Sultanbeyli depreme dayanıklı mı? Sultanbeyli'de deprem riski nedir? 2000 yılı öncesi ve sonrası kaç bina var?

Kahramanmaraş’ta 9 saat arayla meydana gelen iki büyük deprem sonrası, uzmanlar olası İstanbul depremine dikkat çekti. 1999 depreminden büyük yara alan İstanbul’da olası bir deprem için bir çok senaryo hazırlandı.

Bu çerçevede İstanbul Büyükşehir Belediyesi, Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü ile birlikte İstanbul'un Sultanbeyli Olası Deprem Kayıp tahminleri Kitapçığı yayınladı. Kitapçıkta bir çok senaryo ele alındı.

Kitapçıkta yer alan bilgilere göre bu risk haritasında deterministik yaklaşım baz alındığı kaydedilirken Mw= 7.5 büyüklüğündeki deprem senaryosu kullanılarak sonuçlar oluşturulduğu aktarıldı.

Sultanbeyli’de 2000 yılı öncesi ve sonrası kaç bina var?

Bina envanteri derlenmesi için gerekli olan veriler İBB kurumsal mekânsal bilgi altyapısından CBS tabanlı olarak temin edilmiştir. Bina verileri CBS tabanlı alan geometrisi olup, ITRF96TM30 koordinat sistemindedir

Sultanbeyli için yayınlanan rapor bina yapım yılı 1980 öncesi yüzde 1 ile 458 adet bina, 1980-2000 arası yüzde 67 ile 22 bin 817 bina, yapım yılı 2000 sonrası ise yüzde 32 ile 10 bin 646 adet bina olduğu görülüyor.

Aşağıdaki raporda ise binaların kaç katlı olduğunu gösteren bir veri gösteriliyor.

Sultanbeyli depreme dayanıklı mı?

Yayınlanan kitapçıkta 7.5 şiddetinde bina yapım yılı baz alınarak oluşturulan risk analizinde aşağıdaki tabloya yer verilmiştir. Raporda Sultanbeyli genelinde çok ağır hasarlı 109, ağır hasarlı 648, orta hasarlı 3 bin 949, Hafif hasarlı ise 8 bin 225 şeklinde yer aldı.

Mahalle mahalle daha detaylı bilgi için aşağıdaki tablo paylaşılmıştır.

MAHALLE ADI	ÇOK AĞIR HASARLI	AĞIR HASARLI	ORTA HASARLI	HAFİF HASARLI
ABDURRAHMANGAZİ	14	68	389	781
ADİL	2	12	96	265
AHMET YESEVİ	8	45	292	677
AKŞEMSETTİN	4	29	182	377
BATTALGAZİ	9	58	368	789
FATİH	6	40	256	518
HAMİDİYE	12	67	379	702
HASANPAŞA	6	36	217	461
MECİDİYE	7	42	260	568
MEHMET AKİF	12	60	362	743
MİMAR SİNAN	3	26	178	436
NECİP FAZIL	8	52	285	512
ORHANGAZİ	7	41	223	410
ŞALGAMLI DEVLET ORMANI	0	0	0	0
TEFERRÜÇ TEPE ORMANI	0	0	0	0
TURGUT REİS	3	23	168	417
YAVUZ SELİM	8	49	294	569
TOPLAM	109	648	3.949	8.225

Sultanbeyli'de ne kadar can kaybı olur?

Bu çalışmada can kaybı ve yaralanma hesaplarında, HAZUS-MH MR4 (2003, ve daha önceki HAZUS versiyonları) yaklaşımı kullanılmıştır. Bu yöntem bina hasarı ile ölüm ve yaralanmalar arasında doğrudan ilişki kurmaktadır.

MAHALLE ADI	CAN KAYBI SAYISI	AĞIR YARALI SAYISI	HASTANEDE TEDAVİ SAYISI	HAFİF YARALI SAYISI
ABDURRAHMANGAZİ	11	7	36	85
ADİL	0	0	5	19
AHMET YESEVİ	6	2	23	57
AKŞEMSETTİN	2	1	11	30
BATTALGAZİ	4	2	23	63
FATİH	5	2	20	48
HAMİDİYE	10	6	36	83
HASANPAŞA	4	3	17	42
MECİDİYE	4	3	17	46
MEHMET AKİF	10	5	34	78
MİMAR SİNAN	0	0	5	24
NECİP FAZIL	5	2	21	51
ORHANGAZİ	6	3	22	51
ŞALGAMLI DEVLET ORMANI	0	0	0	0
TEFERRÜÇ TEPE ORMANI	0	0	0	0
TURGUT REİS	1	0	10	29
YAVUZ SELİM	5	2	20	50
TOPLAM	73	38	300	756

HAZUS-MH MR4 (2003) yöntemi kapsamında, her bir yaralanma derecesine tekabül eden bina sakinlerinin yaralanma oranları, binaların hasar derecelerine göre değişik bina sınıfları için sunulmaktadır. Bu oranlar gözlemsel verilere ve verinin olmadığı durumlarda uzman yorumuna dayanmaktadır. Her bir bina sınıfı için, her bir hasar seviyesindeki bina sayısı bu tür binalarda bulunan ortalama nüfus ve ilgili bina sakinlerinin yaralanma oranı ile çarpılarak ilgili yaralanma seviyesindeki kişi sayısı tahmin edilir.

Kullanılan tüm modellerin mevcut bilgi birikimi ve gözlemleri yansıttığı ancak deprem can kaybı ve yaralanmalarındaki büyük belirsizlikler nedeniyle hata payları içerebileceği ifade edilmelidir.

Sultanbeyli geçici barınma risk analizi

Deprem nedeni ile meydana gelen bina hasarlarının en önemli sonuçlarından birisi, binaların sağladığı en temel ihtiyaç olan barındırma özelliğini kaybetmeleridir. Bu nedenle bir senaryo depremi sırasında oluşabilecek bina hasarlarının tahminini takiben kullanılamayacak durumda olan konutlarda ikamet eden hane sayısı ile ilişkili olarak, acil barınma ihtiyacı konusunda değerlendirmeler yapılabilir. 1999 Kocaeli depremi sonrasında, bina hasarı ve barınma ihtiyacına dair İstanbul’da da gözlemlenen en önemli husus, depremin hemen sonrasında, hasarlı olmasa dahi insanların binalara girmekten ve orada yaşamaktan korkmasıdır. Bu nedenle, depremi takip eden ilk günlerde, azımsanmayacak ölçüde bir barınma ihtiyacı olacaktır.

MAHALLE ADI	GEÇİCİ BARINMA İHTİYACI HANE SAYISI
ABDURRAHMANGAZİ	1.763
ADİL	578
AHMET YESEVİ	1.305
AKŞEMSETTİN	631
BATTALGAZİ	1.470
FATİH	1.112
HAMİDİYE	1.651
HASANPAŞA	955
MECİDİYE	1.075
MEHMET AKİF	1.581
MİMAR SİNAN	626
NECİP FAZIL	1.082
ORHANGAZİ	918
ŞALGAMLI DEVLET ORMANI	0
TEFERRÜÇ TEPE ORMANI	0
TURGUT REİS	742
YAVUZ SELİM	1.146
TOPLAM	16.635

Olası İstanbul depremi sonrasında bu tür acil barınmaya ihtiyaç duyacak olan aile sayısının tahmininde, çok ağır, ağır ve orta hasarlı konut türü binalardaki hane sayısı kullanılmıştır. Bu doğrultuda Mw=7.5 senaryo depremi için Sultanbeyli ilçesi geçici barınma ihtiyacı mahalle bazlı değerleri Tablo 5-4 ve dağılım haritası, Şekil 5-14’te verilmiştir.

Sultanbeyli Deprem Riski Nedir, Zemin Sağlamlığı Nedir?

Bu raporun yayınlamasıyla Sultanbeyli’te hangi mahallelerin zemininin daha sağlam olduğu da ortaya çıktı. Aşağıdaki tabloda mavi daha sağlam, kırmızı ise daha kötü zemini ifade etmekte olduğu gözüküyor.

Kaynak: Bu sayfada yer alan tüm istatistiksel veriler İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin yayınladığı "Sultanbeyli Olası Deprem Kayıp Tahminleri Kitapçığı"'ndan elde edilen verilere dayandırılarak yayınlanmıştır.