Küçümseyip terkeden, rağbet etmeyen anlamına gelen zahid, tasavvufta, dünyaya rağbet etmeyen, dünyadan el-etek çekerek kendini bütünüyle âhirete ve Hakk’a veren, mala, mülke, makama ve şöhrete değer vermeyen, dünyayı âhirete tercih eden kimse demektir. Kur’an’da bir yerde geçen zahid kelimesi rağbet etmeyen anlamında kullanılmıştır (Yusuf, 12/20).
“Zikir” kavramı hakkında bilgi verir misiniz?
Sözlükte anmak, hatırlamak, yâd etmek anlamına gelen zikir, ıstılahta, Allah’ı anmak ve hatırlamak, onu unutmamak ve gaflet halinde olmamak, Allah kelimesini ve tekbir, tehlil, tesbîh, tahmîd cümlelerini tekrarlamak demektir. Zikir, Allah’ın yüceliğini dile getirmek ve manevi yetkinliğe ulaşmak amacıyla yapılır. Zikrin çoğulu ezkâr ve zükûrdür. Zikir, aynı kökten gelen kelimelerle birlikte, Kur’an’da üç yüze yakın yerde geçmektedir. Bu âyetlerde “Allah’ı zikir” emredilmiş (Bakara, 2/152), Allalh’ı zikreden mü’minlerden övgüyle söz edilmiş ve kendileri için mağfiret ve büyük mükâfatlar bulunduğu müjdesi verilmiştir (Ahzâb, 33/35). Hz. Peygamber (s.a.s.) de zikrin en faziletlisinin lâ ilâhe illallah olduğunu (İbn Mâce, Edeb, 25) söyleyerek tevhid kelimesi ile zikirde bulunmanın önemine dikkat çekilmiştir. Zikir, dil, kalp ve beden ile olmak üzere üç çeşittir. Dil ile zikir, Allah’ı güzel isimleri ile anmak, O’na hamdetmek, tesbihte bulunmak, dua etmek ve Kur’an okumaktır. Beden ile zikir, bütün organların Allah’ın emirlerine uyması ve yasaklarından kaçınması ile olur. Kalp ile zikir ise Allah’ı gönülden çıkarmamaktır.
Kaynak: Diyanet İşleri Başkanlığı