Uzman İsim yanığın üzerine asla sürmeyin dedi! Asla yapmayın!
Bayındır Söğütözü Hastanesi Acil Servis Bölümünden Dr. Gökhan Şahin, Yoğurt, diş macunu gibi ürünler kesinlikle yanık üzerine sürülmemesi gerektiğini ve bu tip uygulamaların yanıktaki hasarı ve enfeksiyon riskini artıracağını söyledi.
Bayındır Sağlık Grubu'ndan yaptığı açıklamada, deride gerçekleşen yanıklar sonucu yaşanan vücut fonksiyonlarında bozulmaların hayati tehlike oluşturabildiği ve bu sebeple yanıklara ilk yardım tedavisi uygulanmasının oldukça önemli olduğu anlatıldı.
Açıklamada, yanıklarda uygulanması gereken ilk yardım tedavisi hakkında değerlendirmeleri yer alan Dr. Gökhan Şahin, sıcak (alev, buhar), soğuk, elektrik, radyasyon, sürtünme veya kimyasal ajanlara maruz kalarak derinin hasara uğramasının yanık olarak tanımlandığını belirtti.
Yanığın, vücut ısısının bariyeri olan derinin hasar görmesi sonucunda vücudun ısı ve sıvı dengesinin bozulmasına ve enfeksiyonların oluşmasına neden olacağını söyleyen Şahin, bu sebeplerle vücut fonksiyonlarında yaşanan bozulmaların hayatı tehdit edecek durumları ortaya çıkarabileceğini söyledi.
Hangi ve nasıl yanık türlerinde ilgili tedavi merkezine başvurulması gerektiğine değinen Şahin, "Tanıklar derinse, derinin kuru ve kösele görünüme dönmesine neden olmuşsa, yanma sonrasında siyahlaşma, beyazlaşma gibi renk değişiklikleri varsa, çapı 8 santimetreden büyükse veya eller, ayaklar, yüz, kasık, kalça ya da büyük bir eklemi kaplıyorsa, bu tip yanıklar ciddi yanık olarak değerlendirilir ve tedavi için yanık merkezi olan bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır." dedi.
YANAN YERİ 20 DK SOĞUK SUDA BEKLETİN
Dr. Gökhan Şahin, yanıklarda ilk yardımın en önemli faktörlerden biri olduğunu ve hayati önem taşıdığını belirterek, uygulanması gereken ilk yardım adımlarını şöyle sıraladı:
"İlk önce yanma işlemi durdurulmalıdır. Yanan kişi ısı kaynağından uzaklaştırılmalı, elbiseler tutuşmuşsa sırasıyla 'dur, yat ve yuvarlan' yöntemiyle kıyafetlerdeki alevler söndürülmelidir. Yanan giysiler ve yanık yerdeki takılar çıkarılmalıdır. Kıyafetler cilde yapışmışsa bölge soğutulmalı, cilt zarar görmemişse sağlam cildi korumak için yanık ve soğutulmuş kıyafet uzaklaştırılmalıdır. Yanık veya haşlanmış bölge olabildiğince çabuk soğutulmalıdır. Yanık yer en az 20 dakika veya ağrı rahatlayana kadar akan soğuk suyun altında tutulmalıdır."
Şahin, yanık 20 dakika soğutulduğunda bölgenin temiz streç filmle gevşek bir şekilde sarılması gerektiğini söyledi ve temiz plastik bir torbanın yanık yerin kapatılması için kullanılabileceğini söyledi.
YANIK ÜZERİNE ASLA YOĞURT VE DİŞ MACUNU SÜRMEYİN
Yanık yerin üzerine buz, krem veya jel gibi ürünlerin de uygulanmaması gerektiğini vurgulayan ve yoğurt, diş macunu gibi ürünler kesinlikle yanık üzerine sürülmemesi gerektiğini söyleyen Şahin "Bu tip uygulamalar yanıktaki hasarı ve enfeksiyon riskini artırır. Ayrıca su dolu kabarcıklar enfeksiyon riskini artıracağı için patlatılmamalıdır. Yanık yer kalp seviyesinin üzerinde tutulmalıdır. Ağrı için ağrı kesici alınabilir. En kısa sürede en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır." önerilerinde bulundu.
YANIK TİPLERİ NASIL SINIFLANIR?
Dr. Şahin, yanığın şiddetinin derecesine ve vücuttaki yanık tutulum alanına göre değiştiğini, birinci derece yanıkta sadece derinin en üst tabakasının etkilendiğini, bu yanıklarda kızarıklık ve ağrı gibi şikayetlerin görüldüğünü aktardı.
İkinci derecede yanıklarda ise üst ve orta derinin, üçüncü derecede derinin tüm katlarının etkilendiğini belirten Şahin, dördüncü derece yanıklarda tüm deri ile beraber altındaki kas dokusunun da yandığını, bu tip yanıklar genellikle siyah renkli, çok ağır ve ölümcül olduğunu söyledi.