DPB Görüşü | Yetkili sendika ifadesinin uygulamada nasıl anlaşılması gerektiği hakkında

Bakanlığınızda 4688 sayılı Kanunun 30 uncu maddesi çerçevesinde ülke genelinde en çok üyeye sahip sendikanın yetkili sendika olarak kabul edildiği ve bu konuda yayınlanan Bakanlık Genelgesi ile Bakanlık merkez teşkilatının bir işyeri, taşta teşkilatında ise her okul ve kurumun ayrı birer işyeri olarak belirlendiği ifade edilerek; Kamu görevlilerinin aylık ve ücretlerinin bankalar aracılığıyla ödenmesinde uygulanan promosyonların esaslarının belirlendiği 2007/21 sayılı Başbakanlık Genelgesinin 2 nolu maddesi kapsamında il ve ilçelerde  oluşturulacak komisyonlara yetkili sendikadan bir üyenin katılmasının öngörüldüğü, bu sebeple de Genelge’de geçen “yetkili sendika” ifadesinin uygulamada nasıl anlaşılması gerektiği hususunda Başkanlığımız görüşünün talep edildiği ilgi yazı incelenmiştir.

Bilindiği üzere, 20/07/2007 tarih ve 26588 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2007/21 sayılı Başbakanlık Genelgesi’nin 2 nolu maddesinde; “Aylık ve ücretlerin hangi banka aracılığı ile ödeneceği, oluşturulacak üç kişilik bir komisyon tarafından istekli bankalardan teklif alınmak suretiyle tespit edilecektir. Komisyon, kamu kurum ve kuruluşlarının ilgili biriminin harcama yetkilisinin başkanlığında söz konusu birimde görev yapan toplam personelin en az % 10'unun sendikalı olması halinde yetkili sendikadan bir üye ile merkez teşkilatında üst yönetici; taşra teşkilatında ise o birimin bağlı bulunduğu bir üst amir tarafından ilgili birimde görev yapanlar arasından seçilecek bir üyeden oluşacaktır. Yetkili sendikadan üye bulunmadığı durumlarda üçüncü üye ilgili birimde görev yapan personel arasından harcama yetkilisi tarafından seçilecektir. Protokol, komisyon tarafından belirlenen banka ile harcama yetkilisi tarafından imzalanacaktır.” denilmektedir.

Diğer taraftan, 4688 sayılı Kanunun 23 üncü maddesinde, “İşyerlerinde kamu görevlilerinden en çok üye kaydetmiş sendika işyeri temsilcisi seçmeye yetkilidir.Sendika temsilcileri, işyerlerinde, üyelerinin işveren veya işyeri ile ilgili sorunlarını dinlemek, ilgili yerlere iletmek ve sendika ile işveren arasında iletişim sağlamak amacıyla, sendikaların tüzüklerinde belirtilen yetkili kurullar tarafından bir genel kurul dönemi için işyerinden seçilirler.” ile 30 uncu maddesinde de, “Her hizmet kolunda en çok üyeye sahip sendika ile bunların bağlı oldukları konfederasyonlar toplu görüşme yapmaya yetkilidir.” hükümleri yer almakta olup, söz konusu Genelge’de belirtilen “yetkili sendika” ibaresinden Kanundaki hangi maddeye atıf yapıldığı veya kastedildiği hususunda açıklık bulunmamaktadır.

Bununla birlikte yukarıda yer verilen hususların birlikte değerlendirilmesi neticesinde; Bakanlığınız bünyesinde bankalarla yapılacak olan sözleşmelerin il veya ilçe düzeyinde yapılacak olmasına göre değişmek kaydıyla, o il veya ilçede kamu görevlilerinden en çok üye kaydeden sendikanın temsilcisinin komisyonlara katılmasının uygun olacağı mütalaa edilmektedir.