Engellilerin bakmakla yükümlü olduğu kişiler kimlerdir?
Engelli kişinin tabi olduğu çalışma mevzuatı veya bağlı olduğu sosyal güvenlik mevzuatına göre bakmakla yükümlü sayılan kişiler, engellilik vergi indirimi uygulaması yönünden de bakmakla yükümlü sayılmışlardır.
Öte yandan, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 3 üncü maddesinin 10 numaralı fıkrasına göre, bakmakla yükümlü olduğu kişi:
“5 inci maddenin birinci fıkrasının (b) bendi ile 60 ıncı maddenin birinci fıkrasının (c) bendinin (1), (2) ve (7) numaralı alt bentleri ile yedinci ve sekizinci fıkralarının dışında kalan genel sağlık sigortalısının, sigortalı sayılmayan veya isteğe bağlı sigortalı olmayan, kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış olan; Eşini,
18 yaşını, lise ve dengi öğrenim veya 05/06/1986 tarihli ve 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanununda belirtilen aday çıraklık ve çıraklık eğitimi ile işletmelerde mesleki eğitim görmesi halinde 20 yaşını, yüksek öğrenim görmesi halinde 25 yaşını doldurmamış ve evli olmayan çocukları ile yaşına bakılmaksızın bu Kanuna göre malul olduğu tespit edilen evli olmayan çocuklarını,
Geçiminin genel sağlık sigortalısı tarafından sağlandığı Kurumca belirlenen kriterlere göre tespit edilen ana ve babasını” ifade eder.
Engelli sayılanların çalışma gücü kayıp oranlarına göre belirlenen dereceler itibariyle tespit edilen aylık engellilik indirimi tutarları 2017 yılı için aşağıdaki gibidir.
1. Derece Engelliler İçin (Çalışma gücünün asgari %80’ini kaybetmiş olanlar) | 900 TL |
2. Derece Engelliler İçin Çalışma gücünün asgari %60’ını kaybetmiş olanlar) | 470 TL |
3. Derece Engelliler İçin (Çalışma gücünün asgari %40’ını kaybetmiş olanlar) | 210 TL |
Bu tutarlar, engelli ücretlilerde ve bakmakla yükümlü olduğu engelli kişi bulunan ücretlilerde aylık gelir vergisi matrahından indirilir. Engellilik indirimlerine göre 2017 yılı Ocak ayında asgari ücret tutarı üzerinden ücret alan ücretlilerin yararlanacağı gelir vergisi avantajları şöyledir:
2017 YILI AYLIK VE YILLIK ENGELLİLİK İNDİRİMİ TUTARLARI VE SAĞLANAN VERGİ AVANTAJI
DERECELERİ VE ÇALIŞMA GÜCÜ KAYIP ORANLARI (G.V.K. MADDE 31) | AYLIK | YILLIK | ||
İNDİRİM TUTARLARI [2] | VERGİ AVANTAJI ([2]x%15=) [3] | İNDİRİM TUTARLARI ([2]x12=) [4] | VERGİ AVANTAJI ([4]x%15=) [5] | |
1. Derece engelliler için (çalışma gücünün asgari %80’ini kaybetmiş olanlar) | 900,00 TL | 135,00 TL | 10.800,00 TL | 1.620,00 TL |
2. Derece engelliler için (çalışma gücünün asgari %60’ını kaybetmiş olanlar) | 470,00 TL | 70,50 TL | 5.640,00 TL | 846,00 TL |
3. Derece engelliler için (çalışma gücünü asgari %40’ını kaybetmiş olanlar) | 210,00 TL | 31,50 TL | 2.520,00 TL | 378,00 TL |
*Vergi avantajı hesaplanırken asgari geçim indirimi dikkate alınmamıştır. Aylık ve yıllık vergi avantajı, Gelir Vergisi Kanunu 103 üncü maddesinde yer alan vergi tarifesinin ilk dilimine ait %15 oranı esas alınmıştır.
Serbest meslek faaliyetinde bulunan engelliler ile bakmakla yükümlü olduğu engelli bulunan serbest meslek erbabının ve basit usulde vergilendirilenlerin beyan edilecek yıllık gelirlerinden (yukarıda aylık olarak belirlenen tutarlar yıllık olarak hesaplanarak) indirilir.
