep ve Beyan Taahhüt Belgesi ve 3201 Sayılı Kanuna Göre Aylık Talebinde Bulunanlara Mahsus Beyan ve Taahhüt Belgesini Doldurduktan Sonra Ne Yapılmalıdır?Aylık başvurularında bizzat müracaat etme şartı kaldırılmıştır. Gerekli belgeler, usulüne uygun doldurulup imzalandıktan sonra borçlanma işlemlerinin yapıldığı Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü/ Sosyal Güvenlik Merkezlerine doğrudan başvuru yoluyla verilebileceği gibi, yurtiçi veya yurtdışından posta yolu ile de gönderilebilir.
Sadece yurtdışından başvuruda bulunacak olanlar için güncel tarihli hizmet belgesinin ibrazı istenmektedir.
Tahsis talep tarihinden önceki bir ay içinde düzenlenen hizmet belgeleri, güncel tarihli belge olarak kabul edilmektedir.
Yurda kesin dönüş yaptıktan sonra aylık talebinde bulunanların ibraz edecekleri hizmet belgesinin ise güncel tarihli olmasında bir zorunluluk bulunmamaktadır.
Aylık Talep Tarihinde ve Aylık Alma Sürelerinde Türk Vatandaşı Olma Şartı Var Mıdır?
08/05/2008 tarihinden sonra 3201 sayılı Kanundan yararlanmak suretiyle aylık bağlanması için yapılacak başvuru tarihi itibariyle ya da aylık alma süresince Türk vatandaşı olma şartı aranmamaktadır.
Borçlanılan Yurtdışı Süreleri De Dikkate Alınarak Aylık Bağlandıktan Sonra Yurtdışına Çıkılmak İstendiğinde Herhangi Bir Bildirim Yapılmalı Mıdır?
Borçlandıkları süreler dikkate alınarak malullük, yaşlılık ve emekli aylığı bağlananlardan altı aydan daha uzun süre yurtdışında bulunmuş olanlar, yurtdışında çalışıp çalışmadıklarını ve ikamete dayalı bir sosyal sigorta ya da sosyal yardım ödeneği alıp almadıklarını gösterir belgeleri, “3201 sayılı Kanuna Göre Aylık Alanlara Mahsus Yoklama Belgesi ” ile birlikte söz konusu altı aylık sürenin dolduğu tarihten sonra üç ay içinde Kuruma vermek zorundadırlar.
Bağlanan Aylıklar Hangi Durumda Durdurulur veya Kesilir, Sonrasında Yapılan İşlemler Nelerdir?
“3201 sayılı Kanuna Göre Aylık Alanlara Mahsus Yoklama Belgesi " ni süresi içinde Kuruma vermediği tespit edilenlerin aylıkları, bildirim yapılmaksızın söz konusu belgenin intikaline kadar durdurulmaktadır.
Buna göre; borçlandıkları sürelere istinaden aylık bağlananların aylıkları, yurtdışında yabancı ülke mevzuatına tabi çalışmaya, ikamete dayalı bir sosyal sigorta yada sosyal yardım ödeneği almaya başladıkları, Türkiye’de sosyal güvenlik kanunlarına göre sigortalı olarak çalışmaya başladıkları tarihten itibaren kesilmektedir.
3201 sayılı Kanuna göre yurtdışı sigortalılık sürelerini borçlandıktan sonra aylık talebinde bulunanlardan aylığın başlangıç tarihi itibariyle yurtdışında çalışmalarını sürdürdüğü aylık bağlanmadan önce tespit edilenlerin talepleri reddedilmektedir. Bunlara, yurtdışındaki çalışmaların sona ermesi kaydıyla yapacakları yeni tahsis taleplerine göre aylık bağlanmaktadır.
3201 sayılı Kanuna göre yurtdışı sigortalılık sürelerini borçlanmak suretiyle aylık bağlananlardan aylığın başlangıç tarihi itibariyle yurtdışındaki çalışmalarının sona ermediği aylık almakta iken tespit edilenlerin aylıkları, aylık bağlanması için gerekli olan yurtdışındaki çalıştığı işten ayrılma şartının yerine gelmemesi gerekçesiyle başlangıç tarihinden itibaren iptal edilmekte, ancak, yurtdışındaki çalışmanın sona erdiği tarih, tahsis talep tarihi olarak kabul edilerek bu tarihi takip eden aybaşından geçerli olmak üzere yeniden hesaplanmaktadır.
3201 sayılı Kanuna göre aylık almakta iken yeniden yurtdışında çalışmaya başladıklarının çalıştıkları sürede tespiti halinde, aylıklar, çalışmanın başladığı tarihi takip eden ödeme dönemi başından geçerli olmak üzere kesilmekte, çalışmanın sona ermesi kaydıyla yapılacak olan yeni tahsis talebine göre, varsa aylıklarda meydana gelen artışlar da uygulanmak suretiyle çalışmanın sona erdiği tarihi takip eden ödeme dönemi başından geçerli olmak üzere yeniden ödenmeye başlanmaktadır. Yurtdışında çalışıldığının, çalışmanın sona erdiği tarihten sonra tespiti halinde ise kesilmeksizin aylıkların ödenmesine devam edilmekte, ancak çalışma süresince ödenen miktarlar yersiz ödeme olarak kaydedilmektedir.
Aylıkları durdurulanların Kuruma ibraz edecekleri belgelerden ya da Kurumca yapılacak olan araştırma sonucunda, yurtdışında;
a) Çalışmadıkları, ikamete dayalı bir sosyal sigorta ya da sosyal yardım ödeneği almadıkları tespit edilenlerin aylıkları, durdurulduğu tarihten geçerli olmak üzere ödenmektedir.
b) Çalıştıkları, ikamete dayalı bir sosyal sigorta ya da sosyal yardım ödeneği aldıkları tespit edilenlerin aylıkları kesilerek yersiz yapıldığı tespit edilen ödemeler 5510 sayılı Kanunun 96 ncı maddesi hükümlerine göre geri alınmaktadır.
( Kaynak: SGK Resmi Web Sitesi )