1. Anasayfa
  2. Foto Galeri
  3. Gündem
  4. Yerli aşının doktoru Aykut Özdarendeli TURKOVAC'ı anlattı: İngiliz varyantına karşı tamamen etkili!

Yerli aşının doktoru Aykut Özdarendeli TURKOVAC'ı anlattı: İngiliz varyantına karşı tamamen etkili!

Yeni tip koronavirüse karşı geliştirilen yerli aşı TURKOVAC, Faz-3 çalışmaları kapsamında gönüllülere uygulanmaya başlandı. Aşıyı geliştiren doktor Aykut Özdarendereli de aşının gelişim sürecini, önceki faz çalışmalarını ve mutasyonlara karşı etkisini anlattı.
YAYINLAMA:
GÜNCELLEME:
Yerli aşının doktoru Aykut Özdarendeli TURKOVAC'ı anlattı: İngiliz varyantına karşı tamamen etkili! 1 129

Yeni tip koronavirüse karşı insanlığın elindeki en güçlü silah olarak bilinen aşılama için birçok ülke kendi aşısını üretme çabası içine girerken ülkemizde, yerli aşı çalışmalarında son aşamaya gelindi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın ismini 'TURKOVAC' olarak duyurduğu ve Kayseri Erciyes Üniversitesi’nin geliştirdiği aşı adayının geliştiricisi olan Prof. Dr. Aykut Özdarendeli de aşı hakkında tüm merak edilenleri kamuoyu ile paylaştı.

Yerli aşının doktoru Aykut Özdarendeli TURKOVAC'ı anlattı: İngiliz varyantına karşı tamamen etkili! 2 229

Doktorasının ardından çalışmasına ABD'de ve koronavirüs üzerine yürüttüğünü söyleyen Özdarendereli, Hürriyet'e yaptığı açıklamada, üç yıl boyunca süren çalışmalarının ardından "Pandemi çıkınca en azından tanıdık bir virüs, bunu yenebiliriz diye düşündüm." dedi.

 

Yerli aşının doktoru Aykut Özdarendeli TURKOVAC'ı anlattı: İngiliz varyantına karşı tamamen etkili! 3 329

"MART AYI SONUNDA ÇALIŞMALARA BAŞLADIM"

Aşı çalışmalarına ilk doğrulanan korona vakası Türkiye’de çıktıktan hemen sonra başlandığını belirten Özdarendeli, "Vaka 11 Mart’ta çıktı. Biz hemen Rektörümüz Prof. Dr. Mustafa Çalış ile bir araya geldik. Aşı konusunu konuştuk.

 

Yerli aşının doktoru Aykut Özdarendeli TURKOVAC'ı anlattı: İngiliz varyantına karşı tamamen etkili! 4 429

Ben hemen projemi hazırlayıp mart ayı sonunda çalışmalara başladım. Zaten burası 2013 yılında kurulmuş Türkiye’nin ilk aşı merkezidir. Uluslararası standartlarda bir merkez, burada Kırım Kongo çalışmaları da yapıldı." şeklinde konuştu.

Yerli aşının doktoru Aykut Özdarendeli TURKOVAC'ı anlattı: İngiliz varyantına karşı tamamen etkili! 5 529

"AŞI ÇALIŞMALARIMIZ 2010'DAN İTİBAREN DEVAM EDİYORDU"

Çalışmalarını, önceki çalışmaların oluşturduğu birikimin üzerine inşa ettiğini belirten Özdarendereli, "Bir de ilginç bir tesadüf olabilir. Ben doktora sonrası Amerika’da 3 yıl ‘koronavirüs’ üzerine çalıştım. Aşı üzerine değil ama.

Yerli aşının doktoru Aykut Özdarendeli TURKOVAC'ı anlattı: İngiliz varyantına karşı tamamen etkili! 6 629

Ülkeye 2001’de döndüm. 2003’te Kırım Kongo vakaları çıktı. Bu vakalara yönelik çalışmaları başlattık. TÜBİTAK, Sağlık Bakanlığı ve üniversitenin işbirliğinde bir projemiz vardı. 2010’da o konuda aşı çalışmalarına başladık.

Yerli aşının doktoru Aykut Özdarendeli TURKOVAC'ı anlattı: İngiliz varyantına karşı tamamen etkili! 7 729

2010’dan itibaren bu aşı çalışmalarımız devam ediyordu. Bu çalışmalardaki tecrübenin çok büyük bir olumlu katkısı oldu." ifadelerine yer verdi. 

 

Yerli aşının doktoru Aykut Özdarendeli TURKOVAC'ı anlattı: İngiliz varyantına karşı tamamen etkili! 8 829

"PANDEMİ ÇIKINCA NELER HİSSETTİNİZ?"

"Ben 2001’de döndüm Türkiye’ye. Sonrasında SARS ve MERS gördük. Koronavirüsün bu tür salgınlara yol açabileceğini görmüştük. Ama böyle büyük bir pandemi beklemiyorduk.

 

Yerli aşının doktoru Aykut Özdarendeli TURKOVAC'ı anlattı: İngiliz varyantına karşı tamamen etkili! 9 929

Pandemi çıkınca biraz avantajlı olduğumuzu da düşündük. Kafamdan ‘En azından tanıdık bir virüs, bunu yenebiliriz’ diye geçirdim."

Yerli aşının doktoru Aykut Özdarendeli TURKOVAC'ı anlattı: İngiliz varyantına karşı tamamen etkili! 10 1029

AŞI ÇALIŞMASINDA İLK BAŞARINIZ NEYDİ?

"İlk vaka Türkiye’de çıktığında Rektörümüz Prof.Dr. Mustafa Çalış başkanlığında toplandık ve hemen çalışmalara başladık.

Yerli aşının doktoru Aykut Özdarendeli TURKOVAC'ı anlattı: İngiliz varyantına karşı tamamen etkili! 11 1129

İlk olarak virüsü izole ederek aşı çalışmalarımıza başladık. Çok da hızlı yaptık bunu. Mart’ın 25’inde biz virüsü konfirme etmiştik.

Yerli aşının doktoru Aykut Özdarendeli TURKOVAC'ı anlattı: İngiliz varyantına karşı tamamen etkili! 12 1229

Nisan ayında genetiğini, DNA dizilimi çıkarttık. Mayıs ayında da fareler üzerinde çalışmaya başladık. Çok hızlı bir şekilde işledi bu süreç.

Yerli aşının doktoru Aykut Özdarendeli TURKOVAC'ı anlattı: İngiliz varyantına karşı tamamen etkili! 13 1329

Farelerde bu inaktif aşı adayının koruyucu olduğunu 2020’nin ağustos ayında gösterdik. Klinik öncesi çalışmaları ekimde raporladık."

 

Yerli aşının doktoru Aykut Özdarendeli TURKOVAC'ı anlattı: İngiliz varyantına karşı tamamen etkili! 14 1429

FAZ 2 SONUÇLARINI ALDIĞINIZDA NE HİSSETTİNİZ?

Biz burada süreci başından itibaren analitik olarak takip ettiğimiz için böyle iyi sonuçlar bekliyorduk. Faz 3’e geçebilmek için çok ciddi bir prosedür var. Güvenlik, kalite kontrol, üretim gibi konularda...

Yerli aşının doktoru Aykut Özdarendeli TURKOVAC'ı anlattı: İngiliz varyantına karşı tamamen etkili! 15 1529

Bunlar ciddi zaman alan süreçler. Bu süreçte sadece Erciyes Üniversitesi değil hem üretici firma hem TÜSEB tarafı çok ciddi emek verdi. Tabii biraz süreç bu anlamda uzadı. Bu insanı geriyor tabi. Fakat benim faz 2’nin iyi sonuçlanacağına dair bir şüphem yoktu.

 

Yerli aşının doktoru Aykut Özdarendeli TURKOVAC'ı anlattı: İngiliz varyantına karşı tamamen etkili! 16 1629

İKUM koordinesinde yürütülen faz 2’ye katılan bütün gönüllülerde antikor oluştu. Antikor miktarı kişiden kişiye fark ediyor. Tam rakam vermeyeyim ama çok iyi bir ortalama yakaladığımızı rahatlıkla söyleyebilirim. Genel ortalama çok iyi.

Yerli aşının doktoru Aykut Özdarendeli TURKOVAC'ı anlattı: İngiliz varyantına karşı tamamen etkili! 17 1729

AŞI ÇALIŞMASINDA SON DURUM NEDİR?

Çok güçlü bir aşı adayımız var. Cumhurbaşkanımızın dediği gibi son dönemeçteyiz. Bu zamana kadar aşının güvenli olduğu ortaya konuldu. Artık faz 3’te bu aşının sahadaki etkinliğini, gücünü göreceğiz.

Yerli aşının doktoru Aykut Özdarendeli TURKOVAC'ı anlattı: İngiliz varyantına karşı tamamen etkili! 18 1829

Faz 3’ün koordinasyonunu ve sponsorluğunu TÜSEB yapıyor. Yanılmıyorsam 20 bin gönüllü olacak. Yurtdışı ayağı da olabilir. O zaman sayı artabilir.

 

Yerli aşının doktoru Aykut Özdarendeli TURKOVAC'ı anlattı: İngiliz varyantına karşı tamamen etkili! 19 1929

BASINDA VEYA SOSYAL MEDYADA ‘YORGUN’ FOTOĞRAFLARINIZI NİYE GÖRMEDİK HİÇ, YORULMADINIZ MI?

Yorulduk tabii (gülüyor). Çalışmaktan değil de stresli bir süreç tabi. Bir baskı var, bir sorumluluk var. Bilim yaparken işin farklı boyutlarını da götürmek zorundasınız. Bizim işimiz projenin sonuçlarını resmi muhataplarıyla paylaşmak.

Yerli aşının doktoru Aykut Özdarendeli TURKOVAC'ı anlattı: İngiliz varyantına karşı tamamen etkili! 20 2029

Gerekli açıklamaları Rektörlüğümüz ve Bakanlık zaten yapıyordu. Ayrıca ekibimi de hem basından hem de sosyal medyadan korumak gerekiyordu. Yani motivasyonları bozulmasın diye.

 

Yerli aşının doktoru Aykut Özdarendeli TURKOVAC'ı anlattı: İngiliz varyantına karşı tamamen etkili! 21 2129

EN ÇOK NE KONUDA ZORLANDINIZ?

Zamanla yarışıyoruz. En çok zorlandığımız konu o oldu. Türkiye 1998’den beri aşı üretmiyor. Yığılmış bir tecrübe ve üretim altyapısı yok.  İnsanlar ölüyor. Bir an önce bir çözüm bulmak gayretindeyiz. Üzerimizde vicdani bir baskı var.

 

Yerli aşının doktoru Aykut Özdarendeli TURKOVAC'ı anlattı: İngiliz varyantına karşı tamamen etkili! 22 2229

Kendi kendimize büyük bir sorumluluk hissediyoruz. Bu bizi zorladı. Bunu itiraf etmem lazım. Onun dışında zaten bizim laboratuvarımız yoğun çalışan bir ünite…

Yerli aşının doktoru Aykut Özdarendeli TURKOVAC'ı anlattı: İngiliz varyantına karşı tamamen etkili! 23 2329

PLANLADIĞINIZ TAKVİME UYGUN OLARAK İLERLEYEBİLDİNİZ Mİ?

Bu tür konularda net bir tarih vermek doğru değil. Birçok değişken var. Farklı konularla uğraşıyorsunuz. Sapmalar olabiliyor. Ama 7 ay içinde faz 3’e geçildi. Bunu gerçekten önemsemek lazım. Türkiye tarihinde önemli bir çalışma.

Yerli aşının doktoru Aykut Özdarendeli TURKOVAC'ı anlattı: İngiliz varyantına karşı tamamen etkili! 24 2429

Pandemiden dolayı esnetilen bazı kurallar var ama normal şartlarda 5-6 yılda gelinebilecek bir aşamayı yaklaşık 1 yılda tamamladık. Bu önemli.

 

Yerli aşının doktoru Aykut Özdarendeli TURKOVAC'ı anlattı: İngiliz varyantına karşı tamamen etkili! 25 2529

MUTASYON VE VARYANTLARA KARŞI ETKİLİ OLACAK MI?

İngiliz varyantına karşı bir çalışmamız var. Çalışmalarımızın sonuçlarına göre İngiliz varyantına karşı tamamen etkili.

 

Yerli aşının doktoru Aykut Özdarendeli TURKOVAC'ı anlattı: İngiliz varyantına karşı tamamen etkili! 26 2629

UĞUR ŞAHİN VE ÖZLEM TÜRECİ’NİN ÇALIŞMALARINI TAKİP EDİYOR MUSUNUZ?

Kendileriyle gurur duyuyoruz. Hiç görüşmedim ama çalışmalarını takip ediyorum. Kanser tedavisine yönelik tecrübelerini aşıya aktardılar ve çok hızlı bir başarı yakaladılar.

 

Yerli aşının doktoru Aykut Özdarendeli TURKOVAC'ı anlattı: İngiliz varyantına karşı tamamen etkili! 27 2729

SİZCE AŞI NE KADAR ÖNEMLİ?

Türkiye’de şu an çok hızlı bir aşılama devam ediyor. Hastalıkla mücadele için çok önemli başarı… Ayrıca bugün Türkiye’de birçok ekip aşı için çalışıyor. Hepsine çok teşekkürler. Çok büyük emek veriyorlar.

Yerli aşının doktoru Aykut Özdarendeli TURKOVAC'ı anlattı: İngiliz varyantına karşı tamamen etkili! 28 2829

Aşının stratejik bir ürün olduğunu, Türkiye olarak bazı aşıları mutlaka kendimizin üretmesi gerektiği mesajını aldık diye düşünüyorum.  Hiç maliyet hesabı yapmadan kendi aşımızı üretmeliyiz. Ayrıca aşı üzerine çalışan çok genç ekipler var. Bu da bizim için çok büyük bir kazanç.

 

Yerli aşının doktoru Aykut Özdarendeli TURKOVAC'ı anlattı: İngiliz varyantına karşı tamamen etkili! 29 2929

Bir kızım bir oğlum var. Kızım İstanbul’da psikoloji okuyor. Oğlum daha küçük. Eşim öğretmen, onun çok kıymetli desteği oldu. Zaten hep yoğun çalışıyorduk. Bazen çocukları göremiyorduk, sitem ediyorlardı ama sonrasında alıştılar.”