Ulaştırma Bakanlığı'ndan İstanbul Havalimanı'na ilişkin açıklama!

Ulaştırma Bakanlığı yaptığı açıklamada ""İstanbul Havalimanı'na yönelik gazeteci etiğine sığmayan asılsız iddialarla olumsuz algı oluşturulmaya çalışılmakta." dedi ve "Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü'nün İstanbul Havalimanını güvenlik zaafiyetleri çerçevesinde incelemeye aldığı söylentileri asılsızdır." ifadelerini kullandı.

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı'nın İstanbul Havalimanı'yla ilgili açıklamasının tamamı şu şekilde; 

Bazı basın yayın kuruluşlarında yer alan Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü (ICAO)'nün İstanbul Havalimanı'nı güvenlik zaafiyetleri çerçevesinde incelemeye aldığı yönündeki asılsız iddialar üzerine aşağıdaki açıklamanın yapılması gerekli görülmüştür.

Türkiye ekonomisine ve istihdamına sağladığı ciddi katkılarla ülkemizin göz bebeği dev projelerinden biri olan İstanbul Havalimanı'na yönelik, gazetecilik etiğine sığmayan asılsız iddialarla olumsuz algı oluşturulmaya çalışılmakta, bu anlayış ile projenin değerinin vatandaşların gözünde düşürülmesinin hedeflendiği üzüntüyle görülmektedir.

17 yılda Türk sivil havacılığı büyük bir atılım gerçekleştirmiş, hatta tahminlerin ötesinde çok hızlı bir gelişme göstererek, ulusal ve uluslararası alanda büyük başarılara imza atmıştır. 2002 yılında 2 merkezden 26 noktaya gerçekleştirilen iç hat seferleri, bugün 7 merkezden toplam 56 noktaya uçuş gerçekleştirilmeye başlandı. Son on yılda uluslararası hava taşıma sektöründe Türkiye, dünya ortalamasının 3 katı büyüdü. Bu gelişmeler ışığında 2003 yılında 34,4 milyon olan yolcu sayısı rekor kırarak 210 milyona ulaştı. Havacılıkta ülkemizin yaşadığı büyümeden en çok payı ise kuşkusuz İstanbul almış bulunuyor. 

Tam kapasite ile çalışan Atarürk Havalimanı, son yıllarda talepleri karşılamaktan çok uzak olması nedeniyle bir süredir yurtdışından birçok şehre yeni slot verilemiyordu. Transfer yolcuda pazar payı yüzde 66’yı bulan Avrupa-Asya-Afrika-Ortadoğu koridoru için büyük önem taşıyan dev uçaklar zaten Atatürk Havalimanı’na inemiyordu. Bu durumun önceden tespit edilmesi ile başlatılan İstanbul Havalimanı, ülkemiz için sadece ilave bir hizmet kapasitesi oluşturmakla kalmamaktadır. İstanbul Havalimanı bir topla-dağıt-işle-aktar (hub) havalimanı olarak Türkiye'ye ekonomik ve sosyal değer katmaktadır.  

Bununla beraber ICAO üyesi olup gerek emniyet gerekse de güvenlik alanlarında ICAO tarafından yürütülmekte olan Küresel Emniyet Gözetimi Denetim Programı (USOAP) ve Küresel Güvenlik Denetim Programı (USAP) kapsamında denetimler yapılmaktadır. Ülkemiz, ICAO tarafından güvenlik alanında son olarak 4-11 Aralık 2014 tarihleri arasında denetlenmiş,  %93.63 uyumluluk oranı ile denetimden başarıyla geçmiş olup; uygulama ve mevzuat uyumluluğu açısından en başarılı ülkelerden bir tanesidir.

Ayrıca ülkemiz, 2008 ve 2014 yıllarında ICAO tarafından yapılan denetimlerde etkin uyumluluk oranını yüzde 64.9’dan yüzde 93.63’e yükselterek “ICAO Başkanlık Konseyi Havacılık Güvenliği Sertifikası” almaya hak kazanmıştır. 

Bununla beraber haberlerde iddia edildiğinin aksine ICAO’nun, denetimler sonucunda bir havaalanını kapatma, operasyonları kısmen veya tamamen durdurma, bir ülkeye idari yaptırım veya ceza uygulama yetkisi bulunmamaktadır. 

ICAO tarafından 27 Haziran 2019 tarihinde “ICAO Küresel Güvenlik Denetim Programı (USAP) 2020 Faaliyet Planı” konusunda yayımlanan elektronik bültende 2020 yılı içerisinde güvenlik denetimine tabii tutulacak ülkelerin listesi duyurulmuştur. Söz konusu planlamada Asya Pasifik bölgesinden 9, Doğu ve Güney Afrika’dan 5, Avrupa’dan aralarında Türkiye'nin de bulunduğu 9, Ortadoğu’dan 4, Kuzey Amerika’dan 6, Güney Amerika’dan 2, Batı ve Merkezi Afrika’dan 3 ülkenin denetleneceği belirtilmiştir. 

ICAO genellikle ülkeleri 2-4 yıl aralığında denetimlere tabii tutmakla birlikte  hangi ülkenin hangi sıklıkta denetleneceğine risk değerlendirmesi, ülkenin geçmiş denetimlerinde uyumluluk durumu ve bulgularını kapatma durumuna göre karar vermektedir. Ülkemizin son denetimdeki uyumluluk oranı yüksek olduğu için 6 yıl aradan sonra tekrar ICAO tarafından denetlenecektir. 

Diğer yandan yine aynı haber kaynaklarında IATA‘nın da İstanbul Havalimanı’nı incelemeye aldığı ve denetleyeceği iddiaları yer almaktadır. IATA bilindiği üzere havayolu işletmelerinin oluşturduğu bir sektör STK’sı olup herhangi bir ülkeyi veya havaalanını denetleme gibi bir görevi ve yetkisi bulunmamaktadır. 

Sonuç olarak ne ICAO ne de IATA’nın İstanbul Havalimanı ile ilgili bir denetimi ya da herhangi bir olumsuz görüşü bulunmamaktadır.  

Söz konusu haberlerin, eksik bilgiden kaynaklanan  kamuoyunu yanıltıcı iddialar içerdiği değerlendirilmektedir.