DPB Görüşü | İş Kanununa tabi işçi statüsünde sözleşmeli olarak çalıştırılan personel hakkında

ÖZET: 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu kapsamına dâhil edilmeyen çalışanların düzenlendiği 46 ncı maddenin üçüncü fıkrasına eklenen "(18/5/1994 tarihli ve 527 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 31 inci maddesi kapsamında yer alan sözleşmeli personel dâhil)" ibresinin 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Geçici 9 uncu maddesi kapsamında İş Kanununa tabi işçi statüsünde sözleşmeli olarak çalıştırılan ve sendikalarla işveren arasında akdedilen toplu iş sözleşmelerinden yararlanması hukuken mümkün olmayan (kapsam dışı) personelini kapsayıp kapsamadığı hk.  (30/01/2015-689)

Bilindiği üzere,11/9/2014 tarih ve 29116 sayılı mükerrer Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 6552 sayılı İş Kanunu İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması İle Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanunun 24 üncü maddesi ile 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu kapsamına dahil edilmeyen çalışanların düzenlendiği 46 ncı maddenin üçüncü fıkrasına, 233 ve 399 sayılı kanun hükmünde kararnameler ile 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye tabi kamu kurum ve kuruluşlarının teşkilat kanunlarındaki hükümlerine göre sözleşmeli personel statüsünde çalışanlar ibaresinden sonra gelmek üzere "(18/5/1994 tarihli ve 527 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 31 inci maddesi kapsamında yer alan sözleşmeli personel dâhil)" ibaresi eklenmiştir.

527 Sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlileri İle İlgili Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin 31 inci maddesinde ise; "28/5/1986 tarihli ve 3291 sayılı Kanun hükümleri çerçevesinde özelleştirme kararı alınan teşebbüs ve bağlı ortaklıklardaki sözleşmeli statüde çalışan personelin ücret ve diğer özlük hakları, kamu kesimi sermaye payı % 50' nin altına düşünceye kadar Yüksek Planlama Kurulu Kararı ile tespit edilir ve bu süre zarfında 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin geçici 3 üncü maddesi uyarınca kadroları saklı tutulan personelin bulundukları kadrolarda aylık ve her türlü özlük haklarının saklı tutulmasına devam olunur.

233 ve 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararname kapsamı dışında kalan kamuya ait bankalarla 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin geçici 9 ve ek 1 inci maddelerinde belirlenen kuruluşlardan yönetim kademelerinde sözleşmeli statüde personel çalıştıranların genel müdür, genel müdür yardımcısı, daire başkanı, müdür, grup başkanı, müdür ve başkan yardımcısı, şef ve memur gibi unvanlarla çalışan yönetim personelinin (kapsam dışı personel dahil) mevzuatlarına göre tespit edilecek sözleşme ücretlerinin yürürlüğe konulabilmesi için ilgili Bakanlıkça ayrıca Yüksek Planlama Kurulunun uygun görüşünün alınması şart olup söz konusu ücretlerde gerektiğinde düzenleme yapmaya Yüksek Planlama Kurulu yetkilidir." hükmü yer almaktadır.

Diğer taraftan, 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Geçici 9 uncu maddesinde; "Özel hukuk hükümlerine göre kurulmuş olup yönetim kademelerinde iş kanunları çerçevesinde personel çalıştıran ve ekli 1 sayılı cetvelde yer almayan teşebbüs ve bağlı ortaklık personeli hakkında, yeni bir düzenleme yapılıncaya kadar 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin yürürlüğe girdiği tarihten önce tabi oldukları iş kanunu hükümleri uygulanır…" hükmü yer almaktadır.

Mevzuatta kapsam dışı personelin kimler olduğu hususunda net bir tanımlama yapılmamış olmasına karşılık söz konusu personelin, 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye ekli 1 sayılı cetvelde yer almayan ve 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin yürürlüğe girdiği tarihten önce özel hukuk hükümlerine göre kurulmuş olan teşebbüs ve bağlı ortaklıkların yönetim kademelerinde İş Kanununa tabi işçi statüsünde sözleşmeli olarak çalıştırılan ve sendikalarla işveren arasında akdedilen toplu iş sözleşmelerinden yararlanması hukuken mümkün olmayan personel olduğu anlaşılmaktadır.

Ayrıca, 4447 sayılı Kanunun "İşsizlik ödeneğine hak kazanmanın şartları" başlıklı 51 inci maddesinde, Bu Kanun uyarınca sigortalı sayılanlardan hizmet akitleri maddede belirtilen hallerden birisine dayalı olarak sona erenlerin, Kuruma süresi içinde şahsen başvurarak yeni bir iş almaya hazır olduklarını kaydettirmeleri ve bu Kanunda yer alan prim ödeme koşullarını sağlamış olmaları kaydıyla işsizlik ödeneği almaya hak kazanacakları belirtilmiş, maddenin (f) bendi ile 24/11/1994 tarihli ve 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamalarının Düzenlenmesine ve Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 21 inci maddesi kapsamında işsiz kalanlar da bu haktan yararlanacaklar arasında sayılmıştır.

Yukarıda yer verilen hüküm ve açıklamalar çerçevesinde; işçi statüsünde olan kapsam dışı personelin, sözleşmeli personel olarak kabul edilmesi mümkün olmamakla birlikte, 527 sayılı KHK'nın 31 inci maddesinin kapsam dışı personeli de kapsadığı hususunda tereddüt bulunmamaktadır.

Bu itibarla, 6552 sayılı İş Kanunu İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması İle Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanunun 24 üncü maddesi ile 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu kapsamına dâhil edilmeyen çalışanların düzenlendiği 46 ncı maddenin üçüncü fıkrasına eklenen "(18/5/1994 tarihli ve 527 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 31 inci maddesi kapsamında yer alan sözleşmeli personel dâhil)" hükmünün, …….. Genel Müdürlüğünde kapsam dışı personel olarak görev yapan personeli de kapsadığı mütalaa edilmektedir.